Morgunblaðið - 19.01.2003, Síða 11

afskipti og skapa þar með neikvæða
umræðu um svæðið.“
Engu að síður hélt lögreglan á
Ísafirði ótrauð áfram á sömu braut.
„Núna dettur engum í hug að amast
við okkur eða aðferðum okkar í bar-
áttunni gegn þessum vágesti. Al-
menningur vill fá upplýsingar um
ástandið þó að fréttirnar séu ekki
alltaf jafngóðar. Með tímanum hafa
líka í ríkari mæli borist fréttir í fjöl-
miðlum af afskiptum lögreglunnar af
fíkniefnabrotum í flestum umdæm-
um landsins,“ segir Hlynur. „Þannig
á það að vera að mínum dómi.
Áður en lengra er haldið verð ég
líka að fá að koma því að hérna að
mitt nánasta starfsumhverfi í lög-
reglunni á Ísafirði er ákaflega já-
kvætt og hvetjandi. Hér er sérstak-
lega góður vinnuandi og
lögreglumennirnir eru áfram um að
vinna að forvarnarstarfi, meðvitaðir
um mikilvægi þessa þáttar ásamt því
að hafa bein afskipti af þeim sem
ekki fara að lögum. Þá eru yfirmenn
mínir tveir, þau Önundur Jónsson
yfirlögregluþjónn og Sigríður Björk
Guðjónsdóttir sýslumaður, sérstak-
lega hvetjandi og áhugasöm um
störf lögreglunnar, þ.á m. forvarn-
arstarfið.“
VáVest og Gamla apótekið
Einn liður í starfi Hlyns sem lög-
reglumanns er verkefnastjórn fyrir
svokallaðan VáVesthóp. „VáVest-
hópurinn er í raun eins konar verk-
taki sveitarfélaganna á norðanverð-
um Vestfjörðum í forvörnum. Núna
skipum við hópinn Helga Dóra
Kristjánsdóttir frá Önundarfirði,
Vilborg Arnardóttir frá Súðavík,
Halldóra Kristjánsdóttir, aðstoðar-
skólastjóri í Bolungarvík, og Ingi-
björg María Guðmundsdóttir, for-
stöðumaður skóla- og
fjölskylduskrifstofu Ísafjarðarbæj-
ar, og svo er ég eini karlmaðurinn.
Ekki þarf að orðlengja að kvenna-
veldið var fljótt að setja mig í þræls-
hlutverkið, þ.e. gera mig að verkefn-
isstjóra hópsins. Ég sinni
verkefnisstjórninni því ásamt öðrum
störfum mínum við lögregluembætt-
ið, stundum á hverjum degi, stund-
um ekki nema vikulega. Allt eftir því
hvað er í gangi hverju sinni. Grín-
laust hentar raunar ágætlega að ég
sinni verkefnistjórninni því að oft
fléttast hún inn í forvarnarstarf mitt
fyrir embættið,“ segir Hlynur. „Sem
dæmi um verkefni er hægt að nefna
að við höfum verið að aðstoða sveit-
arfélögin við að móta sérstaka vímu-
varnarstefnu og verður stefnan
kynnt með tilheyrandi lúðrablæstri
innan skamms. Annar liður vinnunn-
ar felst í því að fara í gegnum hvers
kyns forvarnarefni og komast að því
hvaða leiðir skili mestum árangri í
baráttunni gegn fíkniefnavandan-
um. Við erum t.a.m. ekkert áfjáð í að
sveitarfélögin eyði háum upphæðum
í einstaka uppákomur eins og leikrit
því að árangurinn getur oft orðið
meiri með samfelldari og ódýrari
leiðum. Loks get ég nefnt að eitt af
verkefnum okkar hefur verið að
leiða saman þá aðila sem eðli málsins
samkvæmt þurfa að ræða saman og
finna jákvæðar lausnir.“
Þegar kemur að hlut Gamla apó-
teksins stingur Hlynur upp á að rölt
sé yfir í kaffi- og menningarhúsið
hinum megin götunnar. Á meðan
hann gengur með blaðamanni um
brakandi gólfin vekur hann athygli á
því hvað starfsemin í Gamla apótek-
inu sé gott dæmi um öflugt grasrót-
arstarf innan bæjarfélagsins. Að
starfseminni standa RKÍ-deildirnar
á norðanverðum Vestfjörðum,Vá-
Vesthópurinn og Hollvættir
Menntaskólans á Ísafirði. „Þessir
þrír aðilar fundu tilfinnanlega fyrir
því að koma þyrfti til móts við ungt
fólk á aldrinum 16 til 18 ára. Þessi
aldurshópur væri eiginlega hvergi
velkominn. Hann væri vaxinn uppúr
félagsmiðstöðvunum og ekki orðinn
nógu gamall til að vera á veitinga-
húsum með vínveitingar eftir kl. 20.
