Morgunblaðið - 22.03.2003, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 LAUGARDAGUR 22. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
SKRIFAÐ var undir verksamn-
inga um byggingu Fáskrúðsfjarð-
arganga við athöfn sem fram fór í
félagsheimilinu Skrúð á Fáskrúðs-
firði í gær. Meðal viðstaddra voru
Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra, Jón Rögnvaldsson vega-
málastjóri, forsvarsmenn verktaka,
sveitarstjórnamenn á Austurlandi
o.fl.
Gert er ráð fyrir að framkvæmd-
ir við göngin hefjist í næsta mán-
uði og byrjað verði að sprengja
fyrir göngunum um mánaðamótin
apríl/maí. Eiga göngin að verða
tilbúin haustið 2005. Verktaki við
gerð ganganna er Ístak hf. ásamt
E. Pihl og Søn AS.
„Það er mjög ánægjulegt að
þetta skuli vera farið af stað með
tilliti til þess hversu langur að-
dragandi er að þessum fram-
kvæmdum. Jarðgangaáætlunin
hefur verið samþykkt eins og
kunnugt er þar sem gert er ráð
fyrir þessum framkvæmdum,“
sagði Sturla Böðvarsson í samtali
við Morgunblaðið í gær.
„Það er mjög mikilvægt að geta
stytt þessa áfanga hér á Austur-
landi og ég trúi því að þessi göng
muni hafa mikil áhrif fyrir byggð-
irnar. Það er einnig mikilvægur
áfangi að koma þessu verki af stað
frá sjónarhorni vegagerðar á Ís-
landi,“ sagði hann.
Samgönguráðherra segir að ekki
fari á milli mála að jarðgangagerð-
in sé þýðingarmikil samgöngubót
fyrir byggðarlögin á Austurlandi.
Þessar vegabætur hafi m.a. þá
þýðingu að atvinnusvæðið stækki,
sem skipti miklu fyrir atvinnufyr-
irtækin á Austfjörðum, þjónustu-
starfsemi sem gera má ráð fyrir að
eflist í tengslum við stóriðjuna á
Austurlandi og ekki síður fyrir
ferðaþjónustuna í landinu.
Stytta Suðurfjarðar-
veg um 34 kílómetra
Jarðgöngin munu stytta Suður-
fjarðarveg um Austfirði um 34
kílómetra. Með tilkomu ganganna
verða aðeins 18 kílómetrar á milli
Reyðarfjarðar og Fáskrúðsfjarðar
í stað 54 km í dag. Um leið verða
leystir af hólmi hættulegir veg-
arkaflar með erfiðum beygjum,
blindhæðum og takmörkuðu burð-
arþoli.
„Jarðgöngin sem nú er ráðist í
munu skipta sköpum fyrir Austur-
land allt og er að mínu viti ein al-
stærsta aðkoma sem ríkisvaldið
hafði til að styrkja og efla byggðir
á mið- og suðurfjörðum Austur-
lands. Með þeim hefst nýtt þróun-
ar og hagvaxtarskeið hér eystra.
Þau stækka atvinnusvæðið sem
vandalítið getur eftir göng spannað
yfir Fjarðabyggð og suður til
Breiðdals, þau auka og gera auð-
veldari samskipti íbúanna, félaga
og fyrirtækja og þau opna á þann
möguleika að eitt stórt sveitarfélag
geti orðið til með sameiningu
þeirra hreppa sem nú telja Fjarða-
byggð, Fáskrúðsfjarðar-, Búða- og
Stöðvarhrepp sem þannig gætu
myndað eitt sterkasta samfélagið á
Austfjörðum með stjórnsýslu- og
þjónustukjarna á Reyðarfirði,“
sagði Guðmundur Þorgrímsson,
oddviti á Fáskrúðsfirði, í ávarpi við
undirritunina í gær.
Steinþór Pétursson sveitarstjóri
Búðahrepps sagði þetta gleðileg
tímamót í samgöngumálum á
svæðinu, sem muni færa Fáskrúðs-
fjörð af fullum krafti inn í þá
hringiðu athafna og uppbyggingar
sem er að hefjast á svæðinu. „Með
tilkomu þessara jarðganga verða
íbúar Fáskrúðsfjarðar steinsnar
frá þessu nýja atvinnufyrirtæki og
til gamans má geta þess að 1⁄3 þess-
arar annars stuttu leiðar verður
innandyra óháð veðri og færð,“
sagði hann.
Heildarkostnaður við göng og
aðliggjandi vegi 3,8 milljarðar
Heildarkostnaður við gerð gang-
anna og aðliggjandi vegafram-
kvæmdir er áætlaður 3,8 milljarð-
ar. Þar af er verktakakostnaður
rúmlega 3,2 milljarðar. Fjárveiting
vegna verksins er á vegaáætlun
fyrir árin 2003 til 2005.
Gert er ráð fyrir að taka muni
eitt og hálft ár að sprengja göngin
í gegnum fjallið og verður þá unnið
frá báðum endum samtímis. Eitt ár
tekur síðan að fullgera göngin og
ljúka öllum frágangi.
