Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1985, Page 13

sér til viðurværis, en missa þá oft þann eiginleika, sem áður voru
þeim nauðsynlegir til að draga fram lífið við hin fvrri, lakari lífskjör
sín; þannig þykir víst, að allir næmir sjúkdómar hafi orðið til, og
svona verði þeir til nú og framvegis. Auðvitað gætu komið upp hér á
landi nýir sjúkdómar, en meiri líkur eru til að þeir komi upp í öðrum
löndum, þar sem dýra- og plöntulif er fjölskrúðugra yfirleitt.
Innlenda sjúkdómshættan, að hérlendir sjúkdómar kunni að
ágerast við innflutninginn, byggist á þeirri staðreynd, að aðflutt og
ólandvant kyn er yfirleitt næmara fyrir sníkjusjúkdóma og þolir þær
ver en landvant kyn. Þetta hlýtur að stafa af þvi, að aðflutta kynið
veiti hlutaðeigandi sníkjuverum betri lífsskilyrði, en af því getur
aftur leitt, að lífskraftur þeirra — eða sýkikraftur —- magnist svo, að
þegar þær berast aftur í innlent kyn, verði þær því skæðari en áður,
sýkin verði yfirleitt illkynjaðri. — Þessu hafa menn veitt eftirtekt
annarsstaðar, t.d. í Noregi.
Til varnar innflutningi erlendra sjúkdóma hafa menn auðvitað nú
ýms hjálparmeðöl til þess að komast að því, hvort ákveðinn gripur
hafi ósýnilegan snert af ákveðinni veiki, svo sem túberkúlin við
berklaveiki og malleín við snífi, og hyggja þvi sumir að óþarft sé að
óttast svo mjög að sjúkdómar flytjist inn með aðfluttum gripum, en
til þessa liggja þau svör, að fyrst eru það að eins fáir sjúkdómar enn,
sem svona er ástatt um, svo hafa þessar rannsóknaraðferðir alis ekki
hingað til reynst óyggjandi tryggar. Enn er það, að sumir sjúkdómar
dyljast svo vel, og það einatt um langan tíma, að ómögulegt er í
lifanda lífi að segja neitt ákveðið um það, hvort skepnan er sýkt eða
ekki.
Enn er eitt atriði, sem nefna má i þessu sambandi, og það er
dýralæknafæðin hér á landi, sem að mínu áliti gerir það enn þá
viðsjálla að leggja inn á þá braut, að leyfa innflutning útlends kvik-
fénaðar í stórum stil.
Að endingu skal ég taka það fram, að það er bæði trú mín og vissa,
að enn sem komið er að minnsta kosti sé allt of viðsjárvert að leyfa
innflutning útlends búpenings til kynblöndunar, bæði vegna sjúk-
dómshættu og svo af ýmsum öðrum ástæðum, sem almenning
snerta. Áður en nokkrar verulegar líkur séu til þess, að slikt geti orðið
til gagns og ekki til ógagns, verður margt að breytast hér til hins
betra. Vera má að þeirra breytinga verði ekki afar lengi að bíða, og
mætti þá ef til vill ætla að óhættara yrði að leyfa það, sem nú virðist
ekki vera takandi í mál. — En það virðist mér einsætt, að þau
stjórnarvöld, sem um mál þetta eiga að fjalla, hafi skyldu til að fara
að öllu gætilega og ekki rasa fyrir ráð fram, því að vel gæti hlotist það
tjón sem seint yrði bætt.“13
Þetta er eitt bréfa dýralæknanna þriggja, Magnúsar Ein-
15