Uppúr þessum þankagangi spratt
Gamla apótekið og hefur verið að
festa sig í sessi allt frá árinu 2000,“
segir Hlynur og bætir við að hluti af
starfi hans við verkefnisstjórn Vá-
Vesthópsins felist einmitt í stjórn-
arsetu í þriggja manna stjórn Gamla
apóteksins. Sérstök hússtjórn skip-
uð 6 til 8 ungmennum mótar innri
starfsemi hússins.
Yfir kaffibolla og meðlæti í kaffi-
húsi Gamla apóteksins útskýrir
Hlynur að hlutverk Gamla apóteks-
ins sé í raun tvíþætt, þ.e. að skapa
vettvang og styðja við frumkvæði
ungs fólks á svæðinu. „Einu skilyrð-
in fyrir því að sækja Gamla apótekið
er að þeir sem þar eru inni séu ekki
undir áhrifum áfengis eða fíkniefna
og reykingar eru að sjálfsögðu ekki
leyfðar. Hérna geta allir mæst og
gert eitthvað eða ekki neitt – hvort
sem þeir eru íþróttafrík, antísport-
istar eða eitthvað allt annað.“
Svart á hvítu jákvæður árangur
Nú verður ekki lengur undan því
vikist að spyrja Hlyn að því hver ár-
angurinn af öllu þessi starfi hafi ver-
ið. „Við hjá lögreglunni viljum meina
að við höfum náð verulegum árangri
í baráttu okkar gegn fíkniefnaneyslu
á svæðinu frá því uppúr 1990. Að
vísu kom greinilegur árangur ekki í
ljós fyrir en nokkrum árum eftir að
átakinu var ýtt úr vör og veruleg
tímamót urðu ekki fyrr en árið 1997.
Árin á undan höfðum við verið að
berjast við hóp svokallaðra dagneyt-
enda á svæðinu, þ.e. bæði hvað varð-
aði neyslu og innbrot,“ segir Hlynur
og útskýrir að fljótlega eftir að
neysla sé orðin að dagneyslu flosni
neytendurnir upp úr heiðarlegri
vinnu og fari að sjá sér farborða með
ýmsum auðgunarbrotum. „Þarna
fyrir 5 árum riðlaðist þessi hópur
dagneytenda. Sumir fóru í meðferð,
aðrir sprungu á neyslunni, enn aðrir
fluttust burtu eða fóru í afplánun
refsidóma. Þarna má segja að tekist
hafi að koma ákveðnu jafnvægi á
hlutina, þ.e. ef einhvern tíma er
hægt að nota slíkt orðalag um fíkni-
efnamál.“
Hlynur segist ekki síður ánægður
með hvaða árangur hafi náðst í
minnkandi áfengis-, tóbaks- og hass-
neyslu ungmenna á svæðinu. „Við
sjáum merki um þróunina svart á
hvítu í árlegum könnunum Rann-
sóknar & greiningar á vímuefna-
neyslu ungmenna í 10. bekk alls
staðar á landinu á árabilinu 1997 til
2001. Ég get nefnt sem dæmi að nið-
urstöðurnar gefa til kynna að 8%
nemenda í 10. bekk á Ísafirði og 4%
nemenda í Bolungarvík og Súðavík
hafi notað hass einu sinni eða oftar á
ævinni miðað við 11% landsmeðaltal
árið 2001. Tölurnar eru síðan enn já-
kvæðari hvað reykingar varðar því
að 8% nemenda í 10. bekk á Ísafirði
og enginn nemandi í Bolungarvík og
Súðavík segist reykja daglega miðað
við 15% landsmeðaltal sama ár.
