Eimreiðin - 01.05.1903, Síða 62
142
höfum svo margsinnis áður í riti voru bent á, hvílíkan andlegan fjár-
sjóð sögur þessar hafa að geyma, að það væri að bera í bakkafullan
lækinn at rita nokkur írekari meðmæli með þeim.
GUÐM. GUÐMUNDSSON: GUÐBJÖRG 1 DAL (kvæði). Rvík
1902. Kvæði þetta segir frá ungri upprennandi blómarós, sem verður
sullaveik, þegar hún er orðin hálfþrítug. Foreldrar hennar leita læknis
og hann segir, að meðul komi að engu haldi; það eina, sem dugi, sé
holskurður. En hann vilja foreldrarnir með engu móti leyfa og láta
lækninn eiga sig, en senda til »hómópata« og fá hjá honum ósköpin
öll af meðalagutli, sem hann selur dýrum dómum. En henni batnar
ekkert, heldur veikist æ meira og rneira, þó hómópatinn sitji yfir
henni í marga mánuði. Þegar hún er kominn í 'andlátið, er læknirinn
aftur sóttur, en þá er alt um seinan og stúlkan deyr.
Tilgangur kvæðisins er að opna auga almennings fyrir réttari
skoðun á sullaveikinni og þeirri aðferð, sem beita verði gegn henni, og
er það vel til fallið, að skáld hefir tekið sér það fyrir hendur, því
skáldið á miklu hægra með að ná eyra alþýðunnar en vísindamaður-
inn. En þvl miður er hætt við. að áhrif þessa kvæðis verði þó ekki
mikil, jafnlauslega og hér er farið með efnið. Kvæðið er að vísu
ákaflega lipurt og smellið. En til þess að það hefði fyllilega átt að
ná tilgangi sínum, hefði það þurft að koma margfalt átakanlegar við
tilfinningalíf manna, vera miklu lengra og útmála með skáldiegu
afli bæði þjáningar stúlkunnar og sálarangist foreldranna, þegar þau
sáu, hve hraparlega þau höfðu látið leiðast af villuljósi vanþekkingarinnar í
stað þess að hlíta þegar sannleiksljósi vísindanna, sem afl dauðans eitt
gat knúið þau til.
STEFÁN STEFÁNSSON: NORÐLENZKIR SKÓLAR. (Sérpr. úr
»Norðurl.« 1902). 1 ritgerð þessari er mjög fróðlegt yfirlit yfir sögu
norðlenzku skólanna og settar fram skynsamlegar tillögur um fram-
tíðarfyrirkomuleg þeirra Vill höf. hafa einn öflugan menningarskóla
á Akureyri, sameiginlegan fyrir karla og konur, og sé hann ’jafnframt
hússtjórnarskóli. Það er enginn efi á því, að skólamálum Norðlend-
inga mundi miklu betur borgið með þessu móti, og hefðu menn átt
að taka þetta til rækilegrar íhugunar, áður en menn aftéðu nokkuð
um endurreisn Möðruvallaskólans og framtíðarfyrirkomulag hans. Það
var ófyrirgefanlegt bráðlæti af aukaþinginu síðastliðið sumar, að taka
nú þegar ákvörðun um þann skóla, rétt áður- en farið er að taka öll
mentamál vor til rækilegrar íhugunar og endurskoðunar.
TÍÐINDI FRÁ KIRKJUÞINGI. 18. ársþing hins evang.-lúth.
kirkjufélags Islendinga í Vesturheimi, haldið að’Garðar, N. D., 21.—
27. júní 1902. í bæklingi þessum, sem er 42 bls. að stærð, er glögt
yfirlit yfir gjörðir þingsins og skýrsla um hag og starfsemi kirkjufélags-
ins. í því eru nú 34 söfnuðir með rúmum 6000 manna og eignum,
er nema rúmlega 41000 dollurum. Kirkjufélagið hefir nú fengið skip-
aðan íslenzkan kennara i íslenzku við Wesley Gollege í. Winnipeg, og
komið því til leiðar, að íslenzka er nú viðurkend sem prófnámsgrein