Morgunblaðið - 07.07.2002, Síða 6

FRÉTTIR
6 SUNNUDAGUR 7. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 30/6 – 6/7
ERLENT
INNLENT

ÁÆTLAÐ er að um
1.700 Íslendingar muni
greinast árlega með
krabbamein árið 2020 en í
dag greinast að meðaltali
um 1.000 manns. Tilfelli
meðal karla aukast hraðar
eða um 82% en meðal
kvenna er spáð 62% aukn-
ingu. Þetta kemur fram í
spá norrænu krabbameins-
skrárinnar sem kynnt var
við upphaf alþjóðlegrar
krabbameinsráðstefnu í
Osló í vikunni.

FRÆÐSLURÁÐ
Reykjavíkur samþykkti
samhljóða á fundi sínum í
vikunni að bæta við einni
kennslustund á dag í
stundaskrá barna í öðrum,
þriðja og fjórða bekk í
grunnskólum Reykjavíkur.

TIL SKOÐUNAR eru í
dómsmálaráðuneytinu
hugmyndir um að flytja
yfirstjórn Almannavarna
ríkisins til embættis rík-
islögreglustjóra. Engar
breytingar verða þó á
starfsemi almannavarna
hér á landi.

MIKIÐ framboð er á
óseldu húsnæði í Grafar-
holti, sérstaklega stórum
eignum. Um tímabundið
ástand er að ræða, að sögn
viðmælenda sem Morg-
unblaðið hafði samband
við í vikunni og hefur
áhugi glæðst að undan-
förnu.

GRUNSAMLEGUR
pakki varð þess valdandi
að varnarsvæðinu var lok-
að í tæpa þrjá tíma á mið-
vikudag. Þegar betur var
að gáð reyndist hann inni-
halda tímarit, súkkulaði
og kökur.
Árni Johnsen dæmdur
í 15 mánaða fangelsi
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
dæmdi í vikunni Árna Johnsen, fyrr-
verandi alþingismann, í 15 mánaða
óskilorðsbundið fangelsi fyrir fjárdrátt
í opinberu starfi, rangar skýrslur til yf-
irvalda, mútuþægni og umboðssvik.
Árni játaði 12 ákærluliði af þeim 27
sem beindust gegn honum og var sak-
felldur fyrir sex liði til viðbótar en sýkn-
aður af níu ákæruliðum.
Björn Kristmann Leifsson, Gísli Haf-
liði Guðmundsson, Stefán Axel Stefáns-
son og Tómas Tómasson voru allir
sýknaðir af ákæru ríkissaksóknara.
Ekki hefur verið tekin ákvörðun um
hvort málinu verði áfrýjað, hvorki af
hálfu Árna né ríkissaksóknara.
Þreifingar um kaup
á hlut ríkisins í
Landsbanka Íslands
ÞREIFINGAR voru uppi í vikunni um
kaup eignarhaldsfélags í eigu Björgólfs
Guðmundssonar, Björgólfs Thors
Björgólfssonar og Magnúsar Þor-
steinssonar, stofnenda bjórframleið-
andans Bravo í Rússlandi, á hlut ís-
lenska ríkisins í LÍ.
Á föstudag var ákveðið að taka ekki
upp beinar viðræður um kaup þre-
menninganna á hlut ríkisins í bankan-
um án þess að gefa öðrum fjárfestum
einnig kost á þátttöku. Í kjölfar þess að
sú ákvörðun var kynnt þremenningun-
um drógu þeir ósk sína um viðræður til
baka.
Gjaldskrá hækkuð um
8,5% að meðaltali
ÍSLANDSPÓSTUR hækkaði í vikunni
póstgjaldskrár um 8,5 prósent að með-
altali. Þá hefur fyrirtækið auk þess lagt
niður sérstaka gjaldskrá fyrir blöð og
tímarit og hækkar dreifingarkostnaður
á þeim umtalsvert.
Flugslys yfir Þýska-
landi kostaði 71 lífið
SJÖTÍU og einn maður fórst þegar
tvær stórar þotur skullu saman á
flugi yfir Suður-Þýskalandi á mánu-
dagskvöld. Var önnur þotan rúss-
nesk, af gerðinni Tupolev 154, og í
henni voru 69 manns, en hin var
fraktvél af gerðinni Boeing 757 með
tveggja manna áhöfn. Allir sem voru
í þotunum fórust en ekkert manntjón
varð á jörðu niðri þótt logandi braki
úr vélunum hefði rignt yfir stórt
svæði við bæina Überlingen og
Konstanz við Bodenvatn á landamær-
um Þýskalands og Sviss.
Svissnesk yfirvöld greindu frá því
að árekstravarinn í flugturninum í
Zürich hefði verið óvirkur vegna við-
halds þegar turninn tók við umsjón
þotnanna áður en slysið varð. Þá
hefði annar af tveimur flugumferð-
arstjórum, sem voru á vakt í Zürich,
brotið reglur með því að skreppa frá
meðan árekstravarinn var óvirkur.
Báðar þoturnar voru að lækka
flugið til að forðast árekstur þegar
þær skullu saman. Áhöfn Tupolev-
þotunnar fékk ekki tilmæli frá flug-
turninum um að lækka flugið fyrr en
44 sekúndum áður en áreksturinn
varð, en ekki um tveimur mínútum
eins og svissneska flugumferðar-
stjórnin hélt fram í fyrstu. Áhöfn
Tupolev-þotunnar byrjaði að lækka
flugið 14 sek. síðar, eða 30 sek. áður
en leiðir vélanna skárust, eftir að til-
mælin höfðu verið tvítekin. Boeing-
þotan var búin árekstravara og hafði
þá einnig lækkað flugið til að forðast
árekstur.
Í rússnesku farþegaþotunni voru
52 börn og unglingar frá sjálfstjórn-
arlýðveldinu Bashkortostan í Úral-
fjöllum og höfðu þau unnið ferð til
Barcelona á Spáni í verðlaun fyrir
góða námsframmistöðu. Hópurinn
átti að fara til Spánar tveimur dögum
áður en missti af tengiflugi í Moskvu
og fékk aðra flugvél til fararinnar.

