Morgunblaðið - 31.05.2001, Blaðsíða 14
FRÉTTIR
14 FIMMTUDAGUR 31. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
STJÓRN Sorpu bs. hefur ákveðið að
lækka gjaldskrá vegna móttöku á
sorpi frá og með 1. júlí n.k. og lengja
afgreiðslutíma móttökustöðvarinnar
í Gufunesi. Gjaldskráin verður jafn-
framt einfölduð og
greind í tvo flokka, ann-
ars vegar fyrir móttöku í
Gufunesi og hins vegar
fyrir móttöku á urðunar-
staðnum í Álfsnesi. Þá er
hafin vinna við könnun á
því hvort hagkvæmt sé
að framleiða lífrænan
áburð og metangas úr
bylgjupappa og svína-
skít, en sú tilraun hefur
vakið nokkra athygli er-
lendis.
Frá 1. maí var af-
greiðslutíma móttöku-
stöðvar Sorpu í Gufunesi
breytt á þann hátt að af-
greiðslutíminn á tíma-
bilinu 1. maí til 1. sept-
ember hefur verið lengdur um 22
klukkustundir á viku en á öðrum
árstímum lengist hann um 18
klukkustundir á viku. Einnig hefur
afsláttur sem tengist tímastýringu
verið felldur niður, þ.m.t. morgunaf-
slættir og síðdegisálag, og þess í stað
verður tekið upp afsláttarkerfi sem
tengist mánaðarlegum viðskiptum.
Gjald fyrir móttöku á blönduðum,
óflokkuðum úrgangi lækkar um 2%
og gjald fyrir úrgang sem þarfnast
meðhöndlunar fyrir böggun lækkar
um 14% en gjaldskráin fyrir flokkuð
endurvinnsluefni breytist mismikið,
t.d. lækka gjöld fyrir móttöku
bylgjupappa og dagblaða um 13%.
Samkvæmt nýju gjaldskránni
verður tekið upp urðunargjald
vegna urðunar sorps í Álfsnesi. Við-
skiptavinir geta þannig valið um
hvernig þeir skila
sorpi af sér og greitt
samkvæmt því. Þann-
ig mun flutningsaðili
sem sjálfur annast
losun flutningstækis
og skilar böggum í
baggastæðu greiða
2,22 krónur fyrir kíló-
ið en sá sem skilar
óbagganlegum úr-
gangi mun greiða
3,84 krónur á kílóið.
Inga Jóna Þórðar-
dóttir, stjórnarfor-
maður Sorpu bs., seg-
ir að breytingar á
gjaldskrá Sorpu megi
ma. rekja til þess að
vélakostur fyrirtæk-
isins hafi verið endurnýjaður og nýj-
ar baggavélar afkasti allt að þrisvar
sinnum meira en eldri vélakostur,
eða 110 tonnum á klukkustund. Þá
hefur fjármögnun fyrirtækisins ver-
ið breytt frá árinu 1998 á þann hátt
að erlendum lánum hefur verið
breytt í innlend lán. Í dag eru 88% af
skuldum fyrirtækisins í innlendum
lánum en heildarskuldir Sorpu eru
um 690 milljónir.
Tvö vandamál leyst í einu
Magnið sem berst til Sorpu hefur
aukist mjög undanfarin ár og á síð-
asta ári var alls tekið á móti 106.000
tonnum af sorpi. Þar af berast um
15-20.000 tonn af bylgjupappa ár-
lega og nú er í gangi verkefni hjá
Sorpu sem miðar að því að rannsaka
frekar hagkvæmni þess að hefja
framleiðslu á lífrænum áburði og
metangasi úr bylgjupappa og svína-
skít.
Ögmundur Einarsson, fram-
kvæmdastjóri Sorpu, segir könnun á
því hvort slíkt væri tæknilega fram-
kvæmanlegt hafa leitt í ljós að svo sé
og því hafi verið ákveðið að leggja í
vinnu, í samstarfi við erlenda aðila,
við útreikninga á kostnaði við slíka
framleiðslu og hvort hún borgi sig.
Að sögn Ögmundar hefur þessi
aðferð, sem hlotið hefur nafnið
PAPPÍL (pappi, íslenska lausnin),
vakið talsverða athygli erlendis og
margir fylgist með framvindu verk-
efnisins, en reiknað er með að hag-
kvæmnisathugun ljúki í haust.
Ögmundur segir að með slíkri
framleiðslu sé verið að leysa tvö
vandamál í einu, bæði vegna bylgju-
pappa sem lítið fæst fyrir í endur-
vinnslu vegna flutningskostnaðar og
svínaskíts sem erfitt getur verið að
losna við vegna mikils óþefs sem
honum fylgir. Lausnin felur í sér nið-
urbrot á pappanum og skítnum í lok-
uðu kerfi, þar sem úrganginum er
blandað saman í réttum hlutföllum
og hann hitaður í rotnunartönkum
og látinn brotna niður, en ferlið tek-
ur um 20 daga. Að niðurbrotinu
loknu verður annars vegar til líf-
rænn áburður, molta, og hins vegar
metangas sem nota má til að knýja
bíla eða framleiða rafmagn.
Athuga kosti jarðgerðar
úr pappa og svínaskít
Ögmundur
Einarsson
Sorpa bs. lækkar gjaldskrá vegna móttöku á sorpi
HAFFLÖTURINN í Húsavíkurhöfn
skapaði þessa fallegu spegilmynd í
mikilli vorblíðu á dögunum. Kirkju-
turn Húsavíkurkirkju og stafnar
veitingastaðarins Gamla-Bauks
spegluðust á himinbláum hafflet-
inum á svo listrænan hátt að list-
málari hefði vart gert betur.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Spegill hafsins
um 561 milljón úr söfnunarkössum
eða 74%, en það eru spilakassar sem
SÁÁ, Rauði krossinn og Slysavarna-
félagið Landsbjörg standa að í sam-
einingu. Þá fengust 79 milljónir með
söfnunum og gjöfum, 53 milljónir
vegna samningsbundinna verka við
stjórnvöld og 62 milljónir voru ann-
ars konar tekjur.
