Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1950, Page 133

NOKKUR ORÐ UM ÍSLENZKT SKRIFLETUR
133
^nuo )f$t jtfátt ‘yI Quytfi a
t^foctr 2^£ -íbiJujU fra*.
fá<+mttn fömnx txf-ffun tfp& ffyÍS Wy Q?am þ.mr<tMmSjlmaMQx& ^
finjShn^au- Ö« fdn öth>Ut tOi/U Öfantrl'Æ?
JajftxJltfÍ jlt**. <%rmr é&Vfnffom Krm^Ífm^Æ J <f
^ t*# <y s£/v*
1 £fr*j+#utnSmiiZ jjWjxrna-nkovtfui a$ fítu*. m'aC nUtnb Jjýrf- Ofp^Sa. cxd
'ffianjkRafí atf Gyftú!»udiibu? XtrnrU&Yymilfynr aj) fftrijuUi »»r*.
'L&Í* <j? fW«- ^T%r#»v t^/^ív /Í <x$ VftÚK-.M pk
V^V fbratf^aútf <x$ 103 M &*n*n&*.ýttir %fot Wytu
18. mynd. Alþingis og lögmannsbók Árna lögmanns Oddssonar 1631. Hönd Páls Gunnlaugssonar,
skólagengins manns, sem dó ungur 1634. Smækkað.
Anno 1631 Þann 29 Augusti a Laxarholltte kom framm su kona Gudrun sig / urdardotter, og bar
framm fyrer Logmann Logriettumenn og Presta þar / saman komna ad hun hefdi gengid med
Barn Jonz þorarins sonar (ad sagdur er / seiger hun) J toolff ár sem hun seiger enn sie lifande
i sijnu lijfe og seigist þrisvar / haffa sagtt þetta Birne Grijmsssyne kongz vmbodzmanni J Arnesss
þijnge, Seigist / hun lijsa hann sekann fyrer Sacramentid sitt og skijrn Barnsens, virdtist logmanni
/ og Lögrjettumönnum þar samankomnum ad þetta Mál munde fyrst verda ad / Rannsakast aff
syslumannenum Birne Grijmsssyne og hann rannsaki uppa Baadar / sijdur þetta mál og huortt hann
kunne Nockur lijkende hier til ad finna : og þetta / ecke strafflaust ad lijda, og til sannenda hier
vm skriffa þeir sijn Nöfn / hier vnder. hier haffva vnder skriffad med Eigenn hondam Logmadur-
inn / Arne Oddssson Torffe Jonssson Alffur Gijslason Jon Jonssson Þordnr / Þorleiffssson og Bjarne
Sigurdssson.
og þar mjög slakað á kröfum um dráttaskipun m. m. og að sumu leyti horfið aftur til
einfaldleika latínuleturs, sbr. stafina b og p. Nú voru ýmsir stafir dregnir í einu lagi,
sem bæði í latnesku og gotnesku bókaletri voru skrifaðir þannig, að pennanum var
lyft milli drátta, og skal t. d. nefna m og n. I hinum eldri leturgerðum var hver legg-
ur þessara stafa dreginn sér í lagi, en í léttiskriftinni voru þeir skrifaðir í einu lagi,
enda stundum erfitt að greina milli n og u, sbr. nútíma rithendur. Stafir eru tengdir
nánar saman en í bókaletri og m, n, u eru oft skrifuð í samfellu við aðra stafi líkt
og vér gerum.1 Fram um siðaskipti nota Islendingar léttiskrift minna en aðrar þjóðir,
og mun ástæðan til þess vera sú, að hér á landi var mikil bókagerð, en skinnbækur
voru kjörgripir, sem hlýða þótti að ritaðir væru vönduðu og fögru letri. Þó má finna
mikil áhrif léttiskriftar þegar kemur fram um 1400, einkum í bréfum. Bæði í bókum
og bréfum eru ýmisleg millistig milli bins íburðarmikla gotneska bókaleturs og létti-
skriflar, og getur verið skoðanamál, hvað eigi að nefna léttiskrift og hvað ekki. Rétt-
1) Sjá gotneskt léttiskriftarstafróf 13.—15. öld. Nordisk kultur 28. bd. bls. 21.