Morgunblaðið - 17.03.2001, Side 2

Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isFram og ÍBV sigruðu
á heimavelli / B3
Atli blæs til sóknar
gegn Búlgörum / B1
4 SÍÐUR20 SÍÐUR
Sérblöð í dag
Á LAUGARDÖGUM
Morgunblaðinu
í dag fylgir
blað frá Mjólk-
ursamsölunni,
„Fjölskyldu-
leikur Dreit-
ils“.
FRÉTTIR
2 LAUGARDAGUR 17. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
LÖGMÁL markaðarins virðast ekki gilda í rækju-
iðnaði, að mati Róberts Guðfinnssonar, fram-
kvæmdastjóra Þormóðs ramma-Sæbergs hf. Hann
segir afskriftir Byggðastofnunar á gjaldþroti
Nasco í Bolungarvík skekkja samkeppnisstöðu í
rækjuiðnaðinum. Þetta kom fram á aðalfundi Þor-
móðs ramma-Sæbergs hf. sem haldinn var í gær.
Árið 2000 var erfiðasta rekstrarár Þormóðs
ramma-Sæbergs hf. síðan það var skráð á hluta-
bréfamarkað. 555 milljón króna tap varð á rekstr-
inum, sem Róbert sagði mikil vonbrigði. Skýring-
arnar væru samdráttur í rækjuveiði og frekari
verðlækkun á rækjuafurðum. Þá hafi hátt olíuverð
og gengislækkun krónunnar haft mikil áhrif á
reksturinn en gengistap félagsins var um 460 millj-
ónir króna og olíukostnaður var um 180 milljónum
króna hærri en árið á undan í sambærilegum
rekstri. Enn fremur varð tap á rekstri hlutdeild-
arfélaganna Genís og í Mexíkó.
200 milljóna króna
fórnarkostnaður
Róbert sagði að stjórn félagsins hafi tekið þá
ákvörðun að draga ekki úr eða loka rækjuvinnslu
félagsins og leggja skipum þrátt fyrir mikið tap.
Það sé mat stjórnarinnar að fórnarkostnaður
félagsins, og þar með hluthafa, sé vegna þessa um
200 milljónir króna. „Þetta var gert í þeirri vissu að
spár fiskifræðinga um að rækjustofninn væri að
rétta úr kútnum reyndust réttar og á ný skapaðist
grundvöllur fyrir arðsaman rekstur. Það var líka
álit okkar að við þau erfiðu skilyrði sem greinin
hefur búið við myndi verksmiðjum fækka en mikil
umframafkastageta hefur verið í greininni um
langt skeið.
En það er ekkert launungarmál, að í þessari
grein erum við oft að keppa við fyrirtæki sem ekki
hafa haft arðsemissjónarmið að leiðarljósi í sínum
rekstri. Þau fyrirtæki hafa oft hleypt upp hráefn-
isverði með óábyrgum hætti til skaða fyrir rækju-
iðnaðinn í landinu. Við sem komum að stjórnun
Þormóðs ramma-Sæbergs töldum að boðskapur
ríkisstjórnarinnar um engar sértækar aðgerðir
ætti einnig við um rækjuiðnaðinn. Svo virðist ekki
vera. Byggðastofnun afskrifaði um 150 milljónir
króna á gjaldþroti Nasco í Bolungarvík og er nú
búin að endurreisa þennan keppinaut okkar með
frekari fjárframlögum. Það virðist því stefna í að
álit stjórnar félagsins um að rækjuverksmiðjum
muni fækka vegna taprekstrar reynist rangt. Lög-
mál markaðarins eiga ekki að gilda í þessari at-
vinnugrein.“
Greinin stendur styrkum fótum
Róbert vék einnig að umræðu um málefni sjáv-
arútvegsins í tengslum við hina svokölluðu endur-
skoðunarnefnd eða umræðunar um hvort breyta
eigi kvótakerfinu. Hann sagði að tilkoma kvóta-
kerfisins og frjáls framsals aflaheimilda hafi gert
íslenskum stjórnvöldum kleift að láta greinina
sjálfa fjármagna nauðsynlega hagræðingu. Eins
hafi tilkoma virks hlutabréfamarkaðar flýtt mjög
fyrir þróuninni. „Og árangurinn lét ekki á sér
standa. Í kjölfar sameininga og uppkaupa afla-
heimilda hafa rekstrareiningarnar stækkað og
eflst og framleiðniaukning hefur orðið gríðarleg.
