Morgunblaðið - 07.07.2002, Blaðsíða 4
FRÉTTIR
4 SUNNUDAGUR 7. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FÉLAGSDÓMUR hefur sýknað
Samtök atvinnulífsins vegna Flug-
leiða hf. og Flugfélags Íslands hf.
og flugmenn Flugfélags Íslands hf.
af kröfu hóps yngstu flugmanna
Flugleiða hf. sem sagt var upp
haustið 2001 um að flugmenn Flug-
leiða hf. hefðu forgang að stöðum á
Fokker 50-flugvélum í rekstri hjá
Flugfélagi Íslands hf.
Málavextir eru þeir að í júlí, sept-
ember og október í fyrra var 45
flugmönnum sagt upp störfum hjá
Flugleiðum hf. vegna samdráttar í
áætlunarflugi. Í dómnum kemur
fram að við uppsagnirnar hafi verið
tekið mið af starfsaldurslista flug-
manna Flugleiða hf. og að þeim
flugmönnum sem stystan starfsald-
ur höfðu hafi verið sagt upp störf-
um. Meðal þeirra voru sjö flugmenn
Flugleiða hf. sem störfuðu á Fok-
ker 50-vélum hjá Flugfélagi Íslands
hf. Á sama tíma var sex flugstjórum
Flugleiða hf. á Fokker 50-vélunum
sagt upp flugstjórastarfinu og áttu
þeir allir að flytjast yfir í aðstoð-
arflugmannsstörf á þotum Flug-
leiða. Uppsagnir tveggja flugstjór-
anna voru síðan dregnar til baka.
Samtals losnuðu því ellefu störf á
Fokker 50 vélunum.
Í kjölfar uppsagnanna kom upp
ágreiningur um hvernig skilja bæri
samning milli Flugleiða hf., Flug-
félags Íslands hf. og Félags ís-
lenskra atvinnuflugmanna (FÍA) frá
29. desember 1999. Markmið samn-
ingsins var að flytja rekstur Fokker
50 véla Flugleiða hf. yfir til Flug-
félags Íslands, þar sem síðarnefnda
félagið hafði tekið yfir rekstur inn-
anlandsflugs. Í samningnum kemur
m.a. fram, þ.e. í 5. gr. hans, að þeir
flugmenn Flugleiða hf. sem fljúga
Fokker 50-vélum eigi að flytjast yf-
ir á þotur Flugleiða hf. eftir því
sem stöður losna á þeim.
Deilt um hverjir eigi að
ráða í stöðurnar
Fyrrgreindur hópur flugmanna
Flugleiða, sem sagt var upp síðast-
liðið haust, telur að samninginn eigi
að skilja sem svo að með uppsögn-
um flugmanna Flugleiða á Fokker
50-vélunum beri Flugleiðum að
manna þær stöður að nýju með öðr-
um flugmönnum félagsins. Sam-
kvæmt samningnum eigi flugmenn
Flugleiða m.ö.o. rétt til þessara
staðna þar til stöður losna á þotum
Flugleiða hf. Telur hópurinn því að
Flugleiðir hafi brotið gegn ákvæð-
um umrædds samnings með því að
ráða ekki að nýju í stöðurnar ellefu
sem losnuðu á Fokker 50 vélunum.
Flugleiðum hafi m.ö.o. borið að ráða
í þær stöður sem losnuðu og fara
við þær ráðningar eftir starfsald-
urslista flugmanna Flugleiða. Hluti
hópsins, eða þeir ellefu sem eru
efstir á starfsaldurslista Flugleiða,
hefðu því með réttu átt að færast
yfir á Fokker 50-vélarnar. Af þeim
sökum stefndi hópurinn Samtökum
atvinnulífsins vegna Flugleiða hf.
og Flugfélags Íslands sem og flug-
mönnum Flugfélags Íslands.
Hinir stefndu, þ.e. Samtök at-
vinnulífsins vegna Flugleiða og
Flugfélags Íslands og flugmenn
þess síðarnefnda, töldu á hinn bóg-
inn að það væri á valdi Flugfélags
Íslands að ráða í þær stöður á Fok-
ker 50-vélunum sem fylla þurfti eft-
ir framangreindar uppsagnir og að
við slíkar ráðningar giltu forgangs-
réttarákvæði aðalkjarasamnings
FÍA við Flugfélag Íslands hf.
Stefndu héldu því fram að af orða-
lagi og anda umrædds samnings í
heild væri ljóst að hann veitti ekki
öðrum flugmönnum Flugleiða hf. en
þeim sem flugu á Fokker 50-flug-
vélunum við gerð hans rétt til að
starfa á þeim vélum. Engin ákvæði
væru í samningnum sem gæfu flug-
mönnum Flugleiða hf. forgangsrétt
til þeirra starfa né yrði slíkur rétt-
ur leiddur af öðrum ákvæðum
kjarasamnings FÍA og Flugleiða hf.
Fallist á röksemdir stefndu
Í niðurstöðu Félagsdóms er fall-
ist á þessar röksemdir stefndu, þ.e.
Félagsdómur segir að af samningn-
um megi ráða að miðað hafi verið
við að hann veitti þeim flugmönnum
Flugleiða hf. sem störfuðu á
Fokker 50-vélunum þegar samning-
urinn var gerður rétt til að starfa á
þeim vélum en ekki öðrum flug-
mönnum Flugleiða hf. „Það er því
álit dómsins að túlka verði sam-
komulagið á þann veg að um tíma-
bundnar ráðstafanir hafi verið að
ræða varðandi þá flugmenn Flug-
leiða hf. sem biðu eftir að flytjast
yfir á þotur félagsins enda er þar
hvergi gert ráð fyrir að flugmenn-
irnir kæmu til baka og hæfu störf á
Fokker 50-flugvélum Flugfélags Ís-
lands hf. eftir að þeir hefðu flust yf-
ir á þoturnar. Á sama hátt verður
að skilja samkomulagið á þann hátt
að þegar flugmenn Flugleiða hf.
hættu að fljúga á Fokker 50-flug-
vélunum kæmu ekki nýir flugmenn
þess félags til starfa hjá Flugfélagi
Íslands hf. þegar þær stöður losn-
uðu.“
Félagsdómur sker úr ágreiningi sem reis eftir að flugmönnum Flugleiða var sagt upp
Hafa ekki forgang
á Fokker 50-vélum
FLESTAR bókaverslanir hafa nú
lækkað útsöluverð á innfluttum bók-
um um 8,4% en Alþingi samþykkti á
vorþingi lækkun á virðisaukaskattin-
um úr 24,5% í 14% í kjölfar ráðgef-
andi álits frá EFTA-dómstólnum á
mismunandi skattlagningu á bókum
hér á landi.
Samkvæmt upplýsingum frá Rík-
islögmanni hefur ekki enn verið tekin
ákvörðun um hvort nýlegum dómi
Héraðsdóms verði áfrýjað til Hæsta-
réttar en í dómnum segir að ríkinu
beri að endurgreiða Herði Einars-
syni oftekinn virðisaukaskatt af bók-
um sem hann pantaði frá útlöndum
sumarið 1999. Því liggur ekki enn
fyrir hvort aðrir aðilar sem keypt
hafa erlendar bækur og greitt af
þeim 24,5% virðisaukaskatt eigi end-
urgreiðslukröfu á ríkið en mjög lík-
legt verður að dómnum verði áfrýjað
ti Hæstaréttar.
Allt að fimmtíu þúsund
í námsbækur á önn
Brynjólfur Stefánsson, formaður
Stúdentaráðs Háskóla Íslands, segir
lækkun virðisaukaskattsins vera
mjög jákvæðar fréttir fyrir stúdenta.
Kostnaður stúdenta vegna kaupa á
námsbókum hafi aukist í fyrra vegna
hás gengis Bandaríkjadals og menn
þekki dæmi þess að stúdentar hafi
verið að greiða allt upp í fimmtíu þús-
und krónur á önn fyrir námsbækur.
Þá bendir Brynjólfur á að verð á
sumum námsbókum hafi verið komið
upp í átta til tíu þúsund krónur og
námsmenn hafi oft beðið með að
kaupa þær, ljósritað úr þeim eða
fengið þær lánaðar. Brynjólfur minn-
ir á að útgjöld vegna námsbóka séu
stór hluti af kostnaðinum við nám og
auðvitað vilji flestir stúdentar eiga
sínar bækur. Það skipti því vissulega
miklu máli að hafa fengið virðisauka-
skattinn lækkaðan og ekki spilli fyrir
ef gengisþróun verði áfram hagstæð.
Aðspurður segir Brynjólfur að
stúdentar hafi ekki ákveðið neitt í
sambandi við mögulegar endurkröf-
ur á hendur ríkisins. Sér þyki líklegt
að máli Harðar verði áfrýjað til
Hæstaréttar. Brynjólfur segir að
stúdentar hafi engan sérstakan
áhuga á að klekkja á ríkinu, þeir hafi
verið mjög ánægðir með að lækkun
virðisaukaskattsins hafi verið keyrð í
gegn á vorþinginu.
Góð sala í erlendum
vasabrotsbókum
Bryndís Loftsdóttir hjá Pennanum
segir að verð á öllum erlendum bók-
um, sem Penninn flytji inn hafi verið
lækkað um 8,43% þannig að neytend-
ur fái alla lækkunina á virðisauka-
skatti til sín. „Við höfum sett lítið
skilti út í glugga og bækurnar eru tví-
merktar hjá okkur þannig að fólk sér
hvert verðið er fyrir og eftir breyt-
ingu. Og það hefur verið rosalega góð
svörun og fólk hefur verið að kaupa
erlendar vasabrotsbækur í miklum
mæli.“
Sigurður Pálsson, framkvæmda-
stjóri Bóksölu Stúdenta, segir að
verð á öllum bókum hjá Bóksölunni,
sem áður báru 24,5% virðisaukaskatt
en eigi að bera 14%, hafi verið lækkað
um 8,4%. Sigurður segir þetta vera
mjög gott innlegg í verð á námsbók-
um fyrir haustið en bendir jafnframt
á að fleira hafi áhrif á verð erlendra
bóka: „gengi krónunnar er nú hag-
stæðara en í fyrra og ef það helst hef-
ur það einnig áhrif á verð námsbóka í
haust“.
Sigurður Svavarsson hjá Eddu –
miðlun og útgáfu, segir að útsöluverð
á öllum erlendum bókum hjá versl-
unum Eddu hafi verið lækkað um
8,4%.
Virðisaukaskattur á erlendar bækur
Útsöluverð
lækkar um 8,4%
MIKILL fjöldi manns er saman-
kominn á Færeyskum dögum sem
haldnir eru í Ólafsvík um
helgina. Að sögn lögreglunnar á
Ólafsvík voru á að giska 4 þús-
und manns á svæðinu í gærmorg-
un. Heiðskírt var og átti lögregla
von á að fleiri gestir gerðu sér
ferð á útihátíðina.
Nokkur þúsund manns hlýddu
á Árna Johnsen og Klakabandið
sem léku fyrir gesti á föstudags-
kvöld. Að sögn lögreglu var tölu-
verð ölvun og róstusamt um nótt-
ina.
Meirihluti gesta á svæðinu er
fjölskyldufólk.
Þá var í gær opnaður mark-
aður með yfir 40 sölubásum.
Leiktæki voru í boði fyrir börn,
Ómar Ragnarsson skemmti,
sterkustu menn landsins sýndu
kraftlyftingar, sýndir voru þjóð-
dansar og færeyskur kántrí-
söngvari tróð upp. Hápunktur há-
tíðarinnar var ball um kvöldið
þar sem færeysk hljómsveit lék
fyrir dansi.
Morgunblaðið/Alfons Finnsson
Gestir á Færeyskum dögum í Ólafsvík létu ekki á sig fá þótt rignt hefði á þá á útidansleik á föstudagskvöld.
Nokkur
þúsund
manns á
svæðinu
ALÞÝÐUSAMBAND Íslands mót-
mælir harðlega nýlegum gjaldskrár-
hækkunum Íslandspósts, að því er
fram kemur í tilkynningu frá sam-
tökunum.
Segir þar að forsvarsmenn fyrir-
tækisins hafi sagt að hækkanir hafi
verið fyrirhugaðar um síðustu ára-
mót en að þeim hafi verið frestað
vegna efnahagsástandsins í þjóð-
félaginu. Bent er á að frá síðustu ára-
mótum hafi verðbólga lækkað veru-
lega og sé svipuð því sem hún er í
nágrannalöndunum. Á sama tíma
hafi krónan styrkst um á annan tug
prósenta, vextir lækkað og allt bendi
til að sú þróun haldi áfram á næstu
mánuðum. Í tilkynningunni segir
enn fremur að ástæða sé til að for-
svarsmenn Íslandspósts svari því
hvort þessi þróun efnahagsmála
skipti fyrirtækið engu.
Alþýðusamband Íslands
Mótmælir gjaldskrár-
hækkunum Íslandspósts
LANDSPÍTALI – háskólasjúkrahús
er byrjaður að greiða það sem hann
skuldar birgjum innan Samtaka
verslunarinnar – FÍS. Nema skuld-
irnar a.m.k. 520 milljónum króna án
dráttarvaxta.
Að sögn Andrésar Magnússonar,
framkvæmdastjóra Samtaka versl-
unarinnar – FÍS, gengu fulltrúar
samtakanna á fund heilbrigðis- og
tryggingaráðherra á þriðjudag en þá
stóð fyrir dyrum fundur ráðherrans
og Geirs H. Haarde fjármálaráð-
herra, að sögn Andrésar. Fyrr um
morguninn tóku allverulegar
greiðslur frá LSH að berast til fyr-
irtækjanna og í samtali við heilbrigð-
isráðherra á þriðjudagskvöld stað-
festi ráðherrann við samtökin að
vanskilagreiðslur yrðu greiddar upp
á allra næstu dögum.
Andrés sagði ekki ljóst að svo
stöddu hversu háar fjárhæðir hefðu
þegar verið greiddar til lyfjaheild-
sala en að farið yrði yfir stöðuna á
mánudag.
LSH greiðir skuldir við birgja
Greitt upp á allra
næstu dögumÁ FUNDI Evrópusambands spari-sjóða, sem haldinn var í Reykjavík á
föstudag, var samþykkt ályktun þar
sem lýst er yfir óskoruðum stuðningi
við starfsemi sparisjóðanna á Íslandi
og því mikilvæga hlutverki sem þeir
hafa fyrir land og þjóð, eins og segir í
ályktuninni. „Á grundvelli sérstöðu
sparisjóðanna nýtur almenningur
fjármálaþjónustu þar sem þarfir við-
skiptavinarins eru hornsteinninn í
starfseminni. Í heimi stöðugra
breytinga er nauðsynlegt að standa
vörð um hin nánu tengsl sem ein-
staklingar og samfélög hafa við
starfsemi sparisjóðanna.“
Styður
starfsemi
sparisjóða
á Íslandi
Evrópusamband
sparisjóða ályktar