Morgunblaðið - 03.11.2002, Blaðsíða 23

ingja, vina o.s.frv. Hverri konu var
í sjálfsvald sett á hvað hún lagði
áherslu á og hverju hún sleppti í
frásögninni. Við báðum konurnar
að segja frá því sem þær hefðu
viljað lesa um í óléttubókunum fyr-
ir fæðinguna,“ segir Margrét og
nefnir dæmi. „Ein kona segir frá
því hvernig hún tengdist einu
barninu sínu eftir fæðingu og ekki
öðru, önnur segir frá því að hún
hafi næstum því verið búin að
drekkja barninu sínu, enn önnur
uppgötvaði aðeins nokkrum
klukkustundum fyrir fæðinguna að
hún væri ólétt.“
„Allar eru sögurnar skrifaðar
undir dulnefnum og í örfáum til-
fellum var hnikað til staðreyndum
um konurnar og bakgrunn þeirra
til að erfðara væri að rekja þær til
ákveðinna kvenna,“ heldur Eyrún
áfram og er spurð að því hvort rit-
stjórarnir fjórir hafi hitt alla höf-
undana. „Ekki ennþá en úr því
rætist fljótlega því við höfum boðið
öllum höfundunum í útgáfuteiti í
tilefni af útgáfu bókarinnar um
helgina. Við ætlum að gefa öllum
höfundunum eintak af bókinni og
eflaust verður eitthvað skrafað um
hver eigi hvaða sögu.“
Skilaboðaskjóður
„Engin okkar er sérfræðingur í
mæðravernd. Við erum bara skila-
boðaskjóður, söfnum saman
reynslusögum til að fleiri geti
grætt á þeim,“ segir Margrét.
„Konur virðast hafa ríka þörf fyrir
að miðla reynslu sinni af með-
göngu og fæðingum til annarra
kvenna og fyrir margar konur eru
skrifin persónulegt uppgjör,“ skýt-
ur Eyrún inn í. „Alveg rétt,“ sam-
sinnir Margrét. „Margar konur
hafa lent í því að þó að þær hafi
lesið mikið af óléttubókum hafi
þær mætt allt öðru í sínu eigin
ferli og vilja gjarnan miðla þeirri
reynslu til annarra kvenna. Ég get
nefnt að ein kvartar yfir því að all-
ar óléttubækur endi á þriðja stigi
fæðingarinnar. Ekkert sé talað um
að konur geti varla gengið eða
pissað eftir fæðinguna, hvað
brjóstagjöfin sé erfið o.s.frv. Á
þann hátt bætir bókin vonandi enn
upplýsingaflæði til kvenna. Öllum
rannsóknum ber saman um að eftir
því sem konur séu betur upplýstar
þeim mun betur gangi fæðingin
fyrir sig. Konurnar verða meðvit-
aðri – líklegri til að fara úr hlut-
verki þolandans í hlutverk gerand-
ans. Hætti að spyrja „má ég?“ eins
og frumbyrjur spyrja oft í bókinni
og fari að segja „ég vil“.“
Er bókin gagnrýni á heilbrigð-
iskerfið? „Nei, alls ekki,“ segir Ey-
rún. „Heilbrigðisstarfsfólk verður
auðvitað alltaf að hafa í huga að þó
að fæðingar séu daglegt brauð inni
á sjúkrahúsunum er hver fæðing
einstakur viðburður í lífi hverrar
konu á öllum tímum. Kona getur
munað eftir lyktinni af sápunni á
fæðingardeildinni 20 árum eftir
fæðinguna eins og fram kemur í
bókinni. Eitt meiðandi orð getur
valdið því að kona lítur ekki
sjúkrastofnunina réttum augum
eftir fæðinguna. Fæðandi konur
eru sérstaklega viðkvæmar og
hverja og eina verður að með-
höndla sérstaklega. Sögurnar bera
auðvitað vott um þetta þó að safnið
sé alls ekki gagnrýni á heilbrigð-
iskerfið. Þvert á móti lýsa sög-
urnar sigurgöngu mæðraverndar á
Íslandi. Rétt eins og svo margt
hefur breyst og orðið miklu per-
sónulegra í tengslum við dauðann
hafa orðið grundvallarbreytingar á
fæðingardeild Landspítalans síð-
ustu ár. Nú síðast með Hreiðrinu
þar sem fjölskyldur geta notið
þeirrar einstöku reynslu að taka á
móti nýjum einstaklingi í fjölskyld-
una í ró og næði.“
Stöllurnar eru að lokum spurðar
út í titil bókarinnar „Konur með
einn í útvíkkun fá enga samúð“.
