Morgunblaðið - 22.03.2003, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 LAUGARDAGUR 22. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
HERMENN GEFAST UPP
Hersveitir Bandaríkjamanna
sóttu fram um eyðimörkina í suður-
hluta Íraks í brynvögnum í gær og
landgönguliðssveitir bandamanna
réðust í gegnum varnir Íraks á meg-
inþjóðveginum til Basra sem er
mjög hernaðarlega mikilvæg og
bjuggu sig undir að taka hana. Her-
lið bandamanna var komið allt að
250 km inn í Írak norður frá Kúveit í
gær. Mótspyrna á svæðinu suður af
Basra virtist harðari en annars stað-
ar við landamærin.
Kveikja í olíulindum
Írakar eru sakaðir um að hafa
kveikt í um sjö olíulindum, en um tvö
þúsund olíulindir eru í landinu öllu.
Sérfræðingar segja að erfiðara verði
að slökkva elda í írösku olíu-
lindunum en þeim sem kveikt var í í
Kúveit í Persaflóastríðinu árið 1991.
Flaug með Íraksstjórn
Íslenskur flugstjóri, Sigurður
Viggó Kristjánsson, flaug með þá
menn sem setja eiga upp og mynda
bráðabirgðastjórn í Írak að stríðinu
loknu. Sigurður flaug með mennina
frá Róm á Ítalíu til Kúveit og voru
þeir með 80 milljónir dala í bein-
hörðum peningum með sér um borð í
vélinni. Donald Rumsfeld varn-
armálaráðherra kvaddi þá í eigin
persónu áður en lagt var upp frá
Bandaríkjunum.
Vilja menn í stjórn SPRON
Nýstofnuð samtök stofnfjáreig-
enda í SPRON ætla að reyna að
koma einum eða fleiri mönnum að í
stjórn félagsins. Formaður samtak-
anna segir mikilvægt að stofnfjár-
eigendum verði gert kleift að selja
stofnfé sitt á markaðsverði.
Framkvæmdir í næsta
mánuði
Gert er ráð fyrir að framkvæmdir
við Fáskrúðsfjarðargöng geti hafist
þegar í næsta mánuði en skrifað var
undir verksamninga um byggingu
ganganna í gær. Vonast er til að
hægt verði að sprengja fyrir göng-
unum um mánaðamótin apríl/maí.
L a u g a r d a g u r
22.
m a r s ˜ 2 0 0 3
Yf ir l i t
Í dag
Sigmund 8 Forystugrein 32
Viðskipti 12/13 Viðhorf 36
Erlent 16/21 Minningar 37/43
Höfuðborgin 22 Kirkjustarf 43/45
Akureyri 22/23 Bréf 48/49
Suðurnes 24 Staksteinar 50
Landið 24 Dagbók 50/51
Árborg 24 Íþróttir 52/55
Úr Vesturheimi 26 Leikhús 56
Neytendur 27 Fólk 56/61
Heilsa 28 Bíó 58/61
Listir 29 Ljósvakamiðlar 62
Umræðan 30/36 Veður 62
* * *
MEIRIHLUTI utanríkisnefndar Al-
þingis telur að íslensk stjórnvöld hafi
aldrei útilokað að styðja afvopnun
Íraks með valdi væri það síðasta úr-
ræðið. Því hafi engin meiriháttar
breyting orðið í utanríkisstefnu Ís-
lands í afstöðu til hættunnar sem stafi
af „ógnarstjórninni í Írak, enda sú
hætta almennt viðurkennd í sam-
félagi þjóðanna og undirstrikuð í fjöl-
mörgum ályktunum Sameinuðu þjóð-
anna“, eins og segir í bókun
meirihluta nefndarinnar.
Formenn Samfylkingarinnar og
Vinstrihreyfingarinnar kröfðust
fundar í utanríkismálanefnd. Stein-
grímur J. Sigfússon, formaður VG,
taldi 24. grein þingskapa brotna þeg-
ar stjórnvöld lýstu yfir stuðningi við
aðgerðir bandamanna gegn Írak. Tel-
ur hann það meiri háttar stefnubreyt-
ingu í utanríkismálum. Í þingsköpum
segir: Utanríkismálanefnd skal vera
ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri
háttar utanríkismál enda skal ríkis-
stjórnin ávallt bera undir hana slík
mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum.
