Morgunblaðið - 22.03.2003, Blaðsíða 31

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. MARS 2003 31
RSH.is
Dalvegi 16b • 201 Kópavogur
Sími 544 5570 • Fax 544 5573
www.rsh.is • rsh@rsh.is
Handtalstöðvar
VERSLUN • VERKSTÆÐI
Radíóþjónusta Sigga Harðar
Drægni allt að 5 km
Verð frá kr. 5.900,-
UHF talstöðvar
í miklu úrvali
ÞAÐ er staðreynd að fíkniefnasal-
arnir eru farnir að markaðssetja
varning sinn í grunnskólum landsins.
Skiptir þá engu máli hvar á landinu
skólinn er. Í starfi mínu með börnum
og unglingum í rúm 25 ár hef ég
fundið að gjörbreyting hefur orðið á
notkun vímugjafa. Þegar ég var ung-
lingur þótti það alvarlegt ef ungling-
ar notuðu vín. Það þótti ekki „fínt“
að vera undir áhrifum áfengis á al-
mannafæri. Í dag er rætt um að leyfa
sölu á áfengi í matvöruverslunum og
leyfa frjálsa verslun með kannabis-
efni. Þessi umræða hefur náð eyrum
áhrifagjarnra unglinga og fallið þar í
jákvæðan jarðveg. Í samtölum mín-
um við þessa unglinga um fíkniefni
kemur greinilega fram að þeir trúa
því að það sé ekkert mál að nota
fíkniefni um helgar. Það er ódýrara
en áfengi, áhrifin koma fljótt og vara
lengur og engir timburmenn daginn
eftir. Ennfremur nefna þau að allir
séu rólegri, slagsmál og ofbeldi sé
nánast óþekkt. Þeim finnst það gam-
aldags að ég skuli hafa áhyggjur af
því að þau séu að nota efni eða séu í
félagsskap með fólki sem notar þessi
efni. „Glætan“ og „no big deal“ segja
þau, við þekkjum þessi efni og áhrif
þeirra. Framboðið á fíkniefnum virð-
ist vera það mikið að það þurfti nauð-
synlega að finna nýjan markhóp,
stóran hóp neytenda, og sá hópur er
nemendur grunnskólanna. Það er
byrjað á að gefa þeim að „smakka“ á
efninu og eftir skamman tíma verða
fórnardýrin, sem byrjað var á að
venja á efnin með gjafaskammti, far-
in að kaupa þau og að endingu eru
þeir sem í upphafi voru að „smakka“
farnir að selja efnin til að fjármagna
eigin neyslu og vera inn undir hjá
sölumönnum dauðans. Sorgleg dæmi
eru um mjög unga nemendur sem
eru að selja fíkniefni. Skólastjórn-
endur lenda í því aftur og aftur að
hringja heim í forráðamenn og biðja
þá ýmist um leyfi til að senda ung-
linginn í þvagprufu til að sanna eða
afsanna að um fíkniefnaneyslu sé að
ræða eða til að fá þá til að fara sjálfa
með unglinginn í prufu. Þetta er
skelfileg þróun sem á sér stað og ég
veit að þar tala ég fyrir munn allra
þeirra sem að uppeldi barna og ung-
menna koma. Þrátt fyrir allar for-
varnirnar stöndum við frammi fyrir
þessum erfiða vágesti í dag. Það eru
fjölmargir aðilar að vinna gegn þess-
um vágesti; ÍSÍ, UMFÍ, Áfengis- og
vímuvarnaráð, foreldrafélög, ýmis
félög og félagasamtök, ráðuneyti og
svo mætti áfram telja. Persónulega
hef ég tekið þátt í og átt aðild að
mörgum forvarnaverkefnum og ég
trúi að þau hafi áhrif, að dropinn holi
steininn. En oft hef ég spurt sjálfa
mig: Hvar hefjast forvarnirnar?
Svarið er einfalt í mínum huga og
mjög augljóst. Þær byrja á heimilun-
um, hjá fjölskyldunni. Þeirra er
ábyrgðin og verður alltaf. Ef vel er
staðið að umræðu um þessi mál
heima fyrir, unglingurinn styrktur í
því að segja nei, farið eftir lögbundn-
um útivistartíma og eftirlit haft með
því hvar unglingurinn er og með
hverjum trúi ég að ástandið batni.
Gefumst ekki upp. Höldum vöku
okkar. Komum þeim til manns.
Fíkn er fjötur
Eftir Helgu G.
Guðjónsdóttur
„Gefumst
ekki upp.
Höldum
vöku okkar.
Komum
þeim til manns.“
Höfundur er aðstoðarskólastjóri og
varaformaður UMFÍ.
Vöggusæn
gur
vöggusett
PÓSTSENDUM
Skólavörðustíg 21
sími 551 4050
Reykjavík
Fermingarhárskraut
Skarthúsið, s. 562 2466, Laugavegi 12
Fermingargjafir
Skarthúsið, s. 562 2466, Laugavegi 12