Morgunblaðið - 03.10.2002, Qupperneq 41
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 2002 41
Verð og gæði fara saman
Skjót og persónuleg þjónusta fagmanna
Allt fyrir málningarvinnuna
Íslensk hágæðamálning
MÁLNINGARTILBOÐ
í verslunum Hörpu Sjafnar
ÞAÐ virðist enn fara fyrir brjóst-
ið á Birni Bjarnasyni þegar ég
bendi á að hann sem menntamála-
ráðherra hafi ekki haft heimild í
lögum til að veita Hafnarfjarðarbæ
undanþágu til einkareksturs hverf-
isskóla í bænum. Í grein sem Björn
skrifar í Morgunblaðið 26. septem-
ber sl. skorar hann á mig að færa
sönnur á þennan málflutning minn.
Það skal ég gera með mikilli
ánægju.
Ágreiningurinn snýst um 53.
grein laga um grunnskóla nr. 66/
1995. Í 53. grein laganna segir:
„Menntamálaráðherra getur,
með samþykki sveitarstjórnar, haft
forgöngu um þróunar- og tilrauna-
starf í grunnskólum. Einnig getur
hann veitt sveitarfélögum og einka-
skólum heimild til að reka tilrauna-
skóla eða gera tilraunir með
ákveðna þætti skólastarfs með und-
anþágu frá ákvæðum laga og reglu-
gerða. Slík undanþága getur t.d.
varðað nám, starfstíma skóla,
kennslutilhögun, stundafjölda
o.s.frv., enda brjóti slíkar undan-
þágur ekki í bága við 2. gr. þessara
laga eða þrengi hlutverk grunn-
skóla frá því sem þar er gert ráð
fyrir.
Slíkum tilraunum skulu ávallt
sett eðlileg tímamörk og kveðið á
um úttekt að tilraun lokinni.
Menntamálaráðherra er heimilt
að styrkja tilraunaskóla og sérstak-
ar nýjungar eftir því sem fjárlög
heimila hverju sinni.“
Minn rökstuðningur er eftirfar-
andi: Í þessari grein er hvergi að
finna ákvæði í þá veru að heimilt sé
að veita undanþágu frá lögunum til
að gera tilraunir með rekstrarform
heldur aðeins tilraunir með innra
starf skóla. Í greininni er ennfrem-
ur áréttað að undanþága vegna al-
mennra grunnskóla varðar heimild
til sveitarfélags til að reka tilrauna-
skóla en ekki heimild til þess að fela
öðrum að reka slíka skóla.
Í bréfi menntamálaráðuneytisins
til Hafnarfjarðarbæjar frá 9. maí
2001 segir:
„Að þessum skilyrðum fullnægð-
um heimilar menntamálaráðherra
bæjarstjórn Hafnarfjarðar rekstur
tilraunaskóla í Áslandi til næstu
þriggja ára frá skólaárinu 2001-
2002 að telja, enda lúti skólinn sömu
eftirlits- og upplýsingaskyldum og
aðrir grunnskólar.“
Í samningi Hafnarfjarðarbæjar
og Íslensku menntasamtakanna
segir í grein 4:
„Verkefnið felst í því að verksali
(Íslensku menntasamtökin, innskot
mitt) tekur að sér rekstur grunn-
skóla.“
Þetta er kjarni málsins. Bæjar-
stjórn Hafnarfjarðarbæjar fær und-
anþágu sem hún síðan framselur til
Íslensku menntasamtakanna með
samþykki menntamálaráðherra. Ég
hlýt að spyrja hvar heimild fyrir
þessu sé að finna í grunnskólalög-
um.
Ég hef ítrekað í málflutningi mín-
um óskað eftir því að ráðuneytið til-
greini frá hvaða greinum grunn-
skólalaganna undanþága var veitt.
Nú er því kjörið tækifæri fyrir
Björn Bjarnason að útskýra fyrir
mér og þjóðinni hvernig hann rök-
styður þá ákvörðun sína að veita
bæjarstjórn Hafnarfjarðar þessa
heimild og jafnframt að upplýsa
hvort undanþágan hafi verið al-
menn eða takmörkuð við einstakar
greinar grunnskólalaganna. Ég
vænti svars.
Björn sakar mig í grein sinni um
að ég fari út fyrir umboð mitt sem
formaður KÍ í umfjöllun um þetta
mál. Sem betur fer sæki ég umboð
mitt ekki til Björns Bjarnasonar
heldur til þeirra félaga sem ég
starfa fyrir. Þar sem Áslandsskóli
er grunnskóli voru málefni hans
einkum rædd innan stjórnar Félags
grunnskólakennara sem er eitt af
aðildarfélögum Kennarasambands-
ins. Fyrrverandi stjórn þess félags
sendi frá sér fréttatilkynningu um
málefni Áslandsskóla hinn 16. febr-
úar 2001. Í fréttatilkynningunni
segir m.a.:
„Félag grunnskólakennara telur
að ákvæði grunnskólalaga um til-
raunaskóla geti ekki átt við um
þessa áformuðu einkaframkvæmd. Í
ljósi þessa fær stjórn FG ekki séð
hvernig menntamálaráðherra geti
veitt sveitarfélagi undanþágu frá
því að sinna þeirri lögboðnu skyldu
sinni að reka grunnskóla.“
Ennfremur segir í ályktuninni:
„Stjórn FG varar við öllum hug-
myndum um einkavæðingu á
grunnmenntun þjóðarinnar.“
Það sem ég hef sagt um málefnið
sem hér um ræðir er því í fullu sam-
ræmi við þær samþykktir sem gerð-
ar hafa verið innan vébanda Kenn-
arasambands Íslands. Auk þess vil
ég benda á að frá því að þessi um-
ræða hófst hefur Kennarasamband-
ið haldið þing sitt sem fer með
æðsta vald í málefnum sambands-
ins. Hvorki á þinginu né á aðal-
fundum félaganna kom fram gagn-
rýni á framgöngu mína eða annarra
úr forystu Kennarasambandsins
vegna þessa máls. Til viðbótar má
benda á að ég var endurkjörinn for-
maður Kennarasambandsins þrátt
fyrir skoðanir mínar og framgöngu
í þessu máli. Sá munur er á stétt-
arfélagspólitík og flokkspólitík að
sá sem er í stéttarfélagspólitík og
gengur þvert gegn vilja meirihluta
félagsmanna er settur af en hinn
flokkspólitíski getur haldið völdum
þrátt fyrir að meirihluti kjósenda
vilji ekkert með hann hafa.
P.S. Þar sem Björn segir í grein
sinni að auðvelt sé að færa rök fyrir
því að ég hafi farið út fyrir umboð
mitt sem formaður KÍ væri ekki úr
vegi að fá að heyra erkibiskupsins
boðskap í þeim efnum.
Nú er tækifærið, Björn
Eftir Eirík
Jónsson
„Nú er því
kjörið tæki-
færi fyrir
Björn
Bjarnason
að útskýra fyrir mér og
þjóðinni hvernig hann
rökstyður þá ákvörðun
sína að veita bæj-
arstjórn Hafnarfjarðar
þessa heimild.“ Höfundur er formaður
Kennarasambands Íslands.