Frjáls verslun - 01.03.1995, Side 24

UMHVERFISMAL
KRÖFUR VIÐSKIPTAVINA. Það eru einmitt kröfur viðskiptavina sem munu ráða úrslitum í framtíðinni
um umhverfisvernd fyrirtækja og fólks. Eftir því sem markaðurinn krefst meiri
umhverfisverndar því meira vægi fær hún. Gamla lögmálið um framboð og eftirspurn mun því
ráða úrslitum á þessu sviði sem öðrum í atvinnulífinu.
væru einnig til þess að gera litlar bor-
ið saman við önnur Norðurlönd.
Guðjón sagði ennfremur að kröfur
stjórnvalda færu vaxandi og fjöldi um-
hverfiskerfa, gæðakerfa og ýmissa
stjórnkerfa væri mikill. „Þegar
grannt er skoðað er markmið allra
þessara kerfa það sama. Markmiðið
er að gera rekstur fyrirtækjanna sem
bestan, draga úr sóun og auka verð-
mætasköpun og innleiða stjómhætti
sem byggjast á því að yfirmenn fyrir-
tækjanna geri sér grein fyrir öllum
áhrifaþáttum í framleiðslunni."
Þrátt fyrir að þeim stjórnendum
fjölgi, sem sýni umhverfisvemd
áhuga, telur Guðjón að meginþorri ís-
lenskra stjórnenda sýni umhverfis-
málum alltof lítinn áhuga og sérstak-
lega vanti þá frumkvæði að því að
heijast handa.
HINN DÆMIGERÐISTJÓRNANDI
SÉR ENN EKKIMARKAÐSMÖGULEIKA
UMHVERFISSTJÓRNUNAR
„Eg tel að íslendingar séu stutt á
veg komnir í umhverfisvernd. Það
ríkir enn of mikill steinaldarhugsunar-
háttur í þessum málum, bæði hjá al-
menningi og stjórnendum í fyrirtækj-
um. Það vantar mikið á að hinn dæmi-
gerði stjórnandi sjái markaðsmögu-
leika umhverfisvemdar. Þeir eru
miklir og munu aukast til muna á
næstu árum, fyrst og fremst vegna
þrýstings frá erlendum kaupendum."
En hvers vegna umhverfisvernd
um allan heim? Ut frá hreinum sjónar-
miðum viðskipta er Ijóst að rányrkja á
auðlindum jarðar setur hagvexti
næstu áratuga mjög þröngar skorður.
Þegar hefur íslenskt atvinnulíf orðið
fyrir barðinu á rányrkju á fiskimið-
unum í kringum landið á undanförnum
tveimur áratugum. Afleiðingin er
skert veiði, minni þjóðarframleiðsla
og skert lífskjör. Við blasir hrun ís-
lensks atvinnulífs ef sú rányrkja held-
ur áfram, ef veitt verður meira en
vísindamenn leggja til.
Ef horft er til allra íbúa jarðarinnar
er ástæða umhverfisverndar þessi:
Mengun og ágangur af mannavöldum
er að stefna öllu lífríki jarðar í hættu.
Eyðing ósonlagsins er lífi hættuleg.
Eiturefni, sem úrgangur iðnaðar-
framleiðslu, fmnast víða í náttúrunni
og þúsundir deyja vegna neyslu á
ódrykkjarhæfu vatni eða vegna
vatnsskorts. Sex milljónir hektara
verða að eyðimörk á ári hverju (rúm-
lega hálft ísland) og eru helstu orsak-
irnar skógarhögg (30%) og ofbeit
(35%). Regnskógar jarðar, sem eru
mikilvægir vegna framleiðslu súrefn-
is, eru að eyðast. Víða er rányrkja; of
mikil veiði, akuryrkja eða hráefnisöfl-
un sem leiðir til mikils vanda. Og enn
er endumýting hráefnis og úrgangs
aðeins lítið brot af framleiðslu í heim-
inum.
BARÁTTA OLÍS 0G SKEUUNGS
UM UMHVERFISVERND
Nokkur fyrirtæki á íslandi hafa tek-
ið inn umhverfisvernd í markaðssetn-
ingu sína - sem og stefnumörkun - og
kynnt hana í auglýsingum. Barátta ol-
íufélaganna, Olís og Skeljungs, hefur
verið hvað íyrirferðarmest í fjölmiðl-
um og hefur þeim báðum orðið nokk-
uð ágengt í að gera ímynd sína um-
hverfisvæna. Þannig lenti Olís nýlega
í efsta sæti í viðhorfskönnun þar sem
spurt var hvaða fyrirtæki á íslandi
væri umhverfisvænast.
Umhverfisbarátta Oks og Skelj-
ungs í auglýsingum hófst fyrir nokkr-
um árum þegar Olís reið á vaðið með
því að láta hluta af sölu bensíns renna
til Landgræðslunnar. Félagið tók upp
slagorðið Græðum landið með Olís.
Það hefur fest sig í sessi.
Skeljungur svaraði fljót-
lega fyrir sig og og ákvað
að verja hluta af bensín-
sölu sinni til styrktar skóg-
rækt á íslandi. Slagorð
Skeljungs er einnig orðið
afar þekkt en það er ein-
faldlega: Skógrækt með
Skeljungi. Síðan hafa bæði
fyrirtækin greitt nokkra
tugi milljóna til land-
græðslu og skógræktar.
Meginstarf olíufélag-
anna þriggja í umhverfis-
vernd er þó á sviði forv-
arnarstarfs hjá þeim sjálf-
um. Þau vinna öll eftir
ströngum öryggisreglum
til að koma í veg fyrir
STEFNUMÓTUN FYRIRTÆKJA Á SVIÐIUMHVERFISMÁLA
Nokkur fyrirtæki hafa nú þegar mótað sér stefnu á sviði umhverfismála. í flestum
tilfellum miðast sú stefna við að uppfylla eftirtalda þætti:
1. Uppfylla kröfur sem löggjafinn gerir með lögum og reglugerðum.
2. Ná sem bestum árangri í nýtingu allra aðfanga, stunda endurnýtingu eftir því
sem kostur er og taka þátt í endurvinnslu.
3. Flokka úrgangsefni og leitast við að draga úr notkun efna sem eru skaðleg fyrir
umhverfið á öllum sviðum verðmætasköpunar.
4. Sleppa eins litlu magni og mögulegt er af skaðlegum efnum út í umhverfið.
5. Stunda rannsóknir á sviði umhverfismála og taka í notkun nýja tækni sem
dregur úr skaðlegum áhrifum á umhverfið.
6. Nota sem mest af umhverfisvænni orku og fullnýta orku en sóa henni ekki.
7. Taka þátt í og styðja málefnalega umræðu um umhverfismál og upplýsa um
starfsemi fýrirtækisins á sviði umhverfismála.
(Ur erindi Páls Kr. Pálssonar, framkvæmdastjóra Sólar á umhverfisráðstefnu).
24