Frjáls verslun - 01.10.1988, Side 30
STJÓRNUN
hæðinni á Skólavörðustíg la sem er
önnur tveggja hæða sem Liðsauki hf.
hefur til umráða í húsinu. Þegar
blaðamann bar að stóðu dymar hjá
framkvæmdastjóra upp á gátt og
Oddrún sat við tölvuna. Enginn ritari
boðaði komu mína. „Nei, ég
hef ekki séð
ástæðu til þess
að ráða sér-
stakan rit-
ara. Til
hvers?“
Ég er sjálf
ágætis ritari,"
svaraði hún þegar
ég spurði um ritarann.
„Hér í fyrirtækinu vinna einungis
konur og þó svo ég sé titlaður fram-
kvæmdastjóri vinnum við allar saman
og gerum það sem gera þarf. Þar
greinir e.t.v. á milli kvenna og karla í
fyrirtækjum. Karlar eyða löngum
tíma í að leita að einhverjum til þess
að vinna verkin en konur bæta þeim
bara á sig í ofanálag við önnur störf,“
segir Oddrún og bíður upp á kaffi sem
hún hitaði sjálf og bar fram. Á meðan
ég munda pennann lít ég í kringum
mig á skrifstofu framkvæmdastjóra
og sé að þar er ekki íburðinum fyrir að
fara. Oddrún les hugsanir mínar og
segir: „Við berumst ekki mikið á í
þessu fyrirtæki. Ég legg miklu meira
upp úr góðri þjónustu en fínum skrif-
stofuhúsgögnum. Hér er allt sem þarf
og það dugir mér ágætlega."
I framhaldi af því ræðum við um
fyrirtæki þar sem konur sitja við
stjórnvölinn og Oddrún talar um að
sér virðist sem konur sætti sig við að
fyrirtækið skili ekki ekki miklum
hagnaði fyrstu árin á meðan uppbygg-
ing þess eigi sér stað og eyði auk þess
ekki umfram þess sem aflað er.
„Þær eru varkárari og samvisku-
samari. Það er e.t.v. ein ástæða þess
að fyrirtæki kvenna verða síður gjald-
þrota. Konur eru lengur að byggja
upp sín fyrirtæki og gefast síður upp
en karlar. Ég hef einnig orðið vör við
að konur, sem reka fyrirtæki, ráða
fremur kynsystur sínar til starfa og
tala ég þar af eigin reynslu. Hér vinna
eingöngu konur — sjálfstæðar konur
sem vinna sjálfstætt."
Af hverju bara konur?
„Einfaldlega vegna þess að þær
konur sem ég hef ráðið til starfa hafa
reynst sérstaklega vel. Ég er einnig á
því að í þessu starfi, þar sem reynir
svo mjög á mannleg samskipti, séu
konur mun betri en karlar. Auk þess
hafa konur betri skilning á þörfum
hver annarrar og því skapast
samkennd sem er
svo nauðsyn-
legur þáttur
á vinnust-
að. Ég hef
oft verið
spurð
hvemig ég þori
að ráða einstæðar
mæður í vinnu. Þær þurfi jú
svo oft að fara frá vegna veikra barna
og annrra aðstæðna. Ég svara því
jafnan til að ég hafi fullan skilning á
þessum málum — enda skilar það sér
margfalt til baka í betri og áreiðanlegri
vinnukrafti," segir Oddrún og talar
um að starfssystur hennar myndu
ekki skila betra starfi þótt þær ættu
fyrirtækið sjálfar. „Þær leggja metn-
að sinn í að skila góðum árangri,"
bætir hún við.
Oddrún segist vera fylgjandi sam-
vinnu allra á vinnustað. „Hér er eng-
inn valdapíramíti. Ég geng t.d. ekki
um og minni alla stöðugt á að ég sé
yfirmaðurinn,“ segir hún hlæjandi.
„Þá væri ég ekki góður stjórnandi,"
bætir hún við og getur þess að þau
vandamál sem upp komi hverju sinni
leysi þær stöllur í sameiningu þó svo
að endanleg ábyrgð sé alltaf hennar.
