Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1965, Page 19
19
nokkur önnur mál, og er þeim flestum hreyft 1864, enda
bendir allt til þess, að áhuginn hafi verið mestur í byrjun.
Það er og alkunn saga, að ýmsir barnasjúkdómar segja fljót-
lega til sín, og var það ógæfa félagsins, að Ólafi á Sveins-
stöðum tókst ekki að koma því yfir gelgjuskeiðið.
Hér verður getið helztu aukamálanna, sem til umræðu
voru á fundum félagsins:
1. Rætt var um takmörkun á nautn áfengra drykkja og
ályktun gerð um það efni.
2. Félagið hafði til athugunar hvað hægt væri að gera til
þess að draga úr óþarfa hrossaeign. Hafði nefnd það til
meðferðar, og að afloknu manntalsþingi að Miðhúsum
1867 voru lagðar fram tillögur um ítölu hrossa á hverri jörð
í hreppnum.
3. Stungið var upp á, að mynduð væri nokkurs konar
byggingarnefnd fyrir Sveinsstaðahrepp og Ashrepp. Um það
segir svo í fundarbókinni 1864: „. . . . væru kosnir 3 menn,
sem menn álitu bezt fallna til að segja fyrir um góðar hús-
byggingar, og skyldu allir sem byggja að nýju hér eftir ráð-
færa sig við einhvern þessara manna“.
4. Á fundi 1867 varð að samkomulagi, að vissir menn
gerðu tilraun með hvernig gæfist að hýsa öll hross á nóttum
að vetrinum.
5. Á vorfundi 1864 var kosin 5 manna nefnd, til þess „að
yfirvega til næstu hreppaskila ástand hinna bágstöddustu í
hreppnum og koma með uppástungu um, hvernig þeim
yrði hjálpað“. Margir bændanna höfðu þá mjög lítil bú,
t. d. tíundaði fjórði hluti þeirra árið 1864 ekki nema 3—5
gjaldskyld lausafjárhundruð hver, og 13 bændur höfðu þá
lítið meiri lausafjártíund til samans en læknirinn í Hnaus-
um einn. Hafði hagur hinna fátækari bænda stórum versn-
að frá því árinu áður.
Við sjáum á þessari upptalningu, að margt hefir borið á
góma á félagsfundum, er til menningar og úrbóta horfði.
Sjálfsagt hefir ýmislegt af því haft meiri eða minni áhrif, þó
að hér verði ekki gerð tilraun til að rekja þá þræði.
Skýrslur um jarðabætur á þessum árum eru glataðar, en
2*