Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1950, Síða 149
NOKKUR 0R6 UM ISLENZKT SKRIFLETUR
149
ají , Jfa-'TTLejT tycHj, <xJ~'W-ð'nrtxcrrx.
eyrwtAA" jéo' tamy/ <J aJ' &3a- /e^ 'V-ea'Jrx* Jp-m
ifc/T? ‘CnzryT) -t&jsrAýa. /é-JÍt-r 0J fitvryr, tj/fet 7>oy? í^rr)
•TTieJf 7n&-f <S • t^f'oamy.^rr ^a. Trve^-jr ' zJJí;« 7i-v-&am
jéy/ /JaJarrma éu^,an. fmynr-r *j. ^z-jjz-ríau 'éof'/ ^enf’-tm.
jlýj 7>é nJt/ru' JutAjk- a/T tCrff. jjre-^ exais, ^rtnJ/s. <nm* ^
'ýyryr fewmstn UJ$c/ , e*% fcJr> e-t<n ' /Jucc-rCn. ðrnj <Cé czJT <rtm-oy_
I {airyrut
fS-S O-jJcJ y
f’/>"/?>' >- e-c/Jamt/c -lJ-1"—
o
rC* LS esi
(2
36. mynd. Niðurlag á bréji 9. sept. 1861 jrá Jóni Sigurðssyni til sira Sigurðar Gunnarssonar, síðar
prófasts að Hallormsstað. Ejtir Ijósprentun í Bréjum Jóns
Stafagerð fljótaskriftar breytist ekki að marki eftir 1700. en skriftartízka breytist
með þeim hætti, að fljótaskrift vinnur stöðugt á. Hún verður hreinni og línan sam-
felldari en venjulegt var á 17. öld. Lærðir menn ganga á undan, og skólarnir eru
helztu útbreiðslustöðvar fljótaskriftar. Lengi fram eftir er íslenzk fljótaskrift að nokk-
uru leyti með sérstöku lagi. Oft ber hún merki um áhrif settleturs, og stundum nota
Islendingar skriftarlag, sem löngu er úrelt í Danmörku. En þegar líður að lokum 18.
aldar og á fyrra hluta hinnar 19. .gerast rithendur ýmissa lærðra manna hér á landi
svo líkar danskri samtímaskrift, að ekki mismunar öðru en persónulegum einkennum
rithaiida.
Þróun sú, sem nú var lýst, er sýnd í aðaldráttum á 27.—29. og 31.—35. mynd.1
Styr Þorvaldsson, prentari í Skálholti, sem var afburða skrifari, má ekki síður teljast
17. en 18. aldar maður, enda minnir hönd hans nokkuð á settletur (27. mynd). Likt
má segja um hönd þá, sem sýnd er á 28. mynd, og má þó ætla, að skrifarinn sé ungur
maður. Oðru máli gegnir, þegar athugaðar eru embættisbækur Skálholtsbiskupa. Á
D Gleggsta dæmi þess, að Islendingar noti úrelt danskt fljótaskriftarlag, er hönd síra Þorláks
Þórarinssonar (d. 1775), sem sýnd er í Skírni 1934 bls. 172. Hann skrifar hallalausa fljótaskrift,
og hefur próf. Jón Helgason tjáð mér, að til séu frá 17. öld danskar rithendur nteð því lagi, en það
var úrelt í Danmörku á 18. öld.