„Við teljum þetta enga stefnu-
breytingu af hálfu íslenskra stjórn-
valda gagnvart Írak. Því var ekkert
sérstakt tilefni til að halda fund núna
af þessum sökum,“ sagði Sigríður
Anna Þórðardóttir eftir fund utanrík-
ismálanefndar í gærkvöldi. „Íslensk
stjórnvöld hafa ekki talið það for-
sendu stuðnings við aðgerðir gegn
Írak að samþykkt yrði ný ályktun í
öryggisráði Sameinuðu þjóðanna.
Hins vegar vonuðu Íslendingar eins
og aðrir að það tækist.“
Vísar í fyrri yfirlýsingar
Halldórs
„Ég er algjörlega ósammála því
miðað við þær yfirlýsingar sem fyrir
lágu,“ segir Steingrímur J. Sigfússon.
„Það er meiri háttar utanríkismál að
Ísland taki ákvörðun um að styðja
árásarstríð við jafnumdeildar aðstæð-
ur í alþjóðamálum og raun ber vitni.“
Hann vísar í fyrri yfirlýsingar Hall-
dór Ásgrímssonar utanríkisráðherra
um málið þar sem hann lagði áherslu
á tvennt; að gefa vopnaeftirlitsmönn-
um meiri tíma og mikilvægi þess að
öryggisráð Sameinuðu þjóðanna
fjallaði um málið á nýjan leik.
Máli sínu til stuðnings vísar Stein-
grímur til svars utanríkisráðherra við
fyrirspurn Ögmundar Jónassonar á
Alþingi 27. janúar sl. þar sem þessi af-
staða Halldórs kemur fram. „Þar
sagði Halldór orðrétt: „Það er alveg
ljóst af okkar hálfu að við teljum al-
gjörlega nauðsynlegt að þetta mál
komi til umfjöllunar öryggisráðsins á
nýjan leik. Það höfum við margsagt.“
Þetta er skýr afstaða 27. janúar,“ seg-
ir Steingrímur og ítrekar að Halldór
hafi talað á svipuðum nótum á fundi
utanríkismálanefndar 19. febrúar.
„Hann staðfestir þessa afstöðu svo
17. mars í viðtali í kvöldfréttum Rík-
isútvarpsins. Þar sagði Halldór: „ ...
það hefur verið afstaða íslensku rík-
isstjórnarinnar að það væri mjög mik-
ilvægt að öryggisráðið samþykkti
nýja ályktun.“ Og hver ætlar að segja
að þetta sé ekki stefnubreyting?“
spyr Steingrímur.
Ekki meiriháttar stefnubreyting
„Hér er ekki um meiriháttar
stefnubreytingu að ræða því við höf-
um aldrei útilokað að styðja afvopnun
með valdi þótt við vonuðumst til þess
að það gerðist með öðrum hætti. Við
verðum að hafa það í huga að hér er
um að ræða nánustu samstarfsþjóðir
Íslendinga í öryggis- og varnarmálum
frá því við köstuðum hlutleysinu,“
sagði Halldór, sem fór yfir þessi sjón-
armið með nefndarmönnum en vék
svo af fundi.
Meirihluti utanríkismálanefndar
sagði í bókun sinni að nægilegt sam-
ráð hafi verið haft við nefndina varð-
andi þetta mál og vísaði á bug ómál-
efnalegum ásökunum um að þingsköp
hafi verið brotin.
Minnihluti utanríkismálanefndar telur að þingsköp hafi verið brotin
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Utanríkismálanefnd Alþingis kom saman til fundar í gær til að ræða stuðning stjórnvalda við aðgerðir í Írak og
var Halldór Ásgrímsson gestur fundarins. Ágreiningur er um hvort nægt samráð hafi verið haft við nefndina.
Aldrei
útilokað
að styðja
afvopnun
Íraks
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
segir að nú sé gott lag til að lækka
skatta. Þetta kom fram í ræðu
hans á ársfundi Seðlabanka Íslands
í gær. Davíð sagði að hagvöxtur
næstu ára myndi skila ríkissjóði
miklum tekjum. „Ég er þeirrar
skoðunar að nú sé gott lag til að
nýta þann tekjuauka til að lækka
enn frekar skatta fólks í landinu.“
Davíð sagði að Íslendingar hefðu
náð ágætum árangri í efnahags-
málum á undanförnum árum.