Umferð á milli Reyðarfjarðar og
Fáskrúðsfjarðar er um 200 bílar á
dag að meðaltali, 280 bílar að
sumri og 130 bílar á dag yfir vet-
urinn. Áætlanir gera ráð fyrir að
umferð um göngin geti orðið um
og yfir 1.000 bílar á dag eftir 20 til
30 ár.
Verksamningar undirritaðir um byggingu Fáskrúðsfjarðarganga á Austfjörðum í gær
Framkvæmdir hefjast við
göngin í næsta mánuði
Morgunblaðið/Helgi Garðarsson
Sturla Böðvarsson samgönguráðherra og Páll Sigurjónsson, forstjóri Ís-
taks (t.h.), tókust í hendur eftir undirritun samnings um gerð jarðganga á
Austurlandi. Milli þeirra er Jón Rögnvaldsson vegamálastjóri.
FÁSKRÚÐSFJARÐARGÖNG milli
Fáskrúðsfjarðar og Reyðarfjarðar
verða 5,7 km löng, tvíbreið göng
með hálfhringsformi. Göngin verða
sprengd með 200 metra löngum for-
skálum. Göngin verða 6,3 metra há
fyrir miðju og 7,6 metra breið í gólf-
hæð. Gangaþversniðið verður 53
m². Reyðarfjarðarmegin verður 40
metra langur forskáli og verður
munni hans í 65 metra hæð yfir sjó
og lengdarhalli um 1,5% vel inn fyr-
ir miðju ganganna þar sem þau ná
mestri hæð 124 metrar. Fáskrúðs-
fjarðarmegin verður 160 metra
langur forskáli og verður munni
hans í um 100 metra hæð yfir sjó.
Í gólfi ganganna verða lagnir fyr-
ir há- og lágspennta rafkapla og
síma, drenlagnir o.fl. Sérstök útskot
verða í göngunum með 600 metra
millibili, þar af tvö snúningsútskot
meðan á framkvæmdum stendur og
tvö sérstök útskot fyrir spennistöðv-
ar. Stjórnhús verður í útbyggingu
við vegskála Reyðarfjarðarmegin.
5,7 km tvíbreið göng
Á ANNAN tug viðskiptavina
Símans hafa orðið fórnarlömb
símasvindls á Netinu og setið
uppi með símreikninga upp á
tugi þúsunda. Hæsti reikning-
urinn er upp á tæpar 100 þús-
und krónur. Heiðrún Jónsdóttir
upplýsingafulltrúi Símans segir
þá sem hafa ADSL-tengingu þó
ekki þurfa að hafa áhyggjur af
svindlinu.
Hin mikla gjaldtaka er talin
tengjast heimsóknum fólks með
upphringibúnað á ákveðin vef-
svæði á Netinu þar sem forriti
er hlaðið í tölvuna. Þegar for-
ritið er gert virkt slítur tölvan
sambandið við innlenda netfyr-
irtækið og hringir til útlanda.
Af þeim sökum greiða notendur
ekki lengur fyrir innanbæj-
arsímtal heldur útlandasímtal
því tölvan beinir símtölum í
gegnum erlendan netþjón. Not-
endur verða ekki varir við þetta
og lenda því grunlausir í vand-
ræðum síðar. Þá geta stillingar
vegna áskriftar í mótaldi við-
skiptavinar breyst og því verða
notendur heldur ekki varir við
að öll notkunin fer fram í gegn-
um erlenda netþjóna. Vitað er
um nokkra viðskiptavini Símans
sem hafa með þessum hætti
tengst fjarskiptaneti í Gíneu
Bissá og Sao Thome. Þá eru
hringingar sagðar tengjast
Diego Garcia, sem er eyja á Ind-
landshafi. Samkvæmt upplýs-
ingum frá Símanum er vitað til
þess að erlend fyrirtæki, sem
reka starfsemi sína á Netinu,
hafa beint símtölum til fjar-
skiptaneta fjarlægra svæða til
þess að hafa fé af netnotendum.
Samkvæmt upplýsingum frá
Símanum bera símafyrirtæki
ekki ábyrgð á því tjóni sem við-
skiptavinir verða fyrir af þess-
um sökum þar sem fyrirtækin
eru ekki ábyrg fyrir því sem
fram fer á Netinu. Hins vegar
hefur Síminn brugðið á það ráð
að loka fyrir sjálfvirka af-
greiðslu á símtölum til Gíneu
Bissá en framvegis verður hægt
að hringja með aðstoð tal-
símavarðar í talsambandi við út-
lönd í síma 1811.
Heiðrún Jónsdóttir bendir
viðskiptavinum Símans Internet
á að fara varlega í að hlaða nið-
ur forritum og öðru efni frá er-
lendum vefsíðum. Góð leið sé að
fylgjast reglulega með notkun
og sundurliðun á þjón-
ustuvefjum símafyrirtækjanna
og bendir hún viðskiptavinum á
að hægt er að fylgjast daglega
með notkun á „Þínum síðum“ á
siminn.is. Einnig sé foreldrum
ráðlagt að fylgjast með netnotk-
un barna og unglinga.
