Morgunblaðið - 12.11.2002, Qupperneq 6

Vonskuveður var á slysstað og hvarf vinnuvélin í brimið þegar það gekk yfir hana í stórgrýtinu.
36 ÁRA Ólafsvíkingur setti sig í lífs-
hættu við að bjarga föður sínum frá
drukknun, sem missti meðvitund
þegar hjólaskófla hans lenti úti í sjó
við Ólafsvíkurenni í gærmorgun.
Feðgarnir voru fluttir með þyrlu
Landhelgisgæslunnar á Landspítal-
ann og var faðirinn lagður inn á gjör-
gæsludeild til rannsóknar og eftir-
lits. Hann var án meðvitundar en
með lífsmarki og ekki í öndunarvél.
Sonur hans var útskrifaður af slysa-
deild að lokinni rannsókn.
Slysið varð um klukkan 10.30 er
Tómas Sigurðsson gröfustjóri missti
stjórn á vél sinni við það að beygja
framhjá vörubíl á veginum í Ólafs-
víkurenni. Hjólaskóflan rann fram af
10 metra háum grjótgarði og stöðv-
aðist í brimrótinu sem beið fyrir neð-
an. Mildi þykir að hjólaskóflan skyldi
ekki velta á leiðinni niður stórgrýtið,
en Tómas fékk engu að síður högg á
höfuðið með þeim afleiðingum að
hann missti meðvitund inni í stýr-
ishúsinu. Brimið gekk látlaust yfir
gröfuna og þóttu aðstæður til björg-
unar án sérhæfðs búnaðar ófærar.
„Sást ekkert í hann í fyrstu“
„Það sást ekkert í hann í fyrstu og
það var ömurlegt að standa þarna
uppi á vegi án þess að geta nokkuð
að gert,“ sagði Gautur Hansen sem
varð vitni að slysinu ásamt fleirum.
„Það var ekki hægt að fara þarna út
án þess að tryggja sjálfan sig. Sonur
hans fór út en brimið tók hann og má
þakka fyrir að hann skyldi bjargast.
Hann sogaðist alltaf út með útfallinu
og kastaðist upp í grjótið áður en
hann náðist. Það mátti ekki tæpara
standa.“ Gautur hringdi strax í
Neyðarlínuna og brugðust lögregla
og Björgunarsveitin Sæbjörg skjótt
við neyðarkallinu. Sonur Tómasar,
Svanur, var að vinna á vegavinnu-
tæki sínu skammt frá þegar faðir
hans lenti í sjónum. Hann stökk út í
hjólaskófluna til bjargar föður sínum
þrátt fyrir aðsteðjandi hættu. Þegar
Svanur komst upp í gröfuna, sem var
nánast á kafi í sjó, var faðir hans
meðvitundarlaus eftir höfuðhöggið.
Svani tókst að halda föður sínum
uppi, en mikil hætta var talin á að
brimið hrifi hann með sér út. Þegar
liðsmenn Sæbjargar á Ólafsvík
komu á vettvang stuttu síðar björg-
uðu þeir Tómasi í land og settu hann
á sjúkrabörur. Svanur missti þá tak-
ið á hjólaskóflunni og lenti í sjónum
og skolaði með öldunum á land 20
metrum vestan við hjólaskófluna.
Þar tókst björgunarmönnum að
koma honum til hjálpar og var hann
nánast örmagna þegar hann náðist á
þurrt. TF-LÍF var kvödd að flugvell-
inum á Rifi þar sem feðgarnir voru
settir um borð og fluttir til Reykja-
víkur.
Björgunaraðgerðirnar fóru fram í
vonskuveðri og tóku fjölmargir íbúar
á Ólafsvík þátt í björgunarstarfinu.
Að sögn Ólafs Guðmundssonar, yf-
irlögregluþjóns á Snæfellsnesi, vann
Svanur mikið þrekvirki með snar-
ræði sínu.
Feðgar frá Ólafsvík lentu í lífshættu í brimi undir Ólafsvíkurenni í gær
„Mátti ekki tæpara standa“
Morgunblaðið/Alfons
„ÞAÐ varð nú eitthvað að gera,
það voru alveg hreinar línur,“
segir Svanur Tómasson sem í
gær lagði sig í verulega lífs-
hættu við að bjarga föður sín-
um frá drukknun en hann hafði
misst meðvitund þegar hjóla-
skófla hans lenti út í sjó við
Ólafsvíkurenni í gærmorgun.
