Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.2001, Blaðsíða 6

6
LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 2001
Fréttir
DV
Útgjöld til heilbrigðismála hækka um 6,4 milljarða króna:
Kostnaðarhlutur
sjúklinga stórhækkar
- ekki samstaða um að mæta þessu eftir öðrum leiðum, segir ráðherra
Jón Kristjánsson heilbrigðisráö-
herra kynnti í gær þær hækkanir
sem verða á hlut einstaklinga í
kostnaði við heilbrigðisþjónustu um
áramótin. Eins og áður hefur verið
greint frá í DV er hækkun hámarks-
gjalda á komu til sérfræðinga veru-
leg. Þar er um þrefóldun á hámarks
kostnaðarhlut sjúklinga að ræða við
hverja komu, en hann hækkar úr
6.000 krónum í 18.000 krónur. Eftir
að sjúklingar hafa náð þessu
greiðsluþaki borga þeir 1/3 kostnað-
arhlutdeildar sinnar eftir það. Heild-
arútgjöld til heObrigðismála hækka
hins vegar um tæplega 6,4 milljarða
króna á milli ára, eða úr tæplega 53,3
milljörðum á fjárlögum 2001 í 59,6
milljarða á fjárlögum 2002.
Almenn komugjöld á heilsugæslu-
stöðvar hækka einnig töluvert. Þess
Hörður
Kristjánsson
blaðamaöur
Fréttaviðtalið
ber þó að geta að þau gjöld hafa ver-
ið óhreytt frá því í janúar 1996. Eftir
breytinguna kostar 850 krónur að
leita til heilsugæslulæknis án afslátt-
ar, en það kostaði áður 700 krónur.
Komugjald fyrir börn, elli- og ör-
orkulífeyrisþega hækkar úr 300 i 350
krónur um áramótin. Sambærilegar
hækkanir verða á komugjöldum á
heilsugæslustöðvar utan dagvinnu-
tíma og eins á Læknavaktina.
Á að skila 500 milljónum
Heilbrigöisráðherra segir að þessar
upphæðir, sem aukin kostnaðarhlut-
deild sjúklinga og greiðsluþátttaka í
lyfjum, eigi að skila um 300 milljón-
um króna til heilbrigðiskerfisins.
„Þar að auki ætlum við okkur að
ná inn um 150 milijóna króna spam-
aði í lyfjum með öðrum aðgerðum.
Það er með aðgerðum í heildsöluverði
og viðmiðun í svokölluðum „analog“-
lyfjum. Þá er kostnaðarþátttakan
miðuð við ódýrari lyf með sömu verk-
un og þau dýrari. Þetta eru því fast að
500 milljónir sem þessi aðgerð hefur í
fór með sér í raun.“ Jón Kristjánsson
segir þó að sparnaðurinn af samning-
um við framleiðendur og lyfjaheild-
sala sé ekki í hendi.
Ekki samstaða um aðrar leiðir
- Hefði ekki verið hægt að ná
þessum fjármunum á annan hátt en
með auknum álögum á sjúklinga?
„Það hefði þá ekki verið nema
með aukinni almennri skattlagn-
ingu. Það þótti hins vegar ekki fær
leið miðað við þær aðstæður sem
uppi voru. Það var heldur ekki sam-
komulag um slíka hækkun skatta
til að ná inn tekjutapi ríkissjóðs.
Maður vonar því auðvitað að sú
þróun haldi ekki áfram á
næsta ári að ríkissjóður tapi
tekjum.“
Nærri 80% kostnaðarins
vegna launa
- Nú er um 6,3 milljarða hækk-
un að ræða á útgjöldum til heil-
brigðismála á milli fjárlaga í ár og
ársins 2002. Er sífelld aukning út-
gjalda ekki farin að kalla á
uppstokkun í kerfinu?
