Morgunblaðið - 07.07.2002, Blaðsíða 14

14 SUNNUDAGUR 7. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Samstarf milli Íslands ogKanada hefur aukist tilmuna á undanförnum ár-um. Guðni Ágústsson land-búnaðarráðherra segir að
það sé glögglega mikill áhugi á þessu
samstarfi í báðum löndum og hátíðin
í Manitoba 1975 sem haldin hafi ver-
ið til að minnast þess að 100 ár hafi
verið liðin frá því Íslendingar settust
þar að, hafi haft mikil áhrif á sam-
skiptin. Margir hafi lagt hönd á plóg.
Halldór Ásgrímsson utanríkisráð-
herra, Davíð Oddsson forsætisráð-
herra, Ólafur Ragnar Grímsson for-
seti og Vigdís Finnbogadóttir
fyrrverandi forseti hafi sinnt þessum
málum mjög vel og eflt samskiptin á
nýliðnum árum. Ræðismannsskrif-
stofan í Winnipeg hafi unnið mikið
og gott starf, fyrst undir forystu
Svavars Gestssonar og nú Eiðs
Guðnasonar, og Hjálmar W. Hann-
esson sendiherra hafi líka haldið
merkinu vel á lofti eftir að sendiráð
hafi verið opnað í Ottawa auk þess
sem Valgeir Þorvaldsson, bóndi á
Vatni, frumkvöðull Vesturfararset-
ursins á Hofsósi og framkvæmda-
stjóri þess, hafi beint sjónum Kan-
adamanna og Bandaríkjamanna af
íslenskum ættum hingað heim. Með
þetta í huga og í ljósi þess að áhugi
hafi verið á því að fá landbúnaðar-
ráðherra í heimsókn til Manitoba
hafi Eiður Guðnason sendiherra,
ræðismaður Íslands í Winnipeg,
skipulagt ferð til fylkisins og hafi
hún verið stórkostleg í alla staði.
Með í för voru Margrét Hauks-
dóttir, eiginkona landbúnaðarráð-
herra, Sveinbjörn Eyjólfsson, að-
stoðarmaður hans, Níels Árni Lund,
deildarstjóri í landbúnaðarráðuneyt-
inu, Kristjana Benediktsdóttir, eig-
inkona hans, Sveinn Runólfsson
landgræðslustjóri og Oddný Sæ-
mundsdóttir, eiginkona hans.
Skemmtilegasta svæði veraldar
fyrir Íslendinga að heimsækja
Guðni Ágústsson segist halda að
Íslendingar hafi ekki eins gaman af
að heimsækja neitt ríki í veröldinni
eins og Kanada og þá sérstaklega Ís-
lendingabyggðirnar í Manitoba. Um
150.000 til 200.000 Kanadamenn séu
taldir vera af íslensku bergi brotnir
og ekki fari á milli mála að þetta fólk
hafi getið sér mjög gott orð í landinu.
„Það er ótrúlegt að ferðast um
Nýja Ísland og koma á staði eins og
til dæmis Árborg. Þegar öll íslensku
nöfnin á skiltunum við sveitabæina
blasa við er eins og verið sé að
ferðast um íslenska byggð og þegar
komið er heim á bæina hittir maður
fyrir kanadískt fólk af íslenskum
uppruna í þriðja til fimmta lið, sem
talar hreina og góða íslensku, hugsar
um uppruna sinn, metur Ísland mjög
mikils og vill eiga mikil samskipti við
okkur. Það er ógleymanlegt að koma
á svona staði að ég tali ekki um
kirkjugarðana þar sem vesturfar-
arnir hvíla. Að lesa þar nöfnin er eins
og að vera staddur uppi á Íslandi.
Það var líka áhrifaríkt að heimsækja
dvalarheimili aldraðra í Lundar og á
Betilstöðum í Gimli og hitta þar full-
orðið fólk sem talar og syngur ís-
lensk ættjarðarljóð, en margt af
þessu fólki hefur aldrei til Íslands
komið. Það snertir viðkvæman
streng í hjarta manns að hitta þetta
fólk og skynja hvað sú taug er römm,
sem ríkir á milli þess og okkar.“
Auka má samskiptin á sviði land-
búnaðar
Undanfarin misseri hafa talsmenn
Kanadamanna af íslenskum ættum
lagt áherslu á að samskipti þjóð-
anna, ekki síst á viðskiptasviðinu,
verði aukin. Guðni Ágústsson segist
sjá það fyrir sér að stórefla eigi sam-
skipti þjóðanna. Hann nefnir til
dæmis gagnkvæmar heimsóknir
ferðamanna í því sambandi og bætir
við að hann hafi fundið glöggt fyrir
miklum velvilja í garð Íslendinga á
ferð sinni um þinghúsið í Winnipeg
og eftir að hafa hitt Rosann Wow-
chuk, landbúnaðarráðherra Mani-
toba, og helstu embættismenn henn-
ar, sem hafi rætt um samskipti sem
væru möguleg á sviði landbúnaðar.
„Hitt þótti mér ekki síður merkilegt,
að ávarpa fólkið af íslensku bergi 17.
júní, standandi undir frelsisstytt-
unni af Jóni Sigurðssyni, frelsishetju
okkar, við þinghúsið í svona fjarlægu
landi. Staðsetning styttunnar sýnir
þá virðingu sem fólkið af íslenska
berginu nýtur á þessum slóðum.“
Guðni Ágústsson bendir á að góð
samskipti séu á milli Íslands og
Kanada. Landbúnaðarháskólinn á
Hvanneyri og Hólaskóli séu í góðu
samstarfi við landbúnaðardeild
Manitobaháskóla, þar sem Haraldur
Bjarnason stýri sviði, en hann sé af
íslensku bergi brotinn og tali ís-
lenskt mál. „Það var mjög gaman að
hitta Harald og það er mjög mik-
ilvægt að efla þessi samskipti. Hann
hefur mikinn áhuga á því og við finn-
um að þarna er mjög góð leið til að
efla samskiptin í gegnum mennt-
unina, fræðsluna og rannsóknir í bú-
vísindum. Sveinn Runólfsson land-
græðslustjóri, sem var með í för,
telur til dæmis að við eigum að skoða
enn frekar samstarfið varðandi fræ-
öflun og fræverkun, sem er til staðar
og var enn betur treyst í ferðinni, því
við getum margt af Kanadamönnum
lært. Kanada er land sem að sumu
leyti svipar til Íslands. Þar eru
reyndar enn meiri vetrarkuldar en
hér geisa, frostið getur farið niður
fyrir 40 gráður, og því hafa Kanada-
menn þróað mjög harðskeyttar
plöntur, sem geta þrifist hér.“
Ráðherra segist hafa fundið það
hjá Haraldi Bjarnasyni að mikill
áhugi væri hjá menntuðum vísinda-
mönnum í Kanada að komast í snert-
ingu við Ísland og alla þá náttúru
sem þar væri í boði. „Íslenskir
bændur hafa á síðustu árum náð
mjög miklum tökum á kornrækt og
ég öfunda kanadískan landbúnað
mest af jarðyrkjumönnunum, sem
hafa það að lífsatvinnuvegi að erja
jörðina og rækta hana og framleiða
hinar ýmsu tegundir til manneldis á
heimsmarkaði. Það myndi auðga
mjög íslenskan landbúnað ef við
gætum notað tegundir sem þeir hafa
þróað.“
Guðni Ágústsson sagðist alls stað-
ar hafa fundið fyrir miklum áhuga á
Íslandi og íslenskum málefnum, ekki
síst hjá Neil Bardal, ræðismanni í
Gimli, sem legði fyrst og fremst
áherslu á aukin viðskiptasambönd,
og David Gislason, bónda á Svaða-
stöðum í Geysirbyggð. „David er
mikill ljóðamaður og ég gleymi því
aldrei þegar ég spurði hann hvort
hann kynni „Það mælti mín móðir“.
Ekki stóð á svarinu. Hann söng með
fagurri röddu þetta forna ljóð Egils
Skallagrímssonar og skákaði þar
Mikil auðlegð
í frændfólkinu vestra
Guðni Ágústsson landbún-
aðarráðherra heimsótti Ís-
lendingabyggðir í Manitoba
í Kanada á dögunum og
heillaðist af landi og þjóð.
Steinþór Guðbjartsson sett-
ist niður með ráðherranum
og fékk að heyra hvaða
áhrif heimsóknin hafði.
Guðni Ágústsson og Margrét Hauksdóttir lögðu blómsveig að styttu Jóns Sigurðssonar fyrir framan þinghúsið í Winnipeg 17. júní. Á meðal fjölmargra viðstaddra
voru Harley Jonasson, fyrrverandi forseti Íslendingadagsnefndar, og Connie Magnusson, fjallkona.
Morgunblaðið/Jim Smart
„Það snertir viðkvæman streng í hjarta manns að hitta þetta fólk og skynja
hvað sú taug er römm, sem ríkir á milli þess og okkar,“ segir Guðni Ágústsson
landbúnaðarráðherra um Kanadamenn af íslenskum ættum í Manitoba.
Við minnismerki um íslenska landnema í Lundar. Standandi frá vinstri: Eiður
Guðnason sendiherra, aðalræðismaður í Winnipeg, Neil Bardal, kjörræðismaður
í Gimli, Eygló H. Haraldsdóttir, Guðni Ágústsson landbúnaðarráðherra, Margrét
Hauksdóttir, Kristjana Benediktsdóttir, Daníel Daníelsson, umsjónarmaður í
Lundar, Oddný Sæmundsdóttir og Sveinn Runólfsson. Fyrir framan eru Svein-
björn Eyjólfsson og Níels Árni Lund en til vinstri er Wanda Erikson-Brandson,
formaður Lundardeildar Þjóðræknisfélagsins.