Við þekkjum þetta ágætlega úr okkar félagi þar
sem þrír frystitogarar félagsins veiða aflaheimildir
sem áður voru á 16 skipum. Nú er líka svo komið að
greinin stendur styrkum fótum, þrátt fyrir árferði
eins og dunið hefur yfir. Fjármálakerfi þjóðarinnar
og ríkissjóði stafa ekki lengur hætta af sjávarút-
veginum, eins og á níunda áratugnum, þó svo að
fyrirtækin hafi tekið á sig gríðarlegar skuldir
vegna óhagkvæmra eininga sem hverfa þurftu úr
rekstri svo öll þjóðin gæti notið betri lífskjara.
En þá bregður svo við að fram á sjónarsviðið
koma menn eins og formaður Byggðastofnunar og
formaður sjávarútvegsnefndar þingsins, sem boða
nýtt fagnaðarerindi. En þegar búið er að taka um-
búðirnar og orðskrúðið utan af boðskapnum hljóm-
ar hann einfaldlega, „skiljum þá eftir með skuld-
irnar og endurúthlutum svo veiðiheimildum til
þeirra sem ekki stóðust samkeppnina.“ Það er illt
til þess að vita að slíkir menn veljist til áhrifa- og
ábyrgðastarfa. Fái þeir einhverju um ráðið er það
ávísun á efnahagslega afturför og atgervisflótta úr
greininni. Það verða engin ný verðmæti til þó við
sendum sextán skip á sjó í stað þriggja til þess að
veiða sama afla,“ sagði Róbert.
Róbert Guðfinnsson, stjórnarformaður Þormóðs ramma-Sæbergs
Markaðslögmál gilda
ekki í rækjuiðnaði
STARFSMENN í Bláfjöllum gerðu
í gær tilraun með að flytja til snjó.
Ýtt hefur verið í stóran skafl í Eld-
borgargili og snjórinn selfluttur
þaðan með vörubíl upp í byrj-
endabrekkuna við Bláfjallaskála.
Samkvæmt upplýsingum frá Skíða-
sambandi Íslands er þetta í fyrsta
sinn sem þessi aðferð er notuð á
skíðasvæði hérlendis, svo vitað sé.
Grétar Þórisson, rekstrarstjóri
skíðasvæðisins, sagði snjóflutning-
inn hafa gengið vel. Búið var að
flytja um 30 bílfarma í brekkuna í
gærdag og átti eftir að vinna
áfram langt fram eftir kvöldi.
Stefnt er að því að opna byrj-
endabrekkuna klukkan tíu í dag en
einnig verður opið í stólalyftunni í
Kóngsgili. Nýtroðnar gönguskíða-
brautir bíða svo göngugarpanna.
Gjald er nú tekið í byrjenda-
brekkunni og segir Grétar því
verða komið til móts við byrjendur
með nýrri skíðahringekju sem er
sérstaklega hugsuð fyrir hinn al-
menna byrjanda.
Í hringekjunni lærir fólk grunn-
atriði skíðamennskunnar s.s. að
standa á skíðum. Frítt verður í
hringekjuna og sagðist Grétar
vonast til að hún verði komin í
gagnið strax í dag en hún er ný-
komin til landsins.
Snjórinn
selfluttur í
Bláfjöllum
Morgunblaðið/Ásdís
LÖGREGLAN í Reykjavík
handtók á fimmtudag karl-
mann sem hafði falsað peninga-
seðla fyrir um hálfa milljón
króna. Maðurinn náði að versla
fyrir um 40.000 áður en hann
var handtekinn. Lögreglan
lagði hald á umframframleiðsl-
una auk tölvubúnaðar sem not-
aður var við fölsunina.