„Kaupmáttur þjóðarinnar hefur
vaxið átta ár í röð og gangi spár
eftir þá verður árið 2003 níunda ár-
ið sem kaupmátturinn vex. Þetta
er einsdæmi í okkar sögu. Frá 1994
hefur kaupmáttur ráðstöfunar-
tekna heimilanna vaxið um þriðj-
ung. Þessi staðreynd sýnir, svo
ekki verður um villst, hversu mik-
ilvægt það er fyrir allan almenning
að skynsamlega sé haldið á efna-
hagsmálum þjóðarinnar.“
Hagvaxtarskeið framundan
Davíð sagði að allt benti til þess
að framundan gæti verið mikið
hagvaxtar- og framfaraskeið. „Spár
gefa til kynna að hagvöxtur verði
umtalsverður á næstu árum og er
það mikið gleðiefni. Staða ríkis-
sjóðs er sterk um þessar mundir
og efnahagsbatinn hefur verið
nýttur til að greiða niður skuldir.
Skuldir sjóðsins námu 34,5% af
landsframleiðslu fyrir örfáum árum
en eru nú rétt rúmlega 18% af
landsframleiðslu. Þetta er mikill
viðsnúningur og er þá ekki talin
með um 50 milljarða króna greiðsla
ríkissjóðs til lífeyrissjóðs opinberra
starfsmanna, en nauðsynlegt var
að stoppa upp í það gat sem þar
hafði myndast,“ sagði Davíð.
Ýmist er byrinn of
mikill eða of lítill
Ýmsir hafa, segir Davíð, haldið
því fram að nú séu ekki réttu að-
stæðurnar til að lækka skatta.
Framundan sé slíkur uppgangur að
skattalækkun valdi þenslu. „Þetta
sjónarmið minnir einna helst á for-
manninn sem stendur í flæðarmál-
inu á hverjum degi og gáir til veð-
urs. Og ýmist er byrinn of mikill
eða of lítill, kólgubakki hér og rign-
ingarsuddi þar – allt verður honum
að ástæðu til að halda ekki til hafs.
Og eins er með úrtölumennina,
þegar kemur að skattalækkunum
þá er uppsveiflan ýmist of mikil og
hætta á þenslu eða ríkissjóður illa
staddur vegna þess að það er fyr-
irsjáanleg niðursveifla og horfur á
lækkandi tekjum,“ sagði Davíð.
Hvenær er tími til
skattalækkana ef ekki nú?
„Ég hef þá pólitísku sannfær-
ingu og lífssýn að fólkið fari ekki
verr, heldur betur með sína eigin
peninga, heldur en stjórnmála-
mennirnir í þess umboði. Og ég
spyr, hvenær er tími til að lækka
skatta ef ekki núna, þegar rík-
issjóðurinn er skuldlítill og tekj-
urnar að aukast? Hagtæknar
kunna að finna endalaus rök fyrir
því að hinu opinbera sé best treyst-
andi til að stýra hagkerfinu og því
sé aldrei lag til að lækka skatta.
En hagfræðingar ættu að vita að
því meira sem við skiljum eftir hjá
fólkinu því blómlegra verður mann-
lífið.“
Davíð Oddsson forsætisráðherra á ársfundi Seðlabanka Íslands
„Gott lag til að
lækka skatta
enn frekar“
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Davíð Oddsson forsætisráðherra sagði á ársfundi Seðlabankans í gær að
framundan væri hagvaxtarskeið, sem gæfi færi á skattalækkunum.
KARLMAÐUR úlnliðsbrotnaði á
báðum höndum og fékk sprungu í
höfuðkúpu í vinnuslysi við íþrótta-
mannvirki við Salaskóla í gærmorg-
un. Tildrög slyssins voru þau að
vinnupallur mannsins sporðreistist
með þeim afleiðingum að hann féll
tvo metra niður á jörðina. Hann var
fluttur á Landspítala-háskólasjúkra-
hús og lagður inn að lokinni aðgerð.
Vinnuslys
við Salaskóla
♦ ♦ ♦