„Finnst þér hann langur? Veistu,
við vorum búnar að fara í marga
hringi áður en við komumst að
þessari niðurstöðu. Upp komu
hugmyndir eins og Tíu fingur, tíu
tær. Svo fæðast ekki öll börn með
tíu fingur og tíu tær fyrir utan að
við vildum hafa fókusinn á konunni
og hennar upplifun. Að öðrum sög-
um ólöstuðum er titilllinn dreginn
af einni fyndnustu og skemmtileg-
ustu sögu bókarinnar. Konur með
einn í útvíkkun fá enga samúð varð
því að lokum niðurstaðan og núna
þegar við erum komnar með bók-
ina í hendurnar eru við allar mjög
sáttar.“
ago@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 3. NÓVEMBER 2002 23
„Sko, þú ert bara fullgengin
með!“ „Með hvað?“ spurði ég og
kom alveg af fjöllum.
„Nú með barnið! Náum í pabb-
ann!“ Hann fór fram, kallaði á
Jónda og sagði:
„Til hamingju, þú ert að verða
pabbi!“
Ég sagði ekkert í 9 mánuði
Unglingsstúlkan í sögunni verður
ólétt eftir skyndikynni og ákveður
að segja hvorki fjölskyldu sinni né
strák sem hún byrjar með á fjórða
mánuði meðgöngunnar frá ástandi
sínu.
„Feluleikurinn varð stór hluti af
lífi mínu og ágerðist eftir því sem á
leið. Ég var heppin því víð og stór
föt voru í tísku og hentuðu mér
mjög vel. Ég passaði líka vel upp á
alla smáhluti. Vafði dömubindum í
klósettpappír og henti í ruslið mán-
aðarlega svo mamma myndi ekki
fatta að ég væri ekki á túr, skrópaði
alltaf í leikfimi og fór aldrei í sund
eða neitt slíkt. Ég vildi alls ekki
byrja á pillunni en lét undan þrýst-
ingi um það bil tveimur vikum áður
en ég fæddi, fór til heimilislækn-
isins sem lét mig, kasólétta fá lyf-
seðil fyrir getnaðarvörn. Ég passaði
svo bara upp á að henda alltaf einni
pillu í ruslið daglega. Þegar ég var
komin átta mánuði á leið sótti kær-
astinn minn mig í skólann og vildi
endilega að ég kæmi með sér í opinn
prufutíma í líkamsrækt. Ég fór en
það var hræðileg tilfinning, sérstak-
lega í búningsklefanum þar sem ég
var að reyna að fara í sturtu og
klæða mig svo lítið bæri á því það
voru þarna stelpur sem ég kann-
aðist við. Ég þurfti líka að passa vel
upp á brjóstin á mér, mikil mjólk
lak úr þeim, sérstaklega á nóttunni,
svo bolirnir sem ég svaf í urðu oft
og tíðum rennblautir. Ég reyndi að
koma þeim í óhreina tauið svo lítið
bæri á en mamma sagði við mig eft-
ir að sá stutti fæddist að hún hefði
sennilega sjálf verið í hálfgerðri af-
neitun því hún tók eftir þessum bol-
um en spurði einskis. Hún spurði
mig samt nokkrum sinnum að því í
lok meðgöngunnar hvort ég væri
ólétt en ég brást illa við og sagðist
bara hafa fitnað smá.“
Konur með einn í útvíkkun fá enga
samúð - fæðingarsögur íslenskra
kvenna er samansafn fæðingarsagna
70 íslenskra kvenna. Bókinni er ritstýrt
af þeim Eyrúnu Ingadóttur, Margréti
Jónsdóttur, Sóley Tómasdóttur og Svan-
dísi Svavarsdóttur. Bókin kemur út hjá
Forlaginu og er 375 bls. að lengd.
Stolin bifreið
Aðfaranótt 11. okt. var bifreiðinni
minni stolið. Bifreiðin er hvítur
Cherokee Laredo Jeep árg. ‘93.
Bíllinn er auðþekktur á rauðri
innréttingu. Númerið er UO 997.
Vinsamlegast látið vita ef þið hafið
orðið bifreiðarinnar vör í síma
896 2223 eða lögregluna.