Morgunblaðið - 18.04.2002, Síða 28
ERLENT
28 FIMMTUDAGUR 18. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Nú styttist í
sumarið
Kringlunni 8-12, sími 568 6211
Skóhöllin, Bæjarhrauni 16, Hf., sími 555 4420
Bleikir og bláir
St. 24-35
Verð kr. 2.490
Bláir og drapp
St. 24-35
Verð kr. 2.490
Bláir og fjólubláir
Bláir einnig m/frönskum rennilás
St. 24-35
Verð kr. 3.990
Ljósbláir
St. 24-34
Verð kr. 3.990
Hvítir m/rauðu
st. 28-35
Verð 4.390
Rauðir
St. 28-35
Verð kr. 3.990
Svartir
St. 31-46
Verð kr. 3.490
Bláir
St. 31-46
Verð kr. 3.990
HVAÐ getur venjulegur maður
gert þegar hann stendur frammi
fyrir eldsvoða? Hann getur
reynt að flýja eldinn, yfirgefið
þá sem annaðhvort geta ekki
flúið eða eiga engan griðastað
að flýja á. Hann getur staðið
kyrr og kveinað. Hann getur
kennt öðrum um. Og hann getur
einnig fyllt teskeiðina, sem hann
heldur á, af vatni, aftur og aftur,
og skvett því á eldinn.
Öll erum við með teskeið.
Nú þurfa allir friðarsinnar að
sækja vatn – að minnsta kosti
nógu mikið til að fylla teskeiðina
sína – og skvetta því á ófrið-
arbálið: láta í ljósi vilja sinn,
mótmæla stríðsglæpum beggja
aðila, hjálpa fórnarlömbum
þessara glæpa; efna til mót-
mæla, beita fortölum, skrifa,
rökræða, afla sanngjarnri mála-
miðlun stuðnings, andmæla her-
námi Ísraela og íslömsku og
andgyðinglegu baráttunni fyrir
tortímingu Ísraels. Skeiðin í
hönd almúgamannsins er vissu-
lega mjög lítil og eldurinn mikill
– en samt verður hann að beita
henni.
Í Ísrael, og einnig Palestínu,
þarf að hefja „teskeiðarútkall“,
kalla út alla þá sem vilja gera
allt sem á valdi þeirra stendur
til að stöðva hjól kúgunarinnar,
binda enda á drápin, hefndirnar
og hefndirnar fyrir hefndirnar.
Af hálfu Ísraela er best að
tala ekki um „einhliða aðskiln-
að“, heldur um að Ísraelar taki
frumkvæðið og bindi enda á her-
námið, til varnar Ísraelsríki.
Nú er hægt að virkja þorra
almennings til þess að fella
stjórn landnemanna og kjósa í
hennar stað samsteypustjórn
með raunhæfa stefnu. Allt þetta
þarf að byggjast á áætlun. Sam-
þykki leiðtogar Palestínumanna
þessa áætlun væri það af hinu
góða; en áætlunin hefur þann
mikla kost að hægt er að koma
henni í framkvæmd þótt leiðtog-
ar Palestínumanna verði áfram
gagnteknir af bardagafýsn,
fangar í höndum þeirra afla sem
boða heilagt stríð.
1. Ísraelar munu binda enda á
hernám palestínskra byggða og
koma upp lokaðri og víggirtri
markalínu í samræmi við lýð-
fræðilega veruleikann – marka-
línu sem er ekki sú sama og
„græna línan“ svokallaða, held-
ur til hliðar við hana – þannig að
engin palestínsk byggð verður
hernumin. Varanleg landamæri
Ísraels og Palestínu verða
ákveðin í samningaviðræðum og
leiðtogar Palestínumanna þurfa
þá að sanna í verki að þeir hafi
afneitað íslömsku baráttunni
fyrir tortímingu Ísraelsríkis.
2. Ísraelar samþykkja að
stofnað verði þegar í stað ríki á
byggðum svæðum Palestínu-
manna, jafnvel þótt þetta ríki
verði til áður en friðarsamning-
ur er undirritaður. Frá hern-
aðarlegu og siðferðilegu sjónar-
miði verður auðveldara fyrir
Ísraela að kljást við óvinaríki en
að halda áfram að berjast við
aragrúa vopnaðra hópa.
3. Ísraelar munu viðurkenna
að þeir hafi átt sinn þátt í því að
valda hörmungum Ísraela og
Palestínumanna. Á sama tíma
gerum við þá kröfu til allra
sanngjarnra manna að þeir við-
urkenni þátt arabaríkja og Pal-
estínumanna í þessum hörmu-
legu atburðum. Ógæfa palest-
ínsku flóttamannanna er á
meðal róta ofbeldisins, hatrið og
skelfingin. Ísraelar mega ekki
fallast á neina lausn sem felur
ekki í sér efnahagslega og póli-
tíska endurreisn palestínsku
flóttamannanna – ekki innan
landamæra Ísraels, heldur í
heimalandi þeirra, Palestínu –
með þátttöku alþjóðasamfélags-
ins og Ísraela í þessu verkefni.