Daglega hringja 25
manns í Vinalínuna
Alls voru gestakomur unglinga í
Rauðakrosshúsið 128 á árinu. Á bak
við þessar komur eru 75 einstakling-
ar og voru 48 þeirra að koma í at-
hvarfið í fyrsta sinn. Helstu ástæður
fyrir komu voru húsnæðisleysi, sam-
skiptaörðugleikar og eigin neysla.
Fimmtungur þeirra sem kemur í at-
hvarfið hefur verið rekinn að heiman
en í skýrslunni segir að af þeim sem
eru í yngri kantinum séu stúlkur í
meirihluta en að piltar séu fleiri af
þeim sem eru 16 ára og eldri. Flestir
sem leita í Rauðakrosshúsið koma úr
Reykjavík eða 86 en athygli vekur að
af þeim eru 55 drengir og 31 stúlka.
Á síðasta ári bárust 6.076 inn-
hringingar í Trúnaðarsímann sem er
ráðgjafaþjónusta fyrir börn í vanda
en aðeins einu sinni hafa þær verið
fleiri á þeim fjórtán árum sem
Rauðakrosshúsið hefur boðið upp á
slíka þjónustu. Hringingar í Vinalín-
una sem ætluð er eldra fólki voru
8.829 yfir árið sem samsvarar 25
símtölum á dag.
.
% / 01 %
!
!"
# $
%#!&#
'( !&#
)
!&#
*(
+
!
Ársskýrsla Rauða krossins komin út
74% tekna úr
spilakössum
TEKJUR og framlög Rauða kross
Íslands námu 755 milljónum króna
árið 2000 og voru því lægri en árið
áður þegar þær voru 809 milljónir að
því er fram kemur í ársskýrslu
Rauða kross Íslands sem lögð var
fram á aðalfundi félagsins í síðustu
viku. Framlög til deilda og verkefna
námu 769 milljónum og urðu því
gjöld umfram tekjur 14,1 milljón á
árinu.
Stærstur hluti útgjalda á árinu fór
í alþjóðlegt hjálparstarf, 22% eða
tæpar 169 milljónir. Árið 1999 voru
framlög til alþjóðlegra hjálparstarfa
nokkuð hærri eða tæpar 182 millj-
ónir og segir í skýrslunni að hærri
framlög 1999 séu tilkomin vegna
stríðsátakanna í Kosovo. 22% út-
gjalda fóru í framlög til deilda eða
um 165 milljónir, 20% fóru í innan-
landsstarf, 18% fóru í aðra starfsemi,
10% í sjúkraflutninga, 5% í alþjóða-
samstarf og 4% til flóttamanna og
hælisleitanda.
79 milljónir með
söfnunum og gjöfum
Af útgjöldum til innanlandsstarfa
fóru 24% í heilbrigðismál og al-
mannavarnir, 21% í deildastarf, sam-
tals 25% til Rauðakrosshússins og í
Vin, athvarf fyrir geðfatlaða og 30% í
önnur innanlandsverkefni. Af út-
gjöldum til alþjóðlegra hjálparstarfa
fóru 52% í neyðaraðstoð, 25% í þró-
unaraðstoð og 23% til sendifulltrúa.
Af 755 milljón króna tekjum kom
ÁKÆRUVALDIÐ telur fulla
ástæðu til að þrír Litháar, sem sitja í
gæsluvarðhaldi, grunaðir um inn-
brot í verslun Hans Petersen og
bræðurna Ormsson, fái þunga dóma
fyrir þau brot sem þeir eru ákærðir
fyrir. Það er mat ákæruvaldsins að
gera eigi þeim fulla refsingu fyrir
brot sín, en refsiramminn fyrir
þjófnað er 6 ára fangelsi og fjögurra
ára fangelsi fyrir nytjastuld.
Ákærðu eru sakaðir um að hafa
stolið bifreið og stolið vörum í tveim-
ur innbrotum fyrir á áttundu milljón
króna. Þeir voru handteknir með
þýfið hinn 19. mars sl. en hafa neitað
sök um innbrotin sjálf. Varninginn
hafi þeir verið að senda fyrir Pól-
verja sem þeir hittu hér á landi rétt
eftir komuna til landsins 16. mars.
Við málflutning í Héraðsdómi
Reykjavíkur á þriðjudag, sagði sak-
sóknari hjá Lögreglustjóranum í
Reykjavík, að ákærðu hefðu komið
hingað til lands í þeim tilgangi að
brjótast inn og senda þýfið síðan úr
landi. Brotavilji þeirra hefði verið
einbeittur og hefðu mikil skemmd-
arverk verið unnin við innbrotin.
Frásögn ákærðu um að Pólverjar
hefðu fært þeim þýfið á farfugla-
heimilið í Laugardal, til að senda það
úr landi fyrir sig, væri ótrúverðug og
skýringar þeirra á málvöxtum út í
hött. Verjendur ákærðu gagnrýna
rannsókn lögreglunnar og krefjast
sýknu fyrir hönd skjólstæðinga
sinna en til vara vægustu refsingu
sem lög leyfa.
Þrír Litháar sakaðir um stórfelldan þjófnað
Krafa gerð um þunga dóma