Svanur var við vinnu í Ólafs-
vík þegar hann sá lögreglu- og
sjúkrabíla æða út úr bænum og
í átt að Ólafsvíkurenni. Hann
vissi af föður sínum við vinnu á
þessum slóðum og ákvað því að
hringja í hann. Farsíminn hans
reyndist utan þjónustusvæðis
og þá læddist að honum sá
grunur að e.t.v. hefði faðir
hans lent í slysi. Svanur stöðv-
aði því bíl sem var ekið frá
Ólafsvíkurenni og sagði öku-
maður bílsins að faðir hans
væri í gröfu sem hefði lent í
brimgarðinum. Svanur fékk
ökumanninn til að aka sér á
slysstað og segir hann að sjónin
sem við blasti hafi verið skelfi-
leg. Hjólaskóflan hafi verið
lengst úti í sjó og faðir hans
hangið meðvitundarlítill utan á
annarri hurðinni. Brimið gekk
látlaust yfir hjólaskófluna og
aðstæður til björgunar þóttu
ófærar án björgunarbúnaðar
sem ekki var til staðar. Svanur
segist þá hafa ætt út í sjó „í ein-
hverjum vitleysisgangi“ og
dregið meðvitundarlítinn föður
sinn inn í stýrishúsið. Þar var
þó lítið skjól fyrir briminu. „Ég
setti bakið á mér upp í sjóinn
og hélt höfðinu á honum í fang-
inu á mér. Síðan reyndi ég að
gera honum ljóst að við yrðum
að fara út um afturgluggann og
út á vélarhlífina, það var aðeins
skárra þar,“ sagði Svanur. Með
erfiðismunum tókst honum að
koma föður sínum út á vél-
arhlífina og í því komu tveir
björgunarmenn að hjólaskófl-
unni.
Brimið skellti honum
í grýtta fjöruna
„Annar þeirra tók af sér
hjálminn og setti hann á pabba
og hnýtti hann í sína líflínu. Ég
fór þá aftur fyrir vélina og út í
sjóinn og tók á móti pabba nið-
ur af vélarhlífinni. Við reynd-
um svo að koma honum upp í
fjöruna og ég man bara hvað
ég varð feginn þegar ég sá
mennina í landi grípa um axl-
irnar á honum. Síðan man ég
ekkert fyrr en ég var kominn
út í sjó.“
Brimið hafði þá hrifið Svan
með sér, skellt honum ofan í
grýtta fjöruna og dregið hann
frá landi. „Það er ekki hægt að
lýsa tilfinningunni. Maður veit
ekki hvað snýr upp og hvað
niður. Það eru bara ægileg
högg og hávaði,“ sagði Svanur
sem átti fullt í fangi með að ná
andanum milli þess sem sjórinn
færði hann í kaf. „Þegar ég
kýldist niður í botninn fór allt
loft úr mér. Maður var tekinn
og hristur reglulega vel,“ segir
hann. Tvisvar eða þrisvar náði
hann taki á steini en missti það
jafnóðum aftur. Einnig reyndi
hann að svamla í land en hann
segist aldrei almennilega hafa
verið viss um að hann væri að
synda í rétta átt. Honum tókst
loks að ná góðu taki á steini í
fjörunni og hélt sér þar til
björgunarmenn náðu honum og
studdu í land.
Svanur vill þakka öllum sem
komu að björguninni enda ljóst
að án þeirra hefðu þeir feðgar
aldrei komist lífs af.
„Síðan man ég
ekkert fyrr en ég
var kominn út í sjó“
FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 12. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Nýtist þung-
lyndum sem
og öðrum
„BÓKIN er mjög aðgengileg og getur
nýst jafnt þeim sem haldnir eru þung-
lyndi sem og aðstandendum þeirra,
heilbrigðisstarfsfólki og öllum þeim
sem vilja fræðast um sjúkdóminn,“
segir Héðinn Unnsteinsson um nýút-
komna bók um þunglyndi sem hann
þýddi og staðfærði. Héðinn er fyrr-
verandi framkvæmdastjóri Geðrækt-
ar og hefur unnið að geðræktarmál-
um á Íslandi um langt skeið.
Bókin, sem
heitir Líf með
þunglyndi, er eftir
lækninn Robert
Buckman og
Anne Charlish,
útgefin hjá Máli
og menningu og
fæst nú í bóka-
verslunum. Þá
verður einnig
hægt að kaupa hana í lyfjaverslunum.
„Af stað er farin þörf umfjöllun fyr-
ir almenning um geðsjúkdóma og þá
ekki síst þunglyndi,“ segir Sigurður
Guðmundsson landlæknir. „Ástæðan
er m.a. sú að þunglyndi er mjög oft
læknanlegur sjúkdómur, sérstaklega
ef hægt er að grípa inn í vandamálið
snemma á ferlinum. Að koma á fram-
færi þekkingu sem er vönduð og góð
eins og í þessari bók skiptir mjög
miklu máli,“ sagði Sigurður.
Í ensku útgáfu bókarinnar skrifar
leikarinn John Cleese formálann, en í
þeirri íslensku er formálinn ritaður af
Héðni. Þar segir hann m.a.: „Að mínu
mati hafa fordómar og vanþekking
verið verstu óvinir þeirra sem grein-
ast með sjúkdóminn [þunglyndi]. Á
seinni árum í hinum siðmenntaða
heimi stendur baráttan við viðtekin
gildi og viðhorf enn. Fólk er enn
hrætt og á erfitt með að ræða sjúk-
dóm eins og þunglyndi.“
Héðinn segir að kostir bókarinnar
séu m.a. þeir að hún er stutt og að-
gengileg. „Bókin er skýr og í henni er
engu ofaukið, allt það helsta kemur
vel fram að mínu mati. Hún er vel
kaflaskipt og góð uppflettibók,“ segir
Héðinn.
Líf með þunglyndi
fjallar um sjúkdóminn
frá ýmsum hliðum