Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1976, Blaðsíða 10

Þannig hljóðuðu þessar lögmálsgreinar, sem birtust í af-
hallandi kreppu og nú verður ekki til bókar vitnað fyrr en
1951, en þá er svo ritað í Vasahandbók bænda af Birni Kon-
ráðssyni í kafla um heyskap: „Á undanförnum árum, og þó
sérstaklega eftir að sáðsléttur fara að aukast, hafa bændur
gert sér sér mikinn skaða með því að byrja sláttinn of seint.
Best og hagkvæmast er að byrja sláttinn áður en túnin eru
fullsprottin, og ætti sá tími í öllu meðalárferði að geta orðið
um 15. júní og jafnvel fyrr ef veðrátta er hagstæð." Með
þessum ráðleggingum er mjög sterkt til orða tekið upri að
slá snemma, svo snemma að ekki er lengur nauðsyn að láta
sér nægja að baða sig í döggvotu grasi á jónsmessunótt held-
ur er einnig hægt að halla sér í heysátu á eftir. Olafur jóns-
son er að vísu ekki jafn viss um sláttudaginn og Björn, því
í Vasahandbók bænda 1952 segir svo í upphafi smákafla um
sláttutíma: „Sláttutíminn er enginn tiltekinn mánaðardag-
ur, heldur ákveðið vaxtarstig gróðursins. Hann getur því
sveiflast eftir ræktunarástandi, gróðurtegundum, meðferð
túnanna og tíðarfarinu," og í lok kaflans: „Hæfilegt er að
hefja sláttinn þegar öx eru að koma á fljótvöxnustu gras-
tegundirnar og æskilegt er að slætti Ijúki áður en þær eru
afblómstraðar.“
Hér að framan hafa verið rakin nokkur tilskrif um það
hvenær bændur eigi að hefja slátt. Að sjálfsögðu er ekki allt
týnt til, sem um þetta efni hefur verið ritað á íslensku, en
þó hygg ég að í öðrum skrifum ótilgreindum falli skoðanir
í líkan farveg og að framan er rakið. Einkennandi et það
við ofannefndar ívitnanir að þær byggjast ekki á innlendum
rannsóknum enda á þeim árum fáar til. Á sjötta áratug þess-
arar aldar var þó á vegum I.andbúnaðardeildar Atvinnn-
deildar Háskólans gerðar nokkrar rannsóknir og birtar
,greinar um steinefna- og próteinmagn grasa á mismunandi
sláttutíma. Kemur þar fram að yfirleitt minnkar magn þess-
ara efna í grösum því seinna sem slegið er. Ekki fer þó á milli
mála að þeir sem leiðbeiningar hafa skrifað um þetta efni
byggja að verulegu leyti á innlendri reynslu bænda, arfi,
12