Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1976, Blaðsíða 53

Þrdðormar (nematodes). Sjúkdómseinkennin af þráðorma-
smiti eru mjög mismunandi, allt frá skertum vexti og til
alvarlegra vanþrifa, með skitu, uppþornunar, hors og dauða.
Flestar skepnur lifa við stöðugt smit á einhverju stigi, en
þess verður mest vart hjá ungviðinu. I sinni vægustu mynd
er erfitt, ef ekki ómögulegt, að sjá nein merki vanþrifa. Stöð-
ugt smit, þótt lítið sé á hverjum tíma, getur auðveldlega
komið fram í hægari vexti og þroska skepnu, þótt það láti
lítið yfir sér. í slíkum tilfellum eru skitueinkennin oft lítt
áberandi, þótt starfsemi meltingarfæranna sé vægilegt skert,
og matarlystin sömuleiðis, með skerta vaxtargetu sem af-
leiðingu.
Vægt þráðormasmit með öðrum kvilla eða vanlíðan getur
valdið alvarlegum vanþrifum.
Eftirverkanir af slæmu ormasmiti getur dregið verulega
úr vexti í nokkurn tíma. Slíkt srnit hefur þá gjarna eytt stór-
um hluta af sepum þarmaveggsins. Þetta hindrar starfsemi
þarmanna verulega og, jafnvel þótt smitinu hafi verið eytt
eða það minnkað verulega, verða vanþrifin viðvarandi þar
til nýmyndun þarmasepanna er að mestu lokið, (getur jafn-
vel tekið marga mánuði, einkum ef smit endurtekur sig).
Þar sem ungviði er þröngt beitt í langan tíma, eykst fjöldi
ormalirfa smám saman á beitilandinu og ormum fjölgar í
skepnunum. Ástæðan fyrir þessu er sú, að ungviðið tínir upp
mikið af lirfum með beitinni, þar eð hin þrönga beit veldur
aukinni skítmengun á beitilandinu. Viðnámsþróttur ung-
viðsins hefur þá gjarna ekki náð þeim þroska, sem til þarf
til fullrar varnar gegn lirfum þeim sem skepnan étur í svo
ríkum mæli. Af smiti þessu leiðir því oft feikn af eggjum
í skít, (miklu meira, að öðru jöfnu, en hjá fullorðnum dýr-
um) með eða án þess að um alvarlega sýkingu er að ræða.
Þetta eykur enn á smithættu frá beitilandinu og því hætta
á enn óvægilegra smiti í ungviðinu og myndast þannig eins
konar vítahringur.
Ef ekki er að gert, er hætt við að smitið verði svo mikið
að vanþrif komi í ljós eða enn alvarlegri sýking, en slíkt má
oft sjá í ungviði við slíkar aðstæður.
55