Hlutfallið er ekki alveg jafnjákvætt
hvað ölvun varðar því að 35% nem-
enda í 10. bekk á Ísafirði og 28%
nemenda í 10. bekk í Bolungarvík og
á Súðavík segjast hafa orðið ölvaðir
einu sinni eða oftar síðustu 30 daga
miðað við 33% landsmeðaltal árið
2001. Við vonum auðvitað að þessi
hlutföll verði jákvæðari þegar nýj-
ustu niðurstöðurnar fyrir árið 2002
verða kynntar í vor.“
Hlynur segir að jákvæður árang-
ur í baráttunni gegn fíkniefnum
komi fram á fleiri en einu sviði sam-
félagsins. „Ég get nefnt þrennt því
til sönnunar. Fyrsta er að flestir eru
sammála um að unglingamenningin í
bæjarfélaginu hafi tekið gífurlegum
framförum á síðustu árum. Annað er
að á sama tíma og vímuefnaneysla
meðal ungmenna hefur verið að fær-
ast undir landsmeðaltalið hefur
námsárangurinn á samræmdu próf-
unum verið að komast upp í lands-
meðaltalið og jafnvel enn hærra í
sumum greinum. Að lokum hafa
skólastjórnendur tekið eftir því að
núorðið heyrir til algjörra undan-
tekninga að eigur skólanna séu vís-
vitandi skemmdar.“
Hlynur tekur margsinnis fram á
meðan við tölum saman að árang-
urinn af baráttunni gegn vímuefna-
neyslu ungmenna á svæðinu sé ekki
honum einum að þakka heldur hafi
allir þeir sem að uppeldi ungmenna
komi í byggðarlaginu lagst á árarn-
ar, þ.m.t. foreldrar. „Mér finnst við-
horf foreldra hafa verið að breytast á
síðustu árum. Ekki eru mörg ár síð-
an að algengt var að foreldrar litu
svo á að afskipti lögreglunnar af
börnum þeirra eftir löglegan útivist-
artíma væru árás á fjölskylduna.
Núna heyrir til algjörra undantekn-
inga ef foreldrar eru okkur ekki
þakklátir fyrir að koma með börnin
þeirra heim. Þeir átta sig flestir á því
að lögreglan er aðeins að leggja sitt
á vogarskálarnar til að búa börnum
þeirra betra samfélag, m.a. með því
að kenna börnunum að virða lög og
reglur frá unga aldri,“ segir Hlynur
og bætir hugsi við að þó að foreldrar
séu farnir að bera meira saman bæk-
ur sínar varðandi uppeldið megi
gera enn betur. „Fólk stofnar klúbba
og ber saman bækur sínar um hluti
eins og bíla af ákveðnum tegundum.
