Morgunblaðið - 09.12.2001, Blaðsíða 48
48 SUNNUDAGUR 9. DESEMBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
!" ##$%&!'(")* )'(
+,-.$$/(/,"00/1/!"$$
2, !1"-) !"-34"##$ !1"-)
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
TIL skamms tíma var vestfirskur
sjávarútvegur í heimsforystu í bók-
staflegum skilningi, bæði í veiðum og
vinnslu. Hver man ekki hin þrótt-
miklu vestfirsku fyrirtæki eins og
Norðurtangann hf., Hrönn hf. og Ís-
húsfélag Ísfirðinga á Ísafirði, Einar
Guðfinnsson hf. í Bolungarvík og
Hjálm hf. á Flateyri svo örfá dæmi
séu nefnd? Þótt ótrúlegt sé heyra
þau nú öll sögunni til. Sem betur fer
má þó enn finna sjávarútvegsfyrir-
tæki í rekstri hér vestra sem eru í
fararbroddi, en mörg eru þau ekki.
Vestfirskir sjómenn hafa í gegn-
um aldirnar stundað veiðar á einu
hættulegasta og erfiðasta hafsvæði í
heimi. Og hafi menn haft spurnir af
afburða sjómanni var hann oftar en
ekki Vestfirðingur eða af vestfirsk-
um ættum. Þau verðmæti sem þessir
menn hafa dregið í þjóðarbúið eru
ómæld. En skjótt hefur sól brugðið
sumri og í dag mega Vestfirðingar að
nokkru leyti troða stafkarls stíg með
staf og skreppu í sínum sjávarútvegi,
líkt og Auðunn karlinn vestfirski for-
faðir þeirra forðum á suðurgöngu
sinni, eftir ævintýrið með bjarndýr-
ið. Þeir mega knékrjúpa og biðja um
leyfi til að skjótast á smábátum til
fiskveiða á sínum eigin heimamiðum
til að hafa ofan í sig og hyski sitt.
Hvað ber til slíkra ódæma?
Vestfirðingar geta nú sjálfum sér
um kennt að nokkru hvernig komið
er. Þeir hafa glutrað niður stórum
hluta af frumburðarrétti sínum til
fiskveiða, hafa ekki kunnað fótum
sínum forráð í kerfi sem gerir hina
ríku ríkari. Þeir hafa að sumu leyti
hagað sér eins og smábörn í sand-
kassa og ekki hagað seglum sínum
eftir þeim vindum sem blásið hafa.
Um það verður ekki deilt.
Þekkt er það fyrirbæri á öllum
tímum að þeir sem betur mega og
hafa tögl og hagldir yfir auðlindum
þjóða vilja sjaldnast gefa eftir fimm-
eyring af ríkidæmi sínu til að með-
eigendur þeirra í þjóðarauðnum
megi lifa af, fyrr en of seint. Klass-
ískt dæmi þar um er rússneski aðall-
inn fyrir byltingu, sem flaut sofandi
að feigðarósi. Sama virðist vera með
kvótaaðalinn okkar, þótt í ólíku ljósi
sé. Hann vill ekki gefa tommu eftir.
Hann segist einfaldlega hafa unnið
fyrir eignum sínum. Punktur.
Það er þjóðarnauðsyn að hin stóru
sjávarútvegsfyrirtæki okkar geti
blómstrað að vissu marki. En það
þýðir ekki að aðrir eigi að lepja dauð-
ann úr skel. Er það ekki jafnmikil
þjóðarnauðsyn að vestfirskir fiski-
menn og þeirra nótar í landinu fái lif-
að af?
Öllu máli skiptir fyrir hina stoltu
og kraftmiklu vestfirsku útvegs- og
veiðimenn hvernig tekið verður á
málum þeirra til frambúðar. Reynsl-
an sýnir að styrkir og gjafafé er ekki
vænlegt til árangurs. Það eina sem
dugir er að leyfa þessum körlum að
sækja sinn sjó eftir því sem mögu-
legt er. Ef þeir fá það ekki eru þeir
sama og dauðir. Svo einfalt er nú
það.
HALLGRÍMUR SVEINSSON,
Hrafnseyri.
Vestfirðingar troða
nú stafkarls stíg
Frá Hallgrími Sveinssyni:
NÚ HAFA fulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins í borgarstjórn fengið
samþykkta tillögu, um að síðasta
tilraun til að hafa örlitla göngu-
götu í Reykjavík, austasta hluta
Hafnarstrætis, verði opnuð að
nýju fyrir bílaumferð.
Þetta eru vond tíðindi fyrir okk-
ur sem notum strætisvagnaþjón-
ustu en nú þurfum við strætis-
vagnanotendur að vera í lífshættu
vegna þessarar bílaumferðar.
Annars er merkilegt hversu
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í
borgarstjórn hafa verið oft á móti
almenningssamgöngum. Fljótlega
eftir að Davíð varð borgarstjóri
var ákveðið bæði að stórhækka
fargjöld og fækka ferðum. Sér-
staklega var mikil eftirsjá að sam-
drætti ferða fyrst á morgnana og
síðdegis. Skyndilega var, eins og
það er kallað í ferðaþjónustunni,
sætaframboð dregið saman um
25% með einu pennastriki, úr fjór-
um ferðum á klukkutíma niður í
þrjár. Eðlilega fylgdi mikill sam-
dráttur farþega hjá strætisvögn-
unum en bílaumferð jókst hröðum
skrefum. Þessi ákvörðun kom sér
illa fyrir vinnandi fólk, á leið í
vinnu og heim.
Hver heilvita maður sér, hvaða
tilgangi þetta þjónaði: bílasalar og
þeir sem hafa afkomu sínu af þess-
um skelfilega mengandi bílaleik,
vildu eðlilega auka sölu og þar
með afkomu fyrirtækja sinna á
kostnað almenningssamgangna.
Við sitjum því uppi með mjög
mikla mengun af vægast sagt mjög
óhagkvæmum samgöngum sem og
mikilli þörf fyrir götur og bíla-
stæði fyrir þennan of mikla bíla-
flota. Mengun frá bílum er meiri
en frá nokkurri annarri starfsemi í
dag.
Betri almenningssamgöngur eru
til margvíslegra bóta: þær eru
ódýrari fyrir samfélagið sem og
fyrir einstaklinginn. Þær eru
heilsusamlegar og efla með okkur
vitund fyrir því, að klæða okkur
eftir veðri og aðstæðum, sem og
hreyfa okkur ögn meir sem okkur
er öllum nauðsynleg.
Eg hvet alla fulltrúa í borgar-
stjórn Reykjavíkur til að gefa
þessu betur gaum, endurskoða
þessa umdeildu ákvörðun, hvetja
fólk til að nota strætisvagna meira
en nú og að opna aftur göngugötur
fyrir gangandi fólk.
GUÐJÓN JENSSON,
bókfræðingur og leiðsögumaður.
Sjálfstæðisflokkurinn
og Strætó
Frá Guðjóni Jenssyni: