Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1972, Page 149

CLARENDON PRESS OG KENNETH SISAM 149
tjóðraður við orðabækurnar - Oxford-orðabókina og hina amerísku. Því miður
fyrir okkur.
En lítum nú stuttlega yfir æviferil Sisams, mannsins, sem gerði mikið fyrir okk-
ur, en hafði löngun til að gera svo miklu meira.4 Ekki undarlegt, að okkur sé
forvitni á að vita, hver hann var. Foreldrar hans voru enskt bændafólk, fluttu
til Nýja Sjálands, nyrðri eyjarinnar, um 1863, settust að þar sem heitir Optiki
og stunduðu þar búskap, en einhverja smávægilega embættisstöðu virðist faðir hans
hafa haft, sennilega eitthvað svipaða stöðu hreppstjórans hjá okkur. Af sjö hörn-
um hjónanna var Kenneth yngstur, fæddur þarna 2. seplember 1887. Þar sótti hann
barnaskóla og varð dag hvern að fara langa leið fótgangandi í skólann. ffann var
látinn hafa með sér bita til að borða um miðjan daginn. En svo hagaði til, að leið
hans lá fram hjá býli einu, þar sem var hundur illa haldinn og síhungraður. Honum
gaf drengurinn nestisbitann sinn og vandist þannig á að borða engan miðdegismat.
Þeim vana hélt hann síðan ævilangt.
Ekki var nema einn kennari í skóla þessum, og má vel vera, að hörnin hafi lært
vel hjá honum. En ómildur var hann og taldi það skyldu sína að láta þau að
staðaldri óspart kenna á vendinum. Má ætla, að hann hafi haft í huga orð Salómons
um það forna uppeldistæki. Eitt er víst: Kenneth lærði — lærði svo að með ein-
dæmum var, og því einsætt að láta ekki staðar numið við þenna skóla. Hann var
sendur á latínuskólann í Auckland og þaðan á háskólann í sömu borg. Þar var
frammistaða lians slík, að óumdeilanlega átti hann rétt á styrk (Rhodes scliolarship)
til þess að halda áfram námi í Oxford. Þangað kom hann 1910 og settist í Merton
College. Ekki gat kennurum þar dulizt það lengi, hve hann bar af öðrum náms-
mönnum, og ekki aðeins um námsgáfur, heldur og þroska og persónuleik. Þessu
fylgdi prúðmannleg og aðlaðandi framkoma. Brátt varð það eins og sjálfsagður
hlutur, að félagar hans kæmu til hans í trúnaði með öll sín vandamál, ekki aðeins
þau, er að náminu lulu, heldur og hvers konar vanda, er þeim bar að höndum. Þeir
fundu, að jafnt mátti treysta þegnskap hans sem skilningi og ráðsnilli. Á sama
hátt neyttu háskólakennararnir yfirhurða hans, og árið 1912 tók prófessorinn í
ensku, A. S. Napier, hann sér til aðstoðarmanns, svo að hann flutti fyrirlestra áður
en hann hafði tekið nokkurt próf í Oxford. Að því er Sisam sagði sjálfur, kenndi
Napier honum frumatriði vísindalegra rannsókna og tók hann líka með sér á Bod-
leian Library, þar sem hann ávann sér hyHi lærdómsmannsins Edmond Bishop’s,
er veitti honurn frekari leiðbeiningu.
Því miður varð honum sem fleirum, að hann þoldi illa loftslagið í Oxford. Og þó
að aldrei fengist til fulls úr því skorið, hvað háði honum, bilaði heilsa hans svo al-
varlega, að hann endurheimti hana aldrei til fulls. Einkum var heilsa hans bágborin
sumarið 1914 og fram eftir næsta ári. Eigi að síður lauk hann þó baccalaureusprófi
1915, og var verkefnið að búa til prentunar hinn svokallaða Salisbury Psalter. Hand-
rit þetta er talið harla merkilegt, bæði kirkjusögulega og málsögulega. Latneski text-
inn er ritaður seint á tíundu öld (eða nálægt 975) og er breyttur frá eldri gerð. En