Frjáls verslun - 01.09.1978, Blaðsíða 18

innlent
„Frjáls verðmyndun er bezta
fyrirkomulagið"
Vegna birtingar verðiagsstjóra
á „niðurstöðum" norrænu könn-
unarinnar á verði innfluttra vara til
íslands leitaði Frjáls verzlun til
Árna Árnasonar hagfræðings hjá
Verzlunarráði Islands og spurði
hann, hver væri afstaða Verzlun-
arráðsins til þeirra ásakana, sem
verðlagsstjóri og ýmsir fjölmiðlar
hafa sett fram gagnvart innflutn-
ingsverzluninni?
,,Við teljum, að verðlagsstjóra
hafi því miður orðið á mistök í
þessu máli, þar sem hann setur
fram þessar ,,niðurstöður“ sínar
án þess fyrirvara, sem eðli könn-
unarinnar kraföist. Hann lætur t. d.
í veðri vaka, að hér sé um yfir-
gripsmikla könnun að ræöa, sem
gefi óhyggjandi niðurstööur, er
taki til innfluttra vara almennt.
Loks dregur hann af „niöurstöð-
um" sínum altækar og vafasamar
ályktanir, sem könnunin gefurekki
tilefni til.
Þar sem greinargerð verðlags-
stjóra veitti mjög takmarkaðar
upplýsingar um þessa norrænu
könnun og frekari upplýsingar
voru ófáanlegar hjá embætti hans,
aflaði Verzlunarráðið bréflega
upplýsinga frá samstarfsaðilum
verðlagsstjóra á Norðurlöndum.
Þá kemur í Ijós, að hér er um að
ræða reynslukönnun, sem ekki
stóð til að vinna neinar niðurstöð-
ur úr, og enginn annar en verð-
lagsstjórinn á (slandi taldi mögu-
legt að byggja marktækar niður-
stöður á. Þegar verðlagsstjóri
hafnar óskum um nánari upplýs-
ingar, ber hann við trúnaði gagn-
vart samstarfsaðilum á Norður-
löndum og segist ekki vilja stefna
frekara samstarfi við þá í hættu.
Það er hins vegar spurning, hvort
hann hafi ekki þegar fyrirgert frek-
ari samvinnu við þessa aðila meö
því að nota þessa könnun í allt
Ámi Árnason.
öðru skyni, en upphaflega var
ákveðið af samstarfsaðilunum."
F.V.: — Er Verzlunarráðið þá
þeirrar skoðunar, að innkaups-
verð innfluttra vara sé svipað tii
íslands og annarra Norðurlanda?
„Nei, við höfum talið, að það
væri hærra. Stærð íslenzka mark-
aðarins og það, hversu mjög
stjórnvöld torvelda innflutnings-
verzluninni innkaup til landsins
ætti að gefa þá niöurstöðu. Hins
vegar er innflutningsverð afar ó-
viss stærð fyrir ókunnuga að
ákveða, þar sem margs konar eft-
irágreiöslur geta átt sér stað.
Hærra innkaupsverð til [slands er
því alls ekki endilega að öllu leyti
óhagstæðara innkaupsverð."
F.V.: — Að hvaða leyti býr ís-
lenzk innflutningsverzlun við verri
skilyrði til innkaupa en gerist er-
lendis?
,,Ef vörur eru greiddar innan
viku stendur oft til boða 2—5%
staðgreiðsluafsláttur. Vegna
gjaldeyrishaftanna tapast þessi
afsláttur hins vegar oftast. Álagn-
Umræður um verölagsmál hafa leitt í Ijós:
— að álagning sem leyfð er á (slandi er lægri en sem nemur
dreifingarkostnaði
— að verðlagseftirlit á fslandi er eftirlit meö reiknltölum vísi-
tölunnar en ekki til þess að tryggja neytendum lágt vöru-
verð
— að verðlagshömlur á Islandi leyfa ekki hagkvæm innkaup
án þess að innflytjandinn tapi á þeim
— að verðlagskerfið hefur leitt til hærra vöruverðs og þannig
skaðað neytendur
— að sú verðhaftastefna sem stjórnvöld hafa fylgt hefur skert
lífskjör á (slandi
— að verðlagshömlur hafa gert verzlunarfólk að einni lægst
launuðu stétt landsins
— að verðlagskerfið hefur stórum skert þá þjónustu sem
neytendur þurfa á að halda í verzlunum
— að álagning ( nágrannalöndum er iðulega meiri en tollar,
vörugjald og álagning samanlagt á íslandi
— aö í þeim löndum sem ekkert verðlagseftirlit er hafa verð-
hækkanir orðið 10 sinnum minni en á Islandi
18