Morgunblaðið - 10.08.2003, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 213 . TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 10. ÁGÚST 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
OPI‹ 13-18
Þegnar í ríki
ísherrans
Austurströnd Grænlands er óvið-
jafnanleg útivistarperla B1
Treginn
sló hana
Nanna Hovmand féll fyrir
íslenskum sönglögum Listir 23
Verður að
styðja landann
Damon Albarn á nú hús í
reykvísku úthverfi Fólk 41
NAUMUR meirihluti á færeyska lög-
þinginu hefur samþykkt að fækka
sóknardögum um 2% á næsta fisk-
veiðiári en það hefst 1. september.
Færeyskir fiskifræðingar og Alþjóða-
hafrannsóknaráðið höfðu hins vegar
lagt til, að þeim yrði fækkað um fjórð-
ung á næstu árum.
Jacob Vestergaard, sem fer með
sjávarútvegsmál í landsstjórninni,
