Eimreiðin - 01.09.1905, Blaðsíða 22
182
ur er mjög auðvelt að hirða hann. Pví miður er ég ekki vel kunnug-
ur þessum ofni, en heyrt hef ég, að nokkur misbrestur væri á frá-
gangnum á honum, og kemur það sjálfsagt af því, að Reck sjálf-
ur hefir enga járnsteypu, heldur lætur smíða ofna sína hjá lægst-
bjóðanda.
3. MóofnN. A. Christensen’s, venjulega nefndur »Morsö-
ovn«. Hann er sýndur á 27. mynd. Ofn þessi tíðkast mjög
upp til sveita í Danmörku og líkar fólki ágætlega við hann, og
kemur það mikið af því, að hann hefir óvenjulega stórt suðuhólf.
Verðið er 60—125 kr. eftir stærðinni. Að því er ég þekki, er frá-
gangur á ofni þessum hinn bezti. Notagildi hans hefir reynst 91 °/o.
MÓR TIL IÐNAÐAR.
Auk þess að mór er hafður til húshitunar er hann mjög víða,
og það í miklum mæli notaður í þarfir iðnaðarins.
Mór er ekki vel hentugt eldsneyti fyrir venjulega gufukatla.
Eldhólfið í þeim er helzt til lítið fyrir svo fyrirferðarmikið elds-
neyti sem mórinn er. Úr þessum ókostum hefir verið bætt á
ýmsan hátt, venjulega með því, að setja framan við ketilinn rúm-
góða aukaeldstó (Forfyr), sem logann leggur svo frá inn í ketil-
inn. Á 28. mynd sést þannig gjörð aukaeldstó. Er hún gjörð
að undirlagi Móiðnaðarfélagsins danska, og hefir reynst mjög vel.
Stundum er líka farið svo að, að mórinn er látinn brenna í stórri
gryfju eða eldstó rétt við ketilinn, þ. e. a. s. nokkuð af mónum
brennur, en afgangurinn af lífrænu efnunum ummyndast í eldfimar
lofttegundir, sem svo er brent inni í katlinum. Slíkur útbúnaður
er kallaður »Halvgasfyr«.
Hér í Danmörku er tígulsteinn víða brendur við mó, og gefst
það mjög vel. Eftir skýrslu frá verksmiðjueiganda Willemoes,
er á tígulsteinssmiðju í nyrðri Vosborg á Jótlandi, þarf 235 kíló
af mó til að brenna 1000 steina, og verður þá kostnaðurinn til
eldiviðar 2,21 kr. Er það talsvert ódýrara en gjörist, ef kol eru
brúkuð. Geta skal þess, að í Vosborg var ofninn hringofn, en
þeir eru mjög eldiviðarsparir. Einfaldari og ódýrari ofnar myndu
þurfa hér um bil 300—400 kíló af mó til að brenna við 1000
steina.
Ef tígulsteinsbrensla kæmist á heima, sem mjög er óskandi,
ætti að sjálfsögðu að nota mó sem eldsneyti, þar sem hann er
fyrir hendi, því bæði yrði það ódýrara en að nota steinkol, og