AFGANSKIR embætt-
ismenn segja að um 48
manns hafi beðið bana og
yfir hundrað særst í
sprengjuárás bandarískra
herflugvéla á afganskt
þorp á sunnudag. Að sögn
Afgana voru gestir í trú-
lofunarveislu á meðal
þeirra sem urðu fyrir
árásinni.
Bandarískir embættis-
menn segja að flugvél-
arnar hafi ráðist á sex
skotmörk nálægt þorpinu
eftir að reynt hafi verið að
skjóta eina þeirra niður.

ÞRÍR létu lífið og þrír
særðust þegar vopnaður
maður hóf skothríð við
innritunarborð ísraelska
flugfélagsins El Al á al-
þjóðaflugvellinum í Los
Angeles á fimmtudag,
þjóðhátíðardegi Banda-
ríkjanna. Ísraelar sögðu
engan vafa leika á því að
um væri að ræða hryðju-
verk og töldu líklegra að
árásarmaðurinn tengdist
al-Qaeda en palestínskum
hreyfingum. Árásarmað-
urinn var af egypskum
ættum og öryggisvörður
skaut hann til bana.

ÖRYGGISRÁÐ Samein-
uðu þjóðanna ákvað á mið-
vikudag að framlengja til
15. júlí heimild samtak-
anna til að vera með frið-
argæslulið í Bosníu. Gefst
þá tími til að leysa deilu
Bandaríkjanna við flest
önnur aðildarríki ráðsins
um hvort Alþjóðlegi saka-
máladómstólinn, sem tek-
ur til starfa á næsta ári,
megi lögsækja bandaríska
friðargæsluliða.
SAMGÖNGURÁÐUNEYTIÐ hefur
farið yfir álit umboðsmanns Alþingis
og mun taka tillit til ábendinga, sem
fram koma í áliti hans, en í því segir
að Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra hafi verið vanhæfur til að stað-
festa, að beiðni vegamálastjóra,
áform Vegagerðar ríkisins um lagn-
ingu nýs þjóðvegar um Vatnaheiði.
Staðsetning vega ákveðin af
skipulagsyfirvöldum
Í svari samgönguráðuneytisins
kemur fram að ráðuneytið telur hins
vegar rétt að taka skýrt fram að
skilningur þess og Vegagerðarinnar
hafi ætíð verið sá að samkvæmt
vegalögum sé það vegamálastjóri
sem er til þess bær að taka afstöðu
og ákvörðun um legu vega og þá
jafnframt áður en sótt sé um fram-
kvæmdaleyfi hjá viðkomandi sveit-
arfélagi, sé um óskipulagt svæði að
ræða.
„Gert er ráð fyrir því í lögum,“
segir í svarinu, „að staðsetning vega
sé almennt ákveðin af skipulagsyfir-
völdum. Er sá skilningur staðfestur í
áliti umboðsmanns Alþingis. Ráðu-
neytið hefur jafnframt litið svo á að
ákvarðanir vegamálastjóra um stað-
arval væri ekki hægt að framsenda
til ráðherra til ákvörðunar, þ.e. sam-
þykkis eða synjunar, heldur ein-
göngu til staðfestingar á þegar tek-
inni ákvörðun. Af hálfu
samgönguráðuneytis var litið svo á
að ekki væri verið að taka þátt í með-
ferð máls eða ákvarðanatöku vegna
staðarvals um lagningu vegar um
Vatnaheiði á Snæfellsnesi. Skilning-