„Það verður að gá að
þvi hvemig þetta er sam-
ansett. Um 75-80% af
kostnaðinum við heil-
brigðiskerfið er vegna
launa. Það hefur tölu-
vert verið rætt um upp-
stokkun og þá horfa
menn á þessar háu
upphæðir. Ég held að
þarna sé þó um þjón-
ustu að ræða sem
menn vilja ekki vera
án. Það kostar óhjá-
kvæmilega mikla fjár-
muni.
Leiðin er að efla
grunnþjónustu
og forvarnir
Það sem viö vilj-
um kappkosta er að
þjónustan sé góð og
að hún sé veitt á
réttum stöðum
kerfinu. Að menn
noti heilsugæsluna
og grunnþjónust-
una eins og þeir
geta og leiti þá til
sérfræðinga þegar
ráö heilsugæslunnar þrýt-
ur. Það er hagkvæmast fyrir
alla. Síðan þurfa menn dýr-
ari úrræði, eins og spítala og
sérfræðinga sem er dýrasta
formið á þjónustunni. Ég
undirstrika þó að þetta
tvennt síðastnefnda er mjög
nauðsynlegur þáttur í heilbrigðis-
kerfinu. Ég tel hins vegar mjög áríð-
andi að grunnþjónustan sé öflug. Ég
vil efla hana og einnig efla forvarn-
ir. Ég held að það sé leiðin til aö
koma í veg fyrir að þessi útgjöld fari
alltaf sivaxandi."
Óveruleg áhrif á
framfærsluvísitölu
- Hafa allar þessar hækkanir ekki
áhrif á framfærsluvísi-
tölu?
„Þetta er auðvit-
að mikil hækkun
en áhrifin eru þó
óveruleg á fram-
færsluvísitöluna.
Ég er auðvitað
viðkvæmur fyrir
því hvemig þetta
kemur við al-
menning í
land-
Jón Kristjánsson
Heilbrigóisráöherra segir erfitt aö mæta
stööugri hækkun útgjalda til heilbrigöismála.
inu en vísa til þess að við höfum á
móti rýmkað endurgreiðslureglu-
gerð Tryggingastofnunar. Þaö á að
mæta þeim sem hafa lágar tekjur.
Þeir eiga að geta fengið endur-
greiðslu á lækniskostnaði sam-
kvæmt ákveðnum reglum í gegnum
Tryggingastofnun."
- Gerist það af sjálfu sér?
„Nei, menn verða að sækja sér-
staklega um það til Tryggingastofn-
unar.“ - Ráðherra segist þó reiðubú-
inn að skoða hvort ekki sé hægt að
koma þessu inn í tölvukerfi á við-
komandi stofnunum þar sem allar
komur sjúklinga eru hvort eð er
skráðar.
Telur hann líklegt að þannig væri
hægt að halda utan um uppsafnaðan
kostnaö sjúklinga í stað þess að
hver einstaklingur þurfi að passa
upp á sínar kvittanir.
Gert með vitund ASI
- Munu hækkanimar hafa áhrif á
það samkomulag sem gert hefur
verið á vinnumarkaði?
„Nei, ASÍ hefur fylgst með þessu
frá upphafi. Þeir hafa ekki sent okk-
ur neinar viðvaranir um það. Þetta
eitt af því sem kynnt hefur verið
þeim viðræðum sem fram hafa
riö á þeim vettvangi. Það hefur
ví verið uppi á borðinu allan tím-
nn.“
Fækka ekki
heilsugæslustöðvum
- Kemur til greina í hugsan-
legri uppstokkun á heilbrigðis-
kerfinu að heilsugæslustöðvum
verði fækkað?
„Nei, það kemur ekki til
greina og ég hef engin áform um
slíkt. Hins vegar kemur til
ireina að sameina stofnanir sem
íðast. Það getur verið að skyn-
mlegt sé að sameina yfirstjórn-
ma ef aðstæður eru þannig. Ég held
að þessi þjónusta þurfi hins vegar
að vera sem víðast fyrir hendi og
aðgengileg fyrir fólkið."