4. Leita þarf heildstæðrar
lausnar á stríði Ísraela og
araba, ekki aðeins með viðræð-
um milli leiðtoga Ísraels og Pal-
estínumanna, heldur einnig, og
ef til vill fyrst og fremst, milli
Ísraels og Arababandalagsins
(sem er ef til vill nógu öflugt til
að halda palestínskum öfga-
mönnum í skefjum). Friðaráætl-
un Sádi-Araba, sem Araba-
bandalagið hefur samþykkt að
hluta, getur verið útgangspunkt-
ur – en alls ekki endapunktur –
samningaviðræðna milli Ísraels
og bandalagsins um heildstæða
lausn á stríði Ísraels og araba.
5. Einhliða aðgerðir af hálfu
Ísraela til að binda enda á her-
námið, meðal annars niðurrif yf-
irgnæfandi meirihluta land-
nemabyggðanna, myndu ekki
koma til greina nema þeir, sem
krefjast slíkra aðgerða án þess
að fyrir liggi samkomulag milli
Ísraela og Palestínumanna, axli
byrðina af því að draga eins og
hægt er úr þeirri hættu sem
Ísraelar eru beðnir um að sætta
sig við. Skilmálarnir fyrir því að
endi verði bundinn á hernámið
verða ekki eitthvert skjal sem
Yasser Arafat undirritar, heldur
haldgóður samningur sem teng-
ir Ísrael með raunhæfum hætti
við Atlantshafsbandalagið og
Evrópusambandið. Markmiðið
með samningnum verður að
leggja stein í götu þeirra sem
boða heilagt stríð og að binda í
eitt skipti fyrir öll enda á
drauminn um að tortíma Ísr-
aelsríki. Samningurinn á að
tryggja að lok hernámsins komi
ekki Ísraelum í koll, verði ekki
vatn á myllu þeirra sem eru
upptendraðir af stríðsæsingum
arabískrar þjóðernishyggju og
geri þeim ekki kleift að gera
árásir á Ísrael eftir að herinn
verður fluttur af svæðum Pal-
estínumanna.
Með slíkri friðaráætlun væri
hægt að sameina þorra almenn-
ings, meirihluta kjósenda í
næstu kosningum og ef til vill
meirihluta þeirra sem eiga nú
sæti á þingi Ísraels – vinstri-
menn, miðjumenn og hófsama
hægrimenn.
„Öll erum
við með
teskeið“
eftir Amos Oz
Nú þurfa allir frið-
arsinnar að sækja
vatn – að minnsta
kosti nógu mikið til
að fylla teskeiðina
sína – og skvetta því
á ófriðarbálið.
Höfundur er ísraelskur
rithöfundur.
© Amos Oz 2002.
CHICAGE Ogi, samgönguráð-
herra Japans (þriðja frá vinstri),
veifar til viðstaddra og Mikki mús
klappar saman lófunum þegar
klippt var á borða við vígslu nýrr-
ar flugbrautar á Narita-flugvelli
við Tókýó í gær. Búist er við mik-
illi aukningu í flugumferð um
völlinn í tengslum við Heims-
meistaramótið í knattspyrnu, sem
fram fer í Japan og Suður-Kóreu
31. maí til 30 júní.
Nýja brautin er tæpir 2.200
metrar, en eldri braut vallarins er
tæplega helmingi lengri. Íbúar í
grennd við völlinn hafa mótmælt
harðlega lagningu brautarinnar,
og við athöfnina í gær var öflugur
lögregluvörður, vegna ótta við að
tilraun yrði gerð til skemmdar-
verka. Upphaflega var áætlað að
brautin yrði 2.500 metrar, en að
sögn yfirmanns vallarins gat ekki
orðið af því þar sem bændur og
íbúar á svæðinu neituðu að láta af
hendi það land sem þurft hefði.
Verður nýja brautin einkum
notuð fyrir umferð flugvéla sem
eru í ferðum á skemmri vega-
lengdum milli Tókýó og annarra
borga í Austur-Asíu, þar sem
brautin er of stutt til að stærstu
farþegaþotur geti lent á henni.
Kostnaður við nýju brautina
nam 120 milljörðum jena, eðasem
svarar tæpum 99 milljörðum
króna. Með tilkomu hennar mun
umferð um Narita aukast í um
200 þúsund flug á ári.
Íbúar á svæðinu og róttækir
námsmenn stóðu fyrir miklum og
á stundum ofbeldisfullum mót-
mælaaðgerðum þegar bygging
vallarins í Narita var að hefjast á
áttunda áratugnum, og vildu
koma í veg fyrir að hann yrði
reistur. Hann var opnaður 1978,
en síðan hefur mótmælaaðgerðum
verið haldið áfram og skemmd-
arverk unnin.
AP
Ný flug-
braut vígð
í Tókýó