Morgunblaðið - 30.04.2002, Blaðsíða 10
FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 30. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI samþykkti í gær frum-
varp til laga um að Þjóðhagsstofn-
un skuli lögð niður. Taka lögin
gildi hinn 1. júlí nk. Voru lögin
samþykkt með 33 atkvæðum
stjórnarþingmanna gegn 22 at-
kvæðum stjórnarandstæðinga.
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, greiddi at-
kvæði með frumvarpinu en í um-
ræðum á Alþingi hafði hann lýst
því yfir að hann væri ekki fylgj-
andi því að stofnunin yrði lögð nið-
ur þar sem fram kæmi í grein-
argerð frumvarpsins að því fylgdi
aukinn kostnaður. Pétur sagði hins
vegar í samtali við Morgunblaðið í
gær að hann hefði á síðari stigum
umræðunnar fengið upplýsingar
um að sú aðgerð að leggja niður
Þjóðhagsstofnun myndi spara fé til
lengri tíma litið. Í ljósi þess hefði
hann ákveðið að styðja frumvarp-
ið.
Áður en frumvarpið um Þjóð-
hagsstofnun var samþykkt í heild
hafnaði meirihluti þingsins breyt-
ingartillögum stjórnarandstöðunn-
ar sem fólu m.a. í sér tillögu um að
við frumvarpið bættist ný grein
um að stofna skuli sérstakt hag-
svið við skrifstofu Alþingis sem
taka ætti til starfa 1. janúar 2003.
Í atkvæðagreiðslunni um frum-
varpið um Þjóðhagsstofnun sagði
Jóhanna Sigurðardóttir, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, að ríkis-
stjórnarflokkarnir væru að gera
mikil mistök með því að leggja nið-
ur Þjóðhagsstofnun. Sú aðgerð
styddist hvorki við hagfræðileg né
fagleg rök og myndi kosta tugi
milljóna kr. í aukin útgjöld. Stein-
grímur J. Sigfússon, formaður
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, tók einnig til máls í at-
kvæðagreiðslunni og sagði: „Ég
tek undir það með háttvirtum
þingmanni Kristni H. Gunnarssyni
að framganga forsætisráðherra í
þessu máli hefur verið furðuleg en
því lýsti háttvirtur þingmaður í
viðtali við fjölmiðla í mars 2001.“
Vilhjálmur Egilsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins og formaður
efnahags- og viðskiptanefndar Al-
þingis, benti hins vegar á að það
væri ekkert náttúrulögmál að
Þjóðhagsstofnun ætti að vera til.
Sagði hann jafnframt að ekkert
yrði gert á hlut starfsfólks stofn-
unarinnar og að allt væri eðlilegt
hvernig farið yrði með þeirra
störf.
„Þetta frumvarp er því hið besta
mál og verður spennandi að sjá
hvort hagur þjóðarinnar mun ekki
bara batna við það að Þjóðhags-
stofnun verður lögð niður,“ sagði
hann.
Ögmundur Jónasson, þingmaður
VG, lýsti hins vegar eindreginni
andstöðu við frumvarpið. „Þetta
kemur til með að veikja möguleika
Alþingis og aðila á vinnumarkaði
til að fá aðgang að upplýsingum
um efnahagsmál,“ sagði hann.
Alþingi samþykkir
að leggja niður
Þjóðhagsstofnun
FRUMVARPI ríkisstjórnarinnar
um ábyrgð skuldabréfa vegna
nýrrar starfsemi Íslenskrar erfða-
greiningar var vísað til þriðju og
síðustu umræðu á Alþingi í gær
eftir að atkvæði höfðu verið
greidd um breytingartillögur
meirihluta efnahags- og viðskipta-
nefndar þingsins en þær tillögur
voru ekki efnislegar heldur fólu í
sér breytingar á orðalagi frum-
varpsins.
Atkvæði voru greidd um ein-
stakar breytingartillögur meiri-
hluta nefndar-
innar en þær
voru allar sam-
þykktar með 29
til 30 atkvæðum
stjórnarþing-
manna gegn tólf
til fjórtán at-
kvæðum. Tólf
þingmenn sátu
hjá, þar af þrír
þingmenn stjórn-
arflokkanna, þau
Þorgerður Katr-
ín Gunnarsdóttir, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, Magnús
Stefánsson og Jónína Bjartmarz,
þingmenn Framsóknarflokksins.
Bendir þetta til þess að þau muni
sitja hjá við endanlega afgreiðslu
frumvarpsins. Aðrir stjórnarþing-
menn greiddu atkvæði með breyt-
ingartillögunum ef frá er talinn
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, en hann
greiddi atkvæði gegn þeim. Eins
og fram hefur komið hefur hann
lýst því yfir að hann muni greiða
atkvæði gegn frumvarpinu við
endanlega afgreiðslu þess. Allir
þingmenn Vinstrihreyfingarinnar
– græns framboðs og Frjálslynda
flokksins greiddu atkvæði gegn
umræddum breytingartillögum en
þingmenn Samfylkingarinnar
greiddu ýmist atkvæði gegn þeim
eða sátu hjá. Össur Skarphéðins-
son, formaður Samfylkingarinnar,
og Bryndís Hlöðversdóttir, þing-
flokksformaður Samfylkingarinn-
ar, sátu, svo dæmi séu nefnd, hjá
við atkvæðagreiðsluna en Jóhanna
Sigurðardóttir, þingmaður Sam-
fylkingarinnar, greiddi atkvæði
gegn tillögunum. Breytingartil-
laga Péturs H. Blöndal, sem felur
í sér að fjármálaráðherra verði
heimilt að ábyrgjast eða kaupa
skuldabréf vegna fjármögnunar
nýrrar starfsemi ÍE, var dregin
til baka í gær og verður hún því
tekin fyrir í þriðju umræðu.
Einstakir þingmenn gerðu
grein fyrir afstöðu sinni til frum-
varpsins í atkvæðagreiðslu um
breytingartillögurnar í gær. Ög-
mundur Jónasson, þingmaður VG,
sagði m.a. að umrætt þingmál
væri illa undirbúið innan þingsins
en „það hvílir án efa á þéttu hand-
sali utan þingsins,“ sagði Ög-
mundur og beindi orðum sínum til
Davíðs Oddssonar forsætisráð-
herra.
Vilhjálmur
Egilsson, þing-
maður Sjálf-
stæðisflokksins
og formaður
efnahags- og við-
skiptanefndar
þingsins, hafnaði
því hins vegar
að málið væri
illa undirbúið.
„Þetta mál hefur
fengið eðlilega
umfjöllun í efnahags- og við-
skiptanefnd þingsins; þau sjónar-
mið sem menn vildu að kæmu þar
fram hafa fengið að komast þar að
og verið rædd og þær upplýsingar
sem hægt er að afla komu fram,“
sagði Vilhjálmur. „Mér er ekkert
að vanbúnaði frekar heldur en
meirihluta nefndarinnar að taka
ákvörðun í þessu máli. Að sjálf-
sögðu felur þetta mál í sér áhættu
en ég tel að þetta sé áhættunnar
virði. Jafnvel þótt allt fari á hinn
versta veg, sem maður að sjálf-
sögðu vonar að gerist ekki, þá
mun samt hafa byggst hér upp á
Íslandi mikil þekking á þessum
sviðum sem er alls óháð því hvort
einstakt fyrirtæki lifir eða deyr
eða hvernig því vegnar. Þess
vegna tel ég einboðið að þetta mál
gangi hér áfram til þriðju um-
ræðu og verði að lokum að lögum
hér á þingi.“
Heimildinni beitt af varfærni
Geir H. Haarde fjármálaráð-
herra lagði áherslu á að með
frumvarpinu væri verið að veita
fjármálaráðherra heimild til að
veita ríkisábyrgð að tilteknum
skilyrðum uppfylltum. „Ég vil
taka það fram að þessari heimild
verður beitt af varfærni og í
fyllsta samræmi við þær reglur
sem gilda um ríkisaðstoð á Evr-
ópska efnahagssvæðinu,“ sagði
hann og bætti við: „Kjarni máls-
ins er auðvitað það tækifæri sem
felst í þessu máli; tækifæri til at-
vinnusköpunar á nýju sviði sem
hér er verið að leggja grunninn
að.“
Jóhanna Sigurðardóttir, þing-
maður Samfylkingarinnar, sagði
það ámælisvert hvernig stjórnar-
flokkarnir keyrðu umrætt þing-
mál „með hraði í gegnum þingið
án þess að nauðsynleg gögn fáist,
s.s. mat á gjaldþrotalíkum og við-
skiptaáætlun“. Benti hún jafn-
framt á að margir teldu miklar
líkur á að umrædd ríkisábyrgð
gengi gegn jafnræðisreglu stjórn-
arskrárinnar og samkeppnislög-
um. „Öll þjóðin er knúin til að
taka ábyrgð á gífurlegri áhættu-
fjárfestingu sem margir telja lík-
ur á að muni falla á skattgreið-
endur. Það er líka kaldhæðnislegt
að Sjálfstæðisflokkurinn skuli
vera í forsvari fyrir svona rík-
isforsjá og pilsfaldakapítalisma
sem ég hafna og segi nei.“
Sverrir Hermannsson, formað-
ur Frjálslynda flokksins, sagðist
m.a. fagna þeim orðum fjármála-
ráðherra að hann hygðist beita
umræddri ríkisábyrgð af varfærni
og Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður VG, sagði að þingmálið
væri svo vanbúið að réttast væri
að vísa því frá. Síðar sagði Stein-
grímur: „Þetta mál er á ábyrgð
ríkisstjórnarinnar allrar; allra
ráðherranna og allra þeirra þing-
manna sem ætla að greiða því hér
atkvæði sitt, þar með talið Fram-
sóknarflokksins. Þótt hann hafi
falið sig í þessari umræðu þá birt-
ist hann hérna í atkvæðagreiðsl-
unni.“
Vonar að þetta gangi upp
Pétur H. Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, ítrekaði and-
stöðu sína við frumvarpið og sagð-
ist m.a. vera „á móti þeirri stefnu-
breytingu ríkisstjórnarinnar að
hverfa frá almennum aðgerðum til
sértækra aðgerða“. Sagði hann
nær lagi að kalla umrædda aðgerð
eintæka aðgerð því eingöngu væri
verið að aðstoða eitt fyrirtæki. „Í
þessu felst mikil áhætta,“ sagði
hann „og áhættu á að fjármagna
með áhættufé ekki með lánsfé og
alls ekki með ríkisábyrgð.“ Bætti
hann því við að þingmenn væru
ekki í stöðu til að meta þá áhættu
sem verið væri að taka með frum-
varpinu. „En þrátt fyrir þessa
fyrirvara mína þá vona ég að
þetta dæmi gangi upp fyrir þjóð-
ina en ég er eindregið á móti
þessu frumvarpi og mun greiða
atkvæði gegn því á öllum stigum.“
Atkvæði greidd um ábyrgð skuldabréfa vegna nýrrar starfsemi ÍE
Þrír þingmenn
stjórnarflokka
sátu hjá, einn
var á móti
Morgunblaðið/Golli
Rannveig Guðmundsdóttir, Samfylkingunni, gefur sig á tal við Sig-
ríði Önnu Þórðardóttur, þingflokksformann Sjálfstæðisflokksins. Til
vinstri sést í Karl V. Matthíasson.
ÞINGMENN stjórnar og stjórnar-
andstöðu deildu hart á Alþingi í gær-
morgun um störf þingsins þessa dag-
ana; stjórnarandstæðingar
gagnrýndu ríkisstjórnina m.a. fyrir
að koma með mörg mikilvæg mál inn
á þing síðustu starfsdaga þess en
stjórnarliðar sökuðu þingmenn
Vinstihreyfingarinnar – græns fram-
boðs um málþóf til að tefja framgang
mála.
Steingrímur J. Sigfússon, formað-
ur VG, gagnrýndi m.a. Kristin H.
Gunnarsson, þingflokksformann
Framsóknarflokksins, og Sigríði
Önnu Þórðardóttur, þingflokksfor-
mann Sjálfstæðisflokksins, fyrir að
saka þingmenn VG um málþóf í fjöl-
miðlum um helgina.
„Ég mótmæli því, herra forseti, að
það sé reynt að skrifa það á reikning
stjórnarandstöðunnar það ástand
sem hér er upp komið þegar sextíu
mál eru á dagskrá þingsins og þar af
tugir af stórum og umdeildum mál-
um sem ríkisstjórnin hefur skóflað
hérna inn á þing síðustu viku,“ sagði
Steingrímur.
Sigríður Anna sagði á móti að það
væri í meira lagi undarlegt ef sex
manna þingflokkur VG gæti ekki
komið skoðunum sínum á framfæri
öðruvísi en þurfa að taka í það tvo til
þrjá klukkutíma í senn. Kristinn tók
í sama streng. „Hvers konar lýðræði
er það, herra forseti, ef sex manna
þingflokkur ætlar sér með málþófi í
þingsal að koma í veg fyrir það að
þingmál nái hér fram að ganga?“
sagði Kristinn.
Steingrímur mótmælti hins vegar
þessum ummælum harðlega og
sagðist ekki áður hafa heyrt jafn-
ómaklegan málflutning frá fulltrúum
stjórnarinnar. Sagði hann að nær
væri fyrir stjórnarþingmenn að taka
í hnakkadrambið á þeim ráðherrum
sem hefðu m.a. komið með frumvarp
í byrjun apríl upp á 20 milljarða rík-
isábyrgð til eins fyrirtækis, frum-
varp sem þinginu væri ætlað að af-
greiða á þeim fáu dögum sem eftir
væru af starfsáætlun þingsins.
Þingmenn
deila um
störf
þingsins
TÓLF frumvörp urðu að lögum frá
Alþingi í gær. Þeirra á meðal er frum-
varp sjávarútvegsráðherra sem kveð-
ur á um úthlutunarreglur úr norsk-
íslenska síldarstofninum. Í lögunum
er m.a. kveðið á um að aflareynslan
frá upphafi síldveiða á árinu 1994
verði látin ráða aflahlutdeildinni.
Þá voru samþykkt lög um að Þjóð-
hagsstofnun skuli lögð niður, eins og
greint er frá annars staðar á þing-
síðunni, en einnig voru samþykkt lög
um samgönguáætlun, lög um per-
sónuvernd og meðferð persónuupp-
lýsinga og lög um rekstur lyfjabúða
svo fleiri dæmi séu nefnd.
Tólf frumvörp
að lögum
♦ ♦ ♦