Morgunblaðið - 01.11.2002, Qupperneq 4

FRÉTTIR
4 FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
KOFI Annan, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, lýsti yfir
stuðningi við uppbyggingu rann-
sóknamiðstöðvar við Háskóla Ís-
lands um málefni smárra ríkja á
fundi með Ólafi Ragnari Gríms-
syni, forseta Íslands, í höfuð-
stöðvum SÞ í New York í gær.
Ólafur Ragnar Grímsson segir
að fundurinn hafi verið mjög ár-
angursríkur og fróðlegur. Kofi
Annan hafi komið beint af fundi
öryggisráðs SÞ og farið beint á
þann fund aftur að viðræðunum
loknum og það væri gleðilegt að
hann skyldi gefa sér tíma í miklum
önnum og erfiðum samninga-
viðræðum til að ræða málefni sem
snerta Ísland. Hann segir að það
hafi verið fagnaðarefni að hafa
fengið tækifæri til þess að kynna
Kofi Annan hugmyndir um þróun
rannsóknamiðstöðvar við Háskóla
Íslands í málefnum smárra ríkja,
en hún gæti orðið miðstöð fyrir
margvíslegar rannsóknir á efna-
hagsþróun, stjórnmálaþróun og fé-
lagslegri þróun smárra ríkja í ver-
öldinni og þátttöku þeirra í alþjóða
málum. Ólafur Ragnar segir að
hann hafi óskað eftir stuðningi
Kofis Annans við þessa uppbygg-
ingu á Íslandi og hann hafi sam-
þykkt að styðja uppbygginguna
sjálfur og beina því til stofnana
Sameinuðu þjóðanna og annarra
ábyrgra aðila fyrir málefnum
smárra ríkja og þróunarstofnunar
SÞ að þau tækju því jákvætt að
eiga samvinnu við slíka stofnun á
Íslandi. Mjög mikilvægt væri að
byggja upp þessa stofnun og
ánægjulegt að geta lagt þeirri upp-
byggingu lið auk þess sem mik-
ilvægt væri að hafa fengið stuðn-
ing Kofis Annans við hugmyndina.
Að sögn forsetans ræddu þeir
einnig málefni norðurslóða. Ólafur
Ragnar Grímsson segir að hann
hafi greint framkvæmdastjóra SÞ
frá því hvað fram hafi farið á fundi
Rannsóknaþings norðursins í Rúss-
landi á dögunum. Forsetinn er
frumkvöðull að stofnun þingsins
og segir að það sé orðinn fróðleg-
ur samstarfsvettvangur í mál-
efnum norðurslóða þar sem
Bandaríkin, Rússland og Norð-
urlöndin komi saman að einu
borði, en þingið snerti lífríkið,
loftslagsbreytingar, aðbúnað fólks
og efnahagslega þróun á norð-
urslóðum. „Hann lýsti áhuga sínum
á því að stofnanir Sameinuðu þjóð-
anna gætu einnig átt fulltrúa á
þeim vettvangi á komandi árum.“
Að sögn Ólafs Ragnars Gríms-
sonar vék Kofi Annan að áhuga
sínum um að Íslendingar kæmu að
aukinni þróunarsamvinnu, sér-
staklega varðandi málefni sjávar-
útvegs, og reyndu að styðja þróun
sjávarútvegs í öðrum löndum.
Hann hafi jafnframt beint þeirri
ósk til Íslendinga að þeir reyndu
að gera sig gildandi í málefnum
barna og kvenna í þróunarlönd-
unum auk þess sem hann hafi
þakkað fyrir framlag Íslendinga til
friðargæslustarfa á allra síðustu
árum.
Fundur Ólafs Ragnars Grímssonar, forseta Íslands, og framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna
Kofi Annan styð-
ur rannsókna-
miðstöð við HÍ
AP
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, og Kofi Annan, framkvæmdastjóri SÞ, fyrir fundinn í gær.
HEILDARGJÖLD vegna bif-
reiða-, ferða-, og risnukostnaðar
ríkisins árið 2001 voru samtals
um 3,5 milljarðar. Bifreiða-
kostnaður var um einn milljarð-
ur, ferðakostnaður um 2,2 millj-
arðar og risnukostnaður um 290
milljónir.
Þetta kemur m.a. fram í svari
Geirs H. Haarde fjármálaráð-
herra við fyrirspurn Jóhönnu
Sigurðardóttur, þingmanns
Samfylkingarinnar. Svarinu var
dreift á Alþingi í gær. Heildar-
gjöld vegna bifreiða-, ferða- og
risnukostnaðar ríkisins voru um
3,3 milljarðar árið 2000.
Bifreiða-, ferða-
og risnukostnaður
3,5 millj-
arða
útgjöld
UPPLÝSINGAFULLTRÚI Alcoa í
Bandaríkjunum, Jake Siewert, segir
við Morgunblaðið að fregnir um að
fyrirtækið geti ekki staðið við tíma-
áætlun viljayfirlýsingar með gerð
samninga fyrir lok nóvember eigi
ekki við nein rök að styðjast og séu al-
gjörlega úr lausu lofti gripnar. Ekk-
ert bendi til annars en að fyrirtækið
geti staðið við tímaáætlunina.
Á vefnum vísir.is í gær var birt
frétt þess efnis að vísbendingar væru
komnar fram um að Alcoa næði ekki
að skrifa undir samninga vegna ál-
versins í Reyðarfirði í lok nóvember
eins og stefnt hefði verið að í vilja-
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar og Al-
coa frá því í júlí sl. Hermdu heimildir
vísis.is að verkefnið gæti tafist í
nokkra mánuði, einkum vegna verri
ytri aðstæðna Alcoa en áætlanir
hefðu gert ráð fyrir. Skuldir fyrirtæk-
isins væru miklar og lánshæfismat
þess hefði lækkað hjá virtum mats-
fyrirtækjum á borð við Moodys og
Standard & Poor’s.