ur ráðuneytisins á bréfi vegamála-
stjóra var sá, að af hálfu Vegagerð-
arinnar væri búið að taka ákvörðun
um staðarval vegarins enda í sam-
ræmi við upphaflegar tillögur og
ákvarðanir Vegagerðarinnar, orða-
lag bréfsins, svo og gildandi vegáætl-
un fyrir árin 1999–2002. Sú vegáætl-
un var hins vegar til endurskoðunar í
ráðuneytinu. Því var leitað staðfest-
ingar ráðherra á ákvörðun Vega-
gerðarinnar enda hefði slíkt í för
með sér að tillagna væri að vænta
um fjárveitingar til verksins, sem
síðan voru lagðar fyrir Alþingi til
samþykktar.“
Töldu vanhæfisreglur
ekki geta átt við
Í svarinu segir einnig að ráðuneyt-
ið hafi lagt þann skilning í bréf vega-
málastjóra að verið væri að fram-
senda endanlegt ákvörðunarvald um
það hvaða leið skyldi verða fyrir val-
inu, enda ekki tekið fram í bréfinu.
Af þeim sökum hafi það aldrei komið
til álita að vanhæfisreglur stjórn-
sýslunnar gætu átt við, þar sem ekki
hafi verið talið að ráðuneytið væri
með málið til efnislegrar meðferðar.
„Álit umboðsmanns Alþingis felur
hins vegar í sér að hann leggur ann-
an skilning í bréf vegamálastjóra og
samgönguráðherra og að samkvæmt
vegalögum og almennum reglum
stjórnsýsluréttar sé heimilt fyrir
vegamálastjóra að framsenda
ákvarðanir um staðarval til ráð-
herra, sé um veglagningu á óskipu-
lögðu svæði að ræða. Þó að ráðu-
neytið geti ekki fallist á þá skoðun
umboðsmanns að í máli þessu hafi
ákvarðanataka um staðarval verið
framsend til ráðuneytisins mun það
taka tillit til niðurstöðu umboðs-
manns í framtíðinni og gæta þess að
orðalag bréfa geti ekki verið skilið á
víðtækari hátt en þeim er ætlað.“
Í svari ráðuneytisins segir einnig
að vegna mikilla anna í ráðuneytinu
hafi orðið meiri dráttur á svari til
umboðsmanns en æskilegt kann að
vera. Eftirleiðis verði leitast við að
hraða svörum til umboðsmanns Al-
þingis.
Samgönguráðherra svarar umboðsmanni
Alþingis vegna vegar um Vatnaheiði
Tekur tillit til ábend-
inga umboðsmanns
JÓN Guðmundsson út-
gerðarmaður lést á
heimili sínu 1. júlí sl., 73
ára að aldri. Hann fædd-
ist 15. maí árið 1929 að
Hvammi í Landssveit.
Foreldrar hans voru
Guðmundur Jónsson
bóndi og Steinunn Giss-
urardóttir.
Jón ólst upp að
Hvammi. Hann fór ung-
ur í Iðnskólann í
Reykjavík og nam þar
trésmíði. Hann hlaut
síðan meistararéttindi í
þeirri grein.
Eftir námið starfaði Jón við húsa-
smíði í Reykjavík en vegna slysa sem
hann lenti í þurfti hann að breyta um
starfsvettvang. Hóf hann þá akstur
bifreiða og var einn af stofnendum
Sendibílastöðvarinnar í Reykjavík.