Í tilkynningu frá lögreglunni
segir að maðurinn hafi notað
peningaseðlana í stórmarkaði,
á nektardansstað, bensínstöð
og víðar.
Á hverju ári koma upp 30–50
peningafölsunarmál til rann-
sóknar hjá lögreglunni í
Reykjavík. Í langflestum tilvik-
um tekst lögreglu að hafa uppi
á fölsurunum.
Lögreglan bendir á að þung
viðurlög liggja við að falsa pen-
ingaseðla og koma þeim í um-
ferð. Lögreglan minnir enn
fremur afgreiðslufólk á að
skoða peningaseðla vel þegar
það tekur við þeim og leita að
vatnsmerkinu, t.d. með því að
bera seðlana upp að ljósi.
Falsaði
seðla að
jafnvirði
hálfrar
milljónar
SAMBÍÓIN hafa sótt um lóð fyrir
kvikmyndahús í Spönginni í Graf-
arvogi. Samkvæmt umsókn Sambíó-
anna til borgarráðs Reykjavíkur
gera fyrstu hugmyndir ráð fyrir
3.000 m² kvikmyndahúsi með fjór-
um sölum sem gæti tekið eitt þús-
und gesti.
Umsóknin gerir ráð fyrir að hús-
ið myndi rísa á rúmlega 9.200 m²
lóð vestast í Spönginni. Bílastæði
yrðu 4.000 m².
Samkvæmt aðalskipulagi Reykja-
víkur er landnotkun á þessu svæði
merkt sem stofnanasvæði. Í deili-
skipulagi frá 1996 er gert ráð fyrir
að því verði helst ráðstafað undir
hjúkrunarheimili en einnig er gert
ráð fyrir að þar geti verið íbúðir.
Í umsögn borgarskipulags
Reykjavíkur segir að hægt sé að
mæla með tillögunni. Kvikmynda-
hús væri í samræmi við hlutverk
Spangar en hvorki í samræmi við
aðalskipulag né deiliskipulag.
Borgarskipulag bendir á mikil-
vægi þess að finna hjúkrunarheimili
annan stað innan borgarhlutans,
t.d. á lóð Símans.
Skipulags- og bygginganefnd hef-
ur samþykkt að láta vinna tillögu
að breytingu á aðal- og deiliskipu-
lagi.
Sambíóin
sækja um lóð
fyrir kvik-
myndahús í
Grafarvogi
PERSÓNUVERND hefur kynnt
drög að nýjum reglum um öryggi
persónuupplýsinga sem ætlað er
að leiðbeina þeim aðilum, sem bera
ábyrgð á öryggi upplýsinga sem
þeir vinna með, um hvernig þeir
eigi að uppfylla skyldur sínar sam-
kvæmt lögum frá síðasta ári.
Að sögn Sigrúnar Jóhannesdótt-
ur, forstjóra Persónuverndar, er
þetta í fyrsta skipti sem þessir að-
ilar hafa eitthvað til að styðjast
við, enda hafa þeir kvartað yfir því
að það vantaði almenna leiðsögn.
„Það er mælt fyrir í lögunum um
almenna skyldu en það hefur í
rauninni vantað leiðbeiningar og
reglur um hvernig eigi að útfæra
skylduna. Þarna er verið að reyna
að gera það.“
Sigrún segir að reglurnar séu
smíðaðar með hliðsjón af tilskipun
Evrópusambandsins og byggi á
breskum staðli sem nú er að verða
að alþjóðlegum og íslenskum
staðli. Tölvunefnd setti aldrei regl-
ur af þessum toga og er Persónu-
vernd nú að setja þær í samræmi
við lagaskyldu sína. Fjallað verður
um drögin á fundi hjá Persónu-
vernd 20. mars og verði þau sam-
þykkt þar verða drögin að gildandi
reglugerð um öryggi persónuupp-
lýsinga.
Ný reglu-
gerð um
persónu-
upplýsingar
♦ ♦ ♦