Hins vegar virðist áhuginn á því ekki
vera jafnmikill þegar kemur að
„gimsteinunum“ okkar og alveg sér-
staklega ekki þegar þeir komast á
unglingsárin og handleiðsla foreldr-
anna er hvað mikilvægust.“
Hlynur leggur áherslu á að til séu
þrír hópar foreldra. „Fyrsti hópur-
inn er ávallt vakandi fyrir velferð
barnanna sinna. Hann hikar ekki við
að setja þeim ákveðnar reglur og
búa svo um hnútana að eftir þeim sé
farið,“ segir Hlynur og tekur fram
að sem betur fer fari þessi hópur for-
eldra stækkandi. „Annar hópur for-
eldra er svokallaðir „neutral“ for-
eldrar. Þeir eru eftirgefanlegur og
telja sig fara eftir ríkjandi viðhorfum
í þjóðfélaginu hverju sinni. Þriðji
hópurinn aðhyllist nánast fullt
frjálsræði í uppeldinu. Í staðinn fyrir
að setja barninu ákveðinn ramma
verður þeim oft að orði „ég treysti
barninu mínu“ sem felur í sér full-
kominn misskilning. Þú hendir ekki
ósynda barninu þínu út í miðja djúpu
laugina og segist treysta því til að ná
bakkanum hinum megin. Hlutverk
okkar foreldra er að veita börnunum
okkar leiðsögn og styðja þau fram á
fullorðinsárin til að verða sjálfbjarga
í samfélaginu.“
Bið eftir kórónu og ljósakorti
Hvernig gengur þér annars með
gítarinn? „Hvernig fréttir þú þetta?“
segir Hlynur hlæjandi og viðurkenn-
ir að hafa lengi haft áhuga á því að
læra á hljóðfæri. „Þessi dilla byrjaði
eiginlega þegar ég var á Skógum og
keypti mér rafmagnsgítar af því að
ég ætlaði að verða frægur hljóm-
sveitargaur. Þegar ég hafði ekki náð
valdi á gítarnum eftir þrjár vikur
ákvað ég að skipta því fyrir trommu-
sett – en allt fór á sömu leið. Eftir að
ég flutti hingað var ég í saxafóntím-
um í tvö eða þrjú ár eða alveg þang-
að til ein hreinskilin vinkona mín
ráðlagði mér af mestu vinsemd að
hætta.“ Varðstu ekki svolítið spæld-
ur út í hana? „Nei, nei, alls ekki því
að ef ég hefði ekki hætt að læra á
saxafóninn hefði ég aldrei kynnst
gítarnum og hann á mun betur við
mig. Við fórum tveir saman fé-
lagarnir á svona vinnukonunámskeið
hjá Bryndísi Friðgeirsdóttur bæjar-
fulltrúa í Listaskóla Rögnvaldar
Ólafssonar og höfum síðan verið að
hittast og æfa okkur á helstu hljóm-
unum í félagi við annan vin okkar og
reyndar fleiri. Ég hef líka verið að
gutla á gítarinn þegar vinahópurinn
hittist og spila stundum uppundir 5
tíma samfleytt. Annars er ég alls
ekkert góður, t.d. get ég ekki spilað
neitt eftir eyranu og verð að treysta
á heimasíðu vinar míns í Reykjavík
varðandi hljóma og texta. En ég held
áfram af því að ég hef gaman af
þessu og gítargutlið er góð leið til að
slaka á í erli hversdagsins.“
Nú spyr ég þig eins og fegurðar-
drottningu. Kom þér á óvart að vera
kosinn Vestfirðingur ársins? Hlynur
hlær. „Já, ég var satt að segja rosa-
lega hissa þegar hringt var í mig.
Þótt nokkrir vinur mínur hefðu sagt
mér frá því að þeir hefðu kosið mig
datt mér ekki í hug að ég hefði fengið
flest atkvæðin. Annars varð ég nátt-
úrulega voða glaður og lít svo á að
titillinn sé skilaboð til mín um að
Vestfirðingar séu ánægður með
störf mín í þágu forvarna og vilji
hvetja mig til að halda áfram á sömu
braut. Svo bíð ég bara eftir að fá kór-
ónu og ljósakort eins og hinar feg-
urðardrottningarnar …“
um mér og umhverfinu
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörns
„...örugglega erfiðara en þau vilja vera láta,“ segir Hlynur þegar hann er spurður að því hvort börnunum finnist ekki erfitt
að hann skuli vera lögreglumaður. Hlynur og Helga Þuríður, Alma Björk, Einar Ægir og Tinna Hrund.
ago@mbl.is
’ „Á sama tíma ogvímuefnaneysla
meðal ungmenna
hefur verið að færast
undir landsmeð-
altalið hefur náms-
árangurinn á sam-
ræmdu prófunum
verið að komast upp
í landsmeðaltalið og
jafnvel enn hærra í
sumum greinum.“ ‘
’ „Þú hendir ekkiósynda barninu þínu
út í miðja djúpu
laugina og segist
treysta því til að ná
bakkanum hinum
megin.“ ‘
’ „Núna heyrir tilalgjörra undantekn-
inga ef foreldrar
eru okkur ekki þakk-
látir fyrir að koma
með börnin þeirra
heim.“ ‘
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19. JANÚAR 2003 11