Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1976, Blaðsíða 69

vöruframleiðsla okkar er mun einhæfari en í Noregi, en þar
er kornrækt talsverð auk berja- og ávaxtaræktar. ísland
liggur auk þess mun verr við samgöngum en N oregur, ef um
erfiðleika í aðdráttum yrði að ræða.
Það má reikna með, að norskir bændur hafi náð þeim
mikla árangri í hagsmunamálum sínum, sem raun ber vitni,
að nokkru leyti fyrir það, að Norðmenn eru að verða rík
þjóð. Olíuvinnslan í Norðursjó sér um það, auk þess sem
þjóðarhagur var góður fyrir. Þess er því ekki að vænta, að
íslenzkum bændum verði færðar allar þessar kjarabætur í
náinni framtíð. Skilningur á mikilvægi landbúnaðar í Nor-
egi ætti þó að verða íslenzkum bændum gott vopn í baráttu
fyrir því, að bændur hér á landi sitji í raun við sama borð
og viðmiðunarstéttir þeirra bæði í launum, sem mikið vant-
ar á að þeir geri, og í félagslegri aðstöðu.
Af hinum fjölmörgu greinum landbúnaðarins lagði ég
mig annars einkum eftir í ferðalaginu að kynnast þeim hlið-
um ræktunarmála, sem eiga sér mestar hliðstæður hér á
landi, þ.e.a.s. grasræktinni. Bæði í N-Svíþjóð og N-Noregi
virtist mér mesta ræktunarvandamál bænda vera, hve ný-
ræktir ganga fljótt úr sér. Þremur til fimm árum eftir sán-
ingu hefur illgresi lagt undir sig sáðslétturnar í ótrúlega
miklum mæli. Af illgresistegundum í túnum sem algengar
voru má nefna sóley, fífil, hundasúru, njóla og vallhumal
auk ýmissa tegunda af sveipjurtaætt, skyldar hvönn, sem
vaxa ekki hér á landi. Hins vegar var haugarfi ekki eins
algengur og vænta mátti. í N-Svíþjóð og reyndar víða í
N-Noregi er rotkal einn mesti skaðvaldur túngrasanna, en
skaðinn á sér stað þannig, að sveppir leggjast á grasið undir
snjónum, einkum þegar snjóar á þíða jörð. Tæknilega er
auðvelt að komast hjá þessum skaða. Til er efni að nafni
Quintozan, sem eyðir sveppunum, en hlífir grasinn. Notkun
þessa efnis gefur oft um fjórðungs til Jmiðjungs uppskeru-
auka. Hins vegar ráðleggur leiðbeiningaþjónustan ekki ein-
dregið notkun þess. Til þess segjast menn vita of lítið um
hliðarverkanir efnisins enn sem komið er. Önnur aðferð
til að verjast rotkalinu er því ofarlega á baugi, en hún er sú
71