„Eitt skilyrðið sem ég set sem yfir-
maður er að fólk hafi gaman af vinn-
unni og það höfum við allar. Ég er svo
heppin að hafa á að skipa frábæru
starfsfólki sem er lykillinn að vel-
gengni okkar í þeirri miklu samkeppni
sem ríkir í þessari þjónustugrein.“
Oddrún er með BSc gráðu í um-
hverfisfræði, gift og á tvo syni, 6 og 8
ára. Hún starfaði áður sem fulltrúi í
Samgönguráðuneytinu. Þar segist
hún hafa haft nokkur mannaforráð en
eigi það sammerkt með öðrum stöll-
um sínum í stjómunarstöðum að und-
irmennirnir væru allir konur. Oddrún
segir þó lítið hafa reynt á stjórnunar-
hæfileika sína í ráðuneytinu. Þegar ég
spyr hana hverja hún telji aðalástæðu
þess að konur séu svo lítt áberandi í
stjórnunar- og ábyrgðarstöðum segir
hún:
„Ein ástæðan fyrir því að konur eru
tregar að gefa kost á sér í stjórnunar-
stöður er sú að þær taka gagnrýni svo
nærri sér. Þar eru þær sérstaklega
undir smásjá annarra kvenna sem
margar hverjar vantreysta því miður
kynsystrum sínum. Aðalástæðan er
þó sú staðreynd að konur þurfa að
hugsa um fleira en frama í starfi. Hin
hefðbundna hlutverkaskipting á
heimilunum gefur konum varla færi á
að ryðja sér braut í atvinnulífinu. Kon-
ur hafa verið aldar upp við að ábyrgð á
börnum og heimili hvíli á þeim og því
eru þær eðlilega tregar til þess að
taka á sig meiri vinnu og aukna ábyrgð
á vinnustað. Þeim finnst þær þurfa að
sinna öllu fullkomlega — vinnunni,
fjölskyldunni og félagsmálunum. Það
er auðvitað ómögulegt og þá grípur
um sig sektarkennd. Þetta breytist
strax og jafnrétti er komið á í reynd
innan heimilanna. En ég neita því
alveg að konur séu ekki jafn hæfar og
karlmenn til þess að takast á við þessi
störf. Ef þeim væri sköpuð aðstaða til
þess að vinna á jafnréttisgrundvelli
væru án efa fleiri konur í ábyrgðar- og
stjórnunarstöðum. “
Hún getur þess einnig að það fari í
taugarnar á henni þegar birtar eru
niðurstöður kannana þar sem bent er
á hversu fáar konur sitji í hinum ýmsu
nefndum og ráðum og bendir réttilega
á að konur skorti tilfinnanlega þá
menntun sem krafist er.
„Vissulega er hlutur kvenna rýr í
nefndum og ráðum á vegum hins op-
inbera. En þá verður að taka tillit til
þess að flestar þessar nefndir eru að
fjalla um mjög sérhæfð mál þar sem
nefndarmenn þurfa að hafa ákveðna
menntun og/eða reynslu. Forsenda
þess að konum fjölgi í þessum nefnd-
um er að þær uppfylli þær kröfur sem
gerðar eru til nefndarmanna. Þegar
litið er til menntunar kvenna þá vitum
við jú að konur eru orðnar í meirihluta
í Háskóla íslands. En lítum á þau fög
sem þær velja sér. Hver er hlutur
þeirra í raungreinum? Hvað eru t.d.
margar konur útskrifaðar verkfræð-
ingar? Svarið er einfalt. Konur velja
sér styttra nám — oft með tilliti til
íjölskyldunnar og þetta endurspegl-
ast aftur í ábyrgðarstöðum í þjóðfé-
laginu. Segjum svo að kona hafi aflað
Þær eru varkárari og
samviskusamari. Það er ef til vill ein
ástæða þess að fyrirtæki kvenna
verða síður gjaldþrota.
30