Alcoa sá ástæðu til þess síðdegis í
gær að senda frá sér yfirlýsingu
vegna umfjöllunar vísis.is. Þar er
fréttinni vísað á bug. Samningar við
hlutaðeigandi aðila á Íslandi gangi
samkvæmt áætlun og gera megi ráð
fyrir að samningar verði undirritaður
á réttum tíma. Þá segir ennfremur:
„Þá er ekki rétt að breytt mat á
lánshæfi fyrirtækisins hafi nokkur
áhrif á framtíðaráætlanir Alcoa. Í því
sambandi skal árétta að viku eftir að
lánshæfieinkunn fyrirtækisins var
lækkuð, tók fyrirtækið þátt í mjög vel
heppnuðu skuldabréfaútboði þar sem
seld voru bréf fyrir 1 milljarð dollara.
Í framhaldi af útboðinu birtist grein í
hinu virta fjármálablaði Wall Street
Journal, þar sem bent var á að enn
gætu öflug fyrirtæki aflað sér fjár-
magns, þrátt fyrir erfitt efnahagsum-
hverfi í Bandaríkjunum.“
Í kjölfar fréttarinnar á vísi.is sendi
stjórnarmaður í Náttúruverndarsam-
tökum Íslands, Ólafur S. Andrésson,
út eftirfarandi yfirlýsingu: „Ábend-
ingar Náttúruverndarsamtaka Ís-
lands um veikan fjárhagsgrunn virkj-
ana- og álversframkvæmda á Austur-
landi hafa nú ræst þar sem Alcoa
treystir sér ekki til að halda þá tíma-
áætlun sem um var samið. Náttúru-
verndarsamtökin fordæma enn á ný
að hafin skuli víðtæk eyðilegging á
hálendi Íslands án þess að nokkur
trygging sé fyrir því að farið verði í
arðbærar framkvæmdir.“
Alcoa neitar fréttum um
að samningar tefjist
KARL Sigurbjörnsson biskup segir
æskilegt að sínu mati að kaupmenn
miði undirbúning jóla við upphaf
aðventu, fjórum vikum fyrir jól, í
stað þess sem nú verður æ algeng-
ara að kaupmenn setji upp jóla-
skraut í nóvember. Hann segir það
heldur mikið bráðlæti hjá kaup-
mönnum þótt vissulega sé það fagn-
aðarefni þegar jólasvipur tekur að
færast yfir.
Hann bendir sömuleiðis á að
samkvæmt kirkjuárinu ætti jóla-
skraut að fá að standa lengur fram í
janúar, reyndin sé hins vegar sú að
fólk taki fljótt niður skrautið og í
sumum tilfellum jafnvel um leið og
jólahátíðin sjálf er um garð gengin.
Karl segir að kirkjan hafi gert at-
hugasemdir við það að kaupmenn
hefji jólaundirbúning of snemma en
að hingað til hafi lítil viðbrögð kom-
ið frá kaupmönnum.
„Hættan er auðvitað sú að það
verði komin þreyta í þetta þegar
hátíðin sjálf nálgast og að inntak
hennar og áhrifamáttur glatist,“
segir biskup. „Ég held að þetta sé
liður í þeim takti samtímans að
taka allt út fyrirfram. Og ég held að
þetta sé mjög vondur taktur og
andstæður lífinu og hamingjunni.“
Hann segist einnig hafa áhyggjur
af helgaropnunum verslana, eink-
um sunnudagsopnunum, nú þegar
jólaundirbúningur fer í hönd.
Hvíldardagur fjölskyldunnar hverfi
og það sé ekki gott fyrir heimilislíf
og fjölskylduna þegar honum sé
vikið til hliðar fyrir kröfum mark-
aðarins.
Karl segir að kirkjan hafi oft
beint þeim tilmælum til kaupmanna
að draga úr helgaropnunum. Marg-
ir kaupmenn séu ósáttir við þessa
þróun en finnist þeir ekki ráða við
hana í samkeppninni við stærri að-
ila á markaðnum.
„Þetta er ekki æskileg þróun.
Margir eru örþreyttir í jólamán-
uðinum og koma örþreyttir til
jólahátíðarinnar vegna þessa mikla
vinnuálags.“
Undanfarna daga hefur verið
unnið að því að hengja upp jóla-
skraut á göngum Kringlunnar og
utan á verslunarmiðstöðinni og
verður kveikt á samtals milljón
ljósaperum þar í dag.
Orkuveitan stefnir að því að
tendra jólaljósin 23. nóvember
Þá hefur Orkuveita Reykjavíkur
unnið að því að undanförnu að
hengja upp jólaseríur. Að sögn
Rúnars Sveinbjörnssonar hjá Orku-
veitunni hafa starfsmenn OR unnið
við það síðustu tvær helgar að setja
upp ljósaperur og skreytingar víðs-
vegar um borgina. Stefnt er að því
að tendra öll ljósin með formlegum
hætti 23. nóvember nk.
Þess má geta að í fyrra settu
starfsmenn OR upp jólaseríur og
skraut með samtals hátt í 70 þús-
und perum auk þess sem settar
voru seríur í grenitré í Reykjavík
og nágrannasveitarfélögunum,
samtals rúmlega 10 þúsund perur.
Að sögn Rúnars má reikna með að
búið verði að skreyta grenitrén í ár
fyrstu vikuna í desember.
Biskup Íslands um snemmbúinn jólaundirbúning íslenskra kaupmanna
Hætta á að
áhrifamáttur
jólanna glatist