Besta ráðið sé að hafa still-
ingu á innhringisambandinu
þannig að notandi þurfi að stað-
festa tengingu í hvert sinn sem
hringt er. Hægt er að skoða
hvort tölvan sé tengd við réttan
netþjón með því að smella á
táknið í hægra horninu á skjá
tölvunnar sem sýnir tvær tölv-
ur. Þá birtist nafnið á netþjón-
inum.
Nærri 100 þúsund kr.
reikningar vegna
símasvindls á Netinu
HÆSTIRÉTTUR hefur dæmt ís-
lenska ríkið til að greiða 10 ára
gömlum dreng um 8,5 milljónir
króna í skaðabætur, auk vaxta,
vegna áverka sem drengurinn hlaut
í fæðingu og raktir voru til mistaka
starfsmanna Landspítalans. Örorka
drengsins hefur verið metin 40% frá
fæðingu. Héraðsdómur Reykjavíkur
hafði áður sýknað ríkið af skaða-
bótakröfunni.
Hæstiréttur taldi sannað, með
vísan til læknisfræðilegra álits-
gerða, að við fæðingu drengsins
hefði komið upp svokallað axlar-
klemmutilvik og hann hefði orðið
fyrir togáverka sem örorka hans
stafaði af. Væru yfirgnæfandi líkur
fyrir því að of mikið hefði verið tog-
að í höfuð barnsins til þess að losa
um klemmuna en þegar fyrirstaðan
uppgötvaðist hefði hins vegar enn
verið tími til þess að kalla til fæð-
ingarlækni og gera spangarskurð
samhliða öðrum handbrögðum. Þeg-
ar allt sem fram væri komið í mál-
inu væri virt yrði við svo búið að
leggja á ríkið að sýna fram á að
þrátt fyrir tilhlýðilega aðgæslu
hefði ekki verið unnt að koma í veg
fyrir skaða drengsins. Þar sem það
hafði ekki verið gert var ríkið látið
bera fébótaábyrgð á því örorkutjóni
sem drengurinn varð fyrir.
Drengnum voru dæmdar um 8,5
milljónir í bætur, auk vaxta, en frá
þeirri upphæð dragast 1,3 milljónir
sem Tryggingastofnun ríkisins hafði
þegar greitt honum. Ríkið var einn-
ig dæmt til að greiða 1,2 milljónir í
málskostnað. Málið dæmdu hæsta-
réttardómararnir Guðrún Erlends-
dóttir, Garðar Gíslason, Haraldur
Henrysson, Hrafn Bragason og
Pétur Kr. Hafstein. Páll Arnór
Pálsson hrl. var lögmaður drengsins
en Skarphéðinn Þórisson hrl. var til
varnar fyrir ríkið.
Mistök við fæðingu
staðfest í Hæstarétti
LAUNAVÍSITALAN í febrúar
er hækkaði um 0,2% frá fyrra
mánuði. Síðastliðna tólf mánuði
hefur vísitalan hækkað um 5,6%.
Í Morgunkorni Íslandsbanka
segir að heldur hafi hægt á
launahækkunum síðastliðið ár.
Kaupmáttur launa, mældur sem
mismunur á breytingum launa-
vísitölu og neysluverðsvísitölu,
hafi aukist um ríflega 4%. At-
vinnuleysi hafi aukist og kaup-
máttur ráðstöfunartekna, þar
sem tillit sé tekið til heildarráð-
stöfunartekna heimilanna, hafi
því ekki aukist jafn mikið.
Launavísi-
tala hækk-
ar um 0,2%
LANDHELGISGÆSLAN fær
skipagasolíu á nær sama verði á Ís-
landi og í Færeyjum en sparar sér
virðisaukaskattinn sé olían keypt í
Færeyjum.
Lítrinn af skipagasolíu kostar
36,60 krónur samkvæmt verðlista,
en í Morgunblaðinu í gær kom fram
að varðskipið Ægir hefði keypt 130
þúsund lítra af olíu í Færeyjum fyr-
ir 12 krónum minna á lítra. Lúðvík
Björgvinsson, forstöðumaður inn-
lendrar sölu og tækniþjónustu hjá
Skeljungi, segir að miðað við 36,60
krónur á lítra séu 7,20 kr. virð-
isaukaskattur og 90 aurar fari í
flutningsjöfnuð í Reykjavík. Gæslan
hafi auk þess ákveðin viðskiptakjör
hjá Skeljungi og þegar allt sé talið
saman sé munurinn á verðinu á Ís-
landi og í Færeyjum sáralítill. „Hún
er fyrst og fremst að spila inn á
virðisaukaskattinn,“ segir hann og
bendir á að grunnverð á olíu á Ís-
landi fyrir erlend skip sé 29,40
krónur, en ekki sé hægt að selja
Gæslunni olíu á Íslandi án virð-
isaukaskatts.
Olíukaup Gæslunnar í Færeyjum
Sparar sér virð-
isaukaskattinn