Frjáls verslun - 01.09.1998, Blaðsíða 46

■mra
Sören Langvad aðaleigandi ístaks, ásamt
Páli Sigurjónssyni forstjóra.
HVER ER
SÖREN LANGVAD?
ören Langvad forstjóri og aðaleig-
andi E. Pihl&Sön er mikill ís-
landsvinur. Hann er samt enginn
venjulegur íslandsvinur því hann er hálfur
Islendingur og sumir myndu segja rúm-
lega það.
Sören er fæddur 1924 sonur Kay
Langvad verkfræðings og Selmu Guðjohn-
sen. Selma var dóttir Þórðar Guðjohnsen
verslunarstjóra og kaupmanns á Húsavík.
Kay Langvad hafði umsjón með bygg-
ingu Sogsvirkjunar árið 1937 en 1940 var
hann síðan fenginn til að stjórna byggingu
Hitaveitu Reykjavíkur 1940 og þá kom öll
ijölskyldan til íslands og dvaldi hér öll
stríðsárin.
Sören tók þess vegna danskt stúdents-
próf utanskóla við Háskóla íslands og lauk
einnig fyrrihlutapróli í verkfræði frá Há-
skólanum hér. Sören kvæntist Gunvor
Lænkholm sem reyndar er einnig af ís-
lenskum ættum og dvaldist hér að meira
og minna leyti um árabil fyrst við upp-
bygginguna við Sogsvirkjun en síðan bæði
Irafossvirkjun og Grímsárvirkjun.
E.Pihl&Sön vann við gerð Búrfells-
virkjunar ásamt fleiri fyrirtækjum og í kjöl-
far þeirra framkvæmda var ístak stofnað
og hefur starfað síðan. Sören kemur oft til
Islands á stjórnarfundi ístaks þar sem
hann er formaður og fjölmargir islenskir
verkfræðingar hafa starfað hjá
E.Pihl&Sön út um allan heim. Tengslin
eru einnig ijölþættari þar sem einn af
stærstu sjóðum Háskóla íslands er minn-
ingarsjóður um Kay og Selmu Imngvad og
þar situr Sören í stjórn. Sjóðurinn veitir
styrki en hlutverk hans er að efla tengslin
milli Islands og Danmerkur.
46
reikna sig niður úr öllu
valdi.
I sumum verkum t.d.
húsbyggingum liggur
ljóst fyrir hvað hlutir
kosta meðan meiri mun-
ur er iðulega á tilboðum
í framkvæmdir þar sem
hægt er að útfæra lausnir á
hátt“
NOKKUR VERKEFNI
1. Virkjun við Sultartanga.
2. Hvalfjarðargöng.
3. Vestfjarðagöng.
4. Ráðhús í Reykjavík.
5. Leifsstöð.
ólíkan
LEKINN IGONGUNUM
Hafið þið lent í miklum vandræðum
með verk sem hafa farið algerlega úr
böndunum?
„Það kom fyrir á okkar fyrstu árum
að verk sem við vorum að vinna fór al-
veg úr böndum og endaði í gerðar-
dómi sem við unnum 99%. Menn reyna
að verja sig fyrir áhættum eftir megni.
I Vestflarðagöngum lentum við í ófyrir-
séðum erfiðleikum vegna vatnsrennsl-
is. Þar var ekkert deilt um hver bæri
kostnað af þeim. Það mál leystist vel að
lokum þar sem ísfirðingar fengu gott
neysluvatn. Ég hef sagt í gamni að
þarna hafi ég Ioksins leyst mitt fyrsta
verkefni sem verkfræðingur þó seint
væri. Þegar ég var nýútskrifaður úr
verkfræðinni og var starfsmaður Sig-
urðar Thoroddsen var ég eitt sinn
sendur vestur á ísafjörð til að skoða
vandamál sem tengdust neysluvatni
en það hefur alltaf verið vandi þeirra.
Ég gat ekki útvegað þeim betra vatn þá
en nú er búið að leysa málið.
Þegar Vestflarðagöngin eru borin
saman við Hvalijarðargöng hvað varð-
ar vatnsvandamál er ólíku saman að
jafna. I Vestflarðagöngum gerðum við
ráð fyrir að leka yrði veitt út úr göng-
unum og því þyrfti ekki að þétta berg-
ið eins mikið. í Hvalfjarðargöngum er
ekki svigrúm til þessa svo þar var allt
berg þétt jafhóðum svo göngin eru i
raun í þéttu röri. Þess vegna voru
Hvalfjarðargöng miklu dýrari en hin.“
GUNNLAUGUR SKIPTI UM SKOÐUN
Þið hafið oft unnið verk sem hafa
verið umdeild af
ýmsum ástæð-
um, sérstaklega
pólitískum.
Menn deildu
hart um ráðhús
og ekki síður um
það hvort ætti að
gera Hvalfjarðar-
ÍSTAK
STJORNUN
göng. Hvernig virka svona
deilur á þá sem eiga að
vinna verkið?
„Það er skiljanlegt að
menn deili. Okkurvitanlega
hafa aldrei verið gerð göng
undir sjó í jafn ungu bergi
og undir Hvalfirði. Ég minn-
ist sérstaklega dr. Gunnlaugs heitins Þórð-
arsonar sem skrifaði harkalega gegn
gangagerðinni en þegar hann var búinn að
koma og skoða göngin að verki loknu
skrifaði hann aftur og tók fyrri yfirlýsingar
sínar til baka. Það var skemmtilegt.
Hvað varðar pólitískar deilur þá er það
ekki okkar að blanda okkur i það heldur að
vinna vel þau verk sem okkur er trúað fyr-
ir.
Við og samstarfsaðilar okkar tókum í
raun mikla áhættu með gerð Hvalfjarðar-
ganga. Við gerðum þetta í samvinnu við
sænska verktakafyrirtækið Skanska og E.
Pihl& Sön í Danmörku og áttum sjálfir lít-
inn hlut. Þessir aðilar fjármögnuðu verkið
og ef ekki hefði orðið af gangagerðinni af
einhverjum ófyrirséðum ástæðum þá hefð-
um við setið uppi með skaðann en auðvit-
að átt holuna."
ÁHÆTTUSÖM STARFSGREIN
Þurfa menn að vera svalir í þessari at-
vinnugrein og þora að taka áhættu?
„Ég tel að menn eigi ekkert endilega að
vera svalir en þú verður að vita hvað þú ert
að gera. Við tökum áhættu að sjálfsögðu,
slíkt fylgir atvinnugrein sem þessari en við
reynum að meta áhættuna."
Hvað er tæknilega erfiðasta verkefni
sem þið hafið tekið að ykkur að vinna?
„Hvalijörður kemur óneitanlega fyrst i
hugann en Ráðhúsið í Reykjavík var einnig
mjög tæknilega áhugavert og flókið því
húsið flýtur í raun í Tjörninni. Þar lá fyrir
áætlun um hvernig ætti að leysa málið en
við fengum verkið á frávikstilboði þar sem
gert var ráð fyrir annarri lausn. Við rædd-
um við marga ráðgjafaverkfræðinga og
söfnuðum saman mikilli íslenskri tækni-
þekkingu til að leysa verkið sem tókst vel
þrátt fyrir allar
hrakspár.
Þannig tókum við
mikinn þátt í hönnun
hússins og svo var
einnig í Hvalfirði að
við komum mikið að
hönnun ganganna.
Það færist í vöxt að
verkkaupi láti einn