Þokast í samningum
við tannlækna
- Hvað með samninga við tann-
lækna?
„Það standa yfir samningar
Tryggingastofnunar við tannlækna.
Ég hygg að eitthvað hafi þokast í
þeim á síðustu vikum. Það hafa ver-
ið lausir samningar við tannlækna
mjög lengi. Ég vonast því til að
samningar náist og þá sérstaklega
varðandi svokallaðan forvarnar-
pakka. Ég held að það sé mjög áríð-
andi að fólk eigi aðgang að slíku á
einhverju föstu verði,“ sagöi Jón
Kristjánsson heilbrigðisráðherra.
Sigurður J.
að hætta
Sigurður J. Sigurðsson, forseti
bæjarstjórnar Akureyrar, hefur
verið ráðinn deildarstjóri fjármála-
deildar Norður-
orku. Stjórn fyr-
irtækisins sam-
þykkti ráðningu
hans í vikunni
og mun Sigurður
í framhaldinu
hætta sem bæjar-
fulltrúi fyrir
Sjálfstæðisflokk-
inn eftir áratuga
starf á þeim vett-
vangi. Sigurður hefur verið einn
helsti leiðtogi sjálfstæðismanna á
Akureyri um langt árabil og verður
því mikill sjónarsviptir af honum.
Auk Sigurðar hafa tveir aðrir bæj-
arfulltrúar Sjálfstæðisflokksins
hætt á kjörtímabilinu, annars vegar
Vilborg Ingólfsdóttir sem flutti burt
og hins vegar Valgerður Hrólfsdótt-
ir sem er látin. Ljóst er því að mik-
il endurnýjun mun eiga sér stað á
lista flokksins fyrir kosningarnar í
vor.
Kristján Þór Júlíusson, bæjar-
stjóri og oddviti listans, segir að
vissulega sé slæmt að missa gott
fólk, en hann telur þó að flokkurinn
hafi enn á að skipa ágætis mann-
skap með góða reynslu. Kristján
segir alveg óráðið hver taki við af
Sigurði sem forseti bæjarstjórnar
en Páll Tómasson arkitekt muni nú
setjast sem aðalmaður í bæjar-
stjórnina. Aðspurður segir Kristján
þó ljóst að nýr forseti bæjarstjórnar
verði skipaður en varaforseti ekki
látinn gegna stöðunni til vors. -BG
Norðlenska:
Segir upp 37
í Borgarnesi
- áfall, segir bæjarstjóri
Norðlenska sagði í gær upp 37
starfsmönnum í kjötvinnslu sinni í
Borgarnesi. Næstu mánuðir verða
notaðir til að fara yfir rekstur fyr-
irtæksins í byggðarlaginu en slát-
urhúsið þar er orðið hrörlegt og
heilbrigðisyfirvöld krefjast úrbóta
sem vandséð þykir að séu ábata-
samar. Sigmundur E. Ófeigsson,
framkvæmdastjóri Norðlenska,
kveðst harma uppsagnimar sem
hann segir þó vera óumflýjanlegar
ef koma eigi taprekstri fyrirtæks-
ins á beinu brautina. Flytja á þá
starfsemi sem verið hefur í Borgar-
nesi til Akureyrar þar sem höfuð-
stöðvar Norðlenska eru.
„Þetta er sorglegt en þó fyrst og
fremst mikið áfall,“ sagði Stefán
Kalmannsson, bæjarstjóri í Borgar-
nesi, í samtali við DV. Hann sagði
að strax eftir nýár yrði settur á
fundur með stjórnendum Norð-
lenska til að fara yfir málið - og
leitað yrði leiða svo ekki þyrfti að
koma til lokana. -sbs
Leiðandi í matar- og
drykkjarsjálfsölum fyrír vinnustaði.
r~
o
selecta III
Selecta ehf. • Sími 5 85 85 85 • www.selecta.is