Morgunblaðið - 30.04.2002, Blaðsíða 39

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. APRÍL 2002 39
Les allar tegundir greiðslukorta
sem notuð eru á Íslandi.
Er með lesara fyrir snjallkort
og segulrandarkort.
Hraðvirkur hljóðlátur prentari.
Tekur einnig Diners og VN kort.NÝTT
Helgarleiga / Langtímaleiga
AÐ undanförnu hafa
bankastofnanir hér á
landi verið að skila árs-
reikningum fyrir síð-
asta ár sem sýna mik-
inn hagnað og auðvitað
þurfa öll fyrirtæki í
landinu stór og smá að
skila góðri afkomu ef
vel á að vera.
Þessa þarf og við hjá
heimilunum í landinu.
Á þessum sömu dög-
um og vikum ræða
menn nauðsyn þess að
halda verðbólgunni í
skefjum.
Þakkir eru bornar
fram til ríkisstjórnar,
ASÍ, og verslana og fleiri aðila fyrir
að leggja sitt af mörkum til að halda
henni innan svokallaðra rauðra
strika.
En taka öll fyrirtæki og allir
landsmenn þátt í þeirri baráttu? Við
vinnum ekki bug á verðbólgunni
nema bankarnir komi þar einnig við
sögu.
Þarf ekki í alvöru að fara að tak-
ast á við vaxtaokrið?
Í þessu sambandi langar mig að
biðja Morgunblaðið að birta sjö ára
gamalt bréf sem ekki hefur komið
fyrir almenningssjónir. Bréfið skýr-
ir sig sjálft. Ekkert svar barst fyrir
þinglok 1995.
„Alþingi 6. febrúar 1995.
Til formanns efnahags- og við-
skiptanefndar
Jóhannesar Geirs Sigurgeirsson-
ar.
Á 110. löggjafarþingi flutti Egg-
ert Haukdal frumvarp til laga um
lánskjör og ávöxtun sparifjár og var
hann flutningsmaður að slíku frum-
varpi í fimm ár samfellt eða til og
með 115. löggjafarþingi. Á 116. lög-
gjafarþingi var Matthías Bjarnason
meðflutningsmaður Eggerts og á
117. löggjafarþingi þá voru flutn-
ingsmenn orðnir, auk þessara
tveggja áður talinna, Steingrímur
Hermannsson, Páll Pétursson,
Kristín Ásgeirsdóttir, Jóhann Ár-
sælsson og Kristinn H. Gunnarsson.
Á því þingi sem nú situr var þetta
mál aftur flutt og þá
eru flutningsmennirnir
orðnir níu, þeir Eggert
Haukdal, Matthías
Bjarnason, Páll Pét-
ursson, Kristín Ást-
geirsdóttir, Kristinn
H. Gunnarsson, Guð-
rún Helgadóttir, Jón
Kristjánsson, Árni R.
Árnason og Ingi Björn
Albertsson.
Með öðrum orðum
það er búið að flytja
þetta frumvarp á átta
þingum. Það hefur
einu sinni fengið af-
greiðslu úr nefnd, það
var á 116. þingi og
nefndin afgreiddi það með þeim
hætti að frumvarpinu var vísað til
ríkisstjórnarinnar. Það kom ekkert
frá ríkisstjórninni og því var frum-
varpið flutt aftur og nú á þessu
þingi.
Það er ekki vansalaust fyrir Al-
þingi og þingræðið að mál sem er
búið að flytja á átta þingum skuli að-
eins einu sinni hafa fengið af-
greiðslu og vísað til ríkisstjórnar,
sem gerði ekkert í málinu. Nú er svo
komið að við flutningsmenn þessa
frumvarps getum ekki lengur sætt
okkur við það að efnahags- og við-
skiptanefnd þingsins leggist enn
einu sinni á afgreiðslu þessa máls.
Við gerum þá ákveðnu kröfu að
þetta mál verði afgreitt úr nefndinni
og tekið til umræðu og afgreiðslu á
þessu þingi.“
Allir flutningsmenn undirrituðu
bréfið.
Afnám verð-
tryggingar
Eggert
Haukdal
Höfundur er fyrrverandi
alþingismaður.
Vaxtaokur
Þarf ekki í alvöru,
segir Eggert Haukdal,
að fara að takast á við
vaxtaokrið?
FORMAÐUR Sam-
fylkingarinnar fór mik-
inn eftir flokksstjórn-
arfund á Akureyri um
miðjan apríl. Hann
hvatti til tafarlausrar
umsóknar um inn-
göngu í Evrópusam-
bandið og sagði for-
mann Sjálfstæðis-
flokksins ekki hafa
lesið sér til um meðferð
sjávarútvegsmála í
sambandinu.
Nú er það svo að ut-
anríkisráðherra lagði
mjög ítarlega skýrslu
um stöðu Íslands í Evr-
ópusamstarfi fyrir Al-
þingi árið 2000. Ekki hefur komið
fram að neitt hafi breyst varðandi af-
stöðu Evrópusambandsins til sjávar-
útvegsmála síðan.
Skylt að kasta fiski
Það er fróðlegt að glugga í þessa
skýrslu og sjá hvað þar er sagt um
stjórn sjávarútvegsmála hjá Evr-
ópusambandinu. Þar segir m.a.:
 „Ef Ísland yrði aðili að ESB flytt-
ist ákvarðanataka í mikilvægum
málum til stofnana Evrópusam-
bandsins, svo sem ákvörðun leyfi-
legs heildarafla og stjórnun veiða
úr flökkustofnum á borð við út-
hafskarfa, kolmunna og norsk-ís-
lenska síld. Undanþága sú sem
fékkst í EES-samningi varðandi
fjárfestingarfrelsi í sjávarútvegi
yrði torsótt svo ekki sé meira
sagt.“
 „Sjávarútvegsstefnan hefur verið
gagnrýnd allt frá því hún var inn-
leidd. Gagnrýnin hefur ekki síst
snúið að ákvörðunum ráðherra-
ráðsins um leyfilegan heildarafla
sem hafa oft og tíðum verið veru-
lega umfram ráðgjöf vísinda-
manna og tillögur framkvæmda-
stjórnarinnar. Einnig hefur
eftirlitið, sem er í höndum aðild-
arríkja, verið gagn-
rýnt en það hefur
þótt vera ómark-
visst og ekki sam-
ræmi milli eftirlits í
einstökum ríkjum.“
 „Í gildi er heimild til
einstakra ríkja til að
takmarka aðgang að
hafsvæðum innan 6–
12 mílna við skip
sem skráð eru í við-
komandi ríki. Þessi
heimild fellur úr
gildi í árslok 2002.“
 Samkvæmt reglum
ESB er skylt að
kasta í sjóinn fiski
sem er undir lág-
marksstærð ef hann fer yfir
ákveðið hlutfall aflans og er
óheimilt að koma með hann að
landi. Að auki eru ákvæði um lág-
marksstærð á fiski sem má selja.“
Margt fleira vekur óhug við lestur
sjávarútvegskaflans og sýnist mér
að formaður Samfylkingarinnar
þurfi að lesa hann vel.
Mikill kostnaður
Í skýrslu utanríkisráðherra kem-
ur fram að aðild Íslands að ESB yrði
okkur mjög dýr, en þar segir að að-
ildin gæti kostað ríkissjóð u.þ.b. 8
milljarða króna umfram það sem Ís-
land greiðir vegna EES-samnings-
ins. Miðað við núverandi gengi eru
þetta væntanlega um 10 milljarðar
króna á ári. Hluti þeirrar fjárhæðar
kæmi til baka í ýmsum styrkjum, en
jafnframt segir að með stækkun
ESB séu líkur á að framlag Íslands
hækkaði og endurgreiðslur úr sjóð-
um sambandsins lækkuðu, að
minnsta kosti þar til efnahagur
hinna nýju aðildarríkja batnar. Það
virðist því ljóst að aðild Íslands að
bákninu í Brussel myndi kosta okkur
á annan tug milljarða króna á ári.
Yfirlýsingar formanns Samfylk-
ingarinnar um tafarlausa aðildarum-
sókn koma nokkuð á óvart, ekki síst
með tilliti til þess að á landsfundi
flokksins sl. haust var ekki mótuð
skýr stefna í Evrópumálum heldur
ákveðið að kanna hug flokksmanna
með póstkosningu næsta haust. For-
maðurinn getur ekki beðið eftir
þessari könnun, hann virðist hlaupa
til eftir niðurstöðu skoðanakönnunar
Samtaka iðnaðarins og er það víst
ekki í fyrsta og trúlega ekki síðasta
skipti sem skoðanakannanir móta
stefnu Samfylkingarinnar.
ESB – nei takk
Guðjón
Guðmundsson
Evrópumál
Aðild Íslands að
bákninu í Brussel, segir
Guðjón Guðmundsson,
myndi kosta okkur á
annan tug milljarða
króna á ári.
Höfundur er alþingismaður.
HUGMYNDIR og
sjónarmið Samfylking-
armanna eru í sífellu að
breytast og flestar eru
svo lítt grundaðar, að
þær eiga sér tæpast
lengra líf en dægurflug-
ur að vori. Ein af slík-
um hugmyndinum er sú
kenning Össurar
Skarphéðinssonar, að
tölvukosningar séu
hluti af lýðsræðisþróun.
Sjálfur veit hann vel að
þrátt fyrir ýmsa galla
er fulltrúalýðræði sá
háttur lýðstjórnar sem
tryggir bezt almenn
réttindi lands og lýðs.
Hann veit jafnvel að það sem á bæ
Samfylkingarinnar er nefnt íbúalýð-
ræði, milliliðalaust lýðræði eða beint
lýðræði er tómt skrum.
Í grein í Morgunblaðinu sumar-
daginn fyrsta nefnir Össur kosning-
arnar um „framtíð flugvallarins“ sem
dæmi um velheppnaða kosningu með
„beinum og rafrænum hætti.“ Össur
er eins og oft áður jafn seinheppinn
og Andrés Önd. Langt innan við
helmingur kjósenda í Reykjavík
nennti að taka þátt í þessum at-
kvæðaleik, og sú tillaga, sem þar var
lögð fram, hlaut hlálega útreið. Borg-
arstjórinn eyddi í þetta tildur sitt svo
sem eins og andvirði eins dagheimilis
eða leikskóla og fleygði síðan úrslit-
unum í kosningaloforðaruslakörfu
sína. Sér þeirrar tillögu hvergi stað
stað nema í útgjaldahít R-listans.
Össur nefnir til stuðnings tölvu-
kosningum, að kosningarathöfnin
taki ríflega tvær mínútur og kjósend-
ur þurfi ekki að ómaka sig á kjörstað.
Hvortveggju þessi rök eru bull. Það
tekur venjulegan mann innan við
eina mínútu að kjósa á hefðbundinn
hátt á kjörstað. Tölvukosningin tek-
ur sem sagt meiri tíma. Til sanninda
geta lesendur rifjað
upp með sér, hversu
biðtími þeirra í bönkum
og pósthúsum hefir
lengst, eftir að tölvur
voru teknar í notkun.
Þá eru það engin rök,
að kjósendur nenni
ekki á kjörstað. Um
níutíu af hundraði kjós-
enda kjósa í almennum
kosningum á Íslandi og
er þátttakan óvíða
meiri. Ekkert vanda-
mál hefir verið fyrir
fólk sem kemst ekki á
kjörstað, að kjósa utan-
kjörstaðar heima hjá
sér. Kosningafram-
kvæmd er hnökralaus að kalla. Þær
kosningar einar hafa verið ógiltar á
Íslandi í seinni tíð, sem Jóhanna Sig-
urðardóttir, þáverandi ráðherra, lét
halda með ólögmætum hætti.
Talning kjörseðla á Íslandi tekur
skamma stund. Talningu í Reykjavík
er yfirleitt lokið áður en liðnar eru
sex stundir frá lokun kjörstaða. Úti á
landi tefst talning fyrst og fremst
vegna þess tíma, sem tekur að safna
atkvæðum á talningarstað.
Enn dregur Össur fram að kostn-
aður við tölvukosningar sé minni en í
almennum kosningum. Það er rangt.
Félagsmálaráðherra lét kanna
kostnaðinn og hann er mun meiri.
Össur sleppir hins vegar því að óger-
legt er að fylgjast með framkvæmd
tölvukosninga og kosningasvindl
verður næsta auðvelt. Er það auðvelt
verk fyrir tölvuþrjóta að brjótast inn
í kosningakerfi þau, sem Össur lýsir í
grein sinni.
Á þorranum gerðu stúdentar til-
raun með tölvukosningar. Tölvan bil-
aði og helfraus kjarni hennar og náði
enginn að gráta nokkrar upplýsingar
úr þeirri rafhelju. Af þjóðrækinni
íhaldssemi höfðu fulltrúar Vöku, fé-
lags lýðræðissinnaðra stúdenta,
fylgst með kosningunum með því að
hafa fulltrúa sinn í kjördeild að
merkja við, hverjir hefðu kosið. Þessi
gætni Vökumanna bjargaði því, að
ekki varð að ógilda kosningarnar, og
voru merkingar þeirra notaðar til að
bera saman við kjörskrána og
tryggja, að menn kysu ekki í annað
sinn. Er þetta atvik góð sönnun þess,
hversu mikilsvert það er fyrir örugg-
ar kosningar, að flokkarnir hafi eft-
irlitsmenn við kosningarnar, svo að
allt gangi hnökralaust fyrir sig.
Össur boðar, að hann muni beita
sér fyrir „framförum og tilraunum
um rafrænar kosningar“. Ég á von á
því að þetta fyrirheit hans efli ekki
framgang jafnaðarstefnunnar á Ís-
landi, heldur líti kjósendur svo á að
þetta sé enn ein sönnun þess hve
Samfylkingin er lögst í ómerkilegt
lýðskrum og temur sér orðmyndun-
arfræði frá Brussel. Rafrænar kosn-
ingar er vandræðalegt orðasamband
samið af mönnum sem vilja ganga í
Evrópusambandið. Einfalt er að
segja tölvukosning og skilur hver
maður. Ætla Evrópusambandsmenn
e.t.v. að hætta að tala í síma og halda
í staðinn uppi rafrænum samræðum?
Össur nefnir grein sína „Rafrænt
lýðræði.“ Ætlar hann að nota raf-
magn frá Kárahnjúkum í það lýðræði
eða er þetta eitthvað sem tengist
Línu.Neti?
Tómt skrum
Haraldur
Blöndal
Tölvukjör
Ógerlegt er að fylgjast
með framkvæmd
tölvukosninga, segir
Haraldur Blöndal, og
kosningasvindl verður
næsta auðvelt.
Höfundur er í yfirkjörstjórn
Reykjavíkurkjördæmis syðra.
Vandaðar heimilis-
og gjafavörur
Kringlunni 4-12 - sími 533 1322
Vatnskarafla
með glasi
Verð kr.
3.500