Árið 1963 byrjaði Jón að starfa við
útgerð en þá keypti hann bát, Sjóla,
ásamt tengdaföður sín-
um, Haraldi Kristjáns-
syni skipstjóra. Síðan
þá hefur reksturinn,
Sjólaskip hf., dafnað
jafnt og þétt og er hann
nú orðinn afar umsvifa-
mikill, einkum á er-
lendri grund. Á árunum
1970 til 1998 rak Jón
einnig umsvifamikla
fiskvinnslu í Hafnar-
firði, Sjólastöðina.
Jafnframt því sem
Jón starfaði að eigin
rekstri kom hann að
rekstri ýmissa annarra
fyrirtækja sem tengjast sjávarútvegi
og tók hann þátt í stjórnun þeirra. Þá
var hann félagi í Rótarýklúbbi Hafn-
arfjarðar.
Jón kvæntist Marinellu Ragnheiði
Haraldsóttur 31. maí 1953. Þau eign-
uðust fjögur börn. Barnabörnin eru
ellefu og barnabarnabörnin þrjú.
Andlát
JÓN GUÐMUNDSSON
STURLA Böðvarsson samgöngu-
ráðherra og Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir borgarstjóri opnuðu form-
lega á föstudag ný mislæg
gatnamót Hringvegar og Víkur-
vegar. Gatnamótin eru samvinnu-
verkefni Vegagerðarinnar og
Reykjavíkurborgar, en samtímis
þessari framkvæmd var unnið við
endurnýjun og lagfæringar á stofn-
lögnum Orkuveitu Reykjavíkur á
svæðinu.
Með þessum nýju gatnamótum
batnar umferðartenging frá íbúða-
byggðinni í Grafarvogi um Víkur-
veg á Hringveg, auk þess sem um-
ferð úr nýja íbúðahverfinu í
Grafarholti á eftir að ganga greið-
ar fyrir sig.
Hringvegur var tvöfaldaður að
Úlfarsá í þessum fyrsta áfanga sem
nú hefur verið tekinn í notkun og
ljósgatnamót við Víkurveg voru
lögð af en Víkurvegur hefur verið
lagður á brú yfir Hringveginn með
tilheyrandi römpum. Nýi Víkurveg-
urinn tengist núverandi Víkurvegi í
hápunkti á Keldnaholti vestan
Hringvegar, en að austanverðu
tengist hann við ný ljósagatnamót
Þúsaldar- og Reynisvatnsvegar.
Öryggi gangandi vegfaranda
mun einnig aukast, en Grafarholt
og Grafarvogur tengjast með nýrri
gönguleið.
Brúin yfir Hringveg verður tvö-
földuð í síðari áföngum, en áætlað
er að árið 2008 verði umferð um
Víkurveg um það bil 16 þúsund
bílar á sólarhring og umferð á
Hringvegi undir brúna um 20 þús-
und bílar á sólarhring. Árið 2000
var umferð um Víkurveg um 10
þúsund bílar á sólarhring að
meðaltali.
Tvær brýr eru fyrirhugaðar á
gatnamótunum og er nýja brúin sú
syðri. Öll hönnun hennar miðar að
því að halda þversniði opnu til að
mynda léttleika í ásýnd mannvirk-
isins.
Ný mislæg gatnamót Hringvegar og Víkurvegar opnuð
Bæta
tengingu
úr Grafar-
holti og
Grafarvogi
Morgunblaðið/Arnaldur
Sturla Böðvarsson samgönguráðherra og Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri klippa á borða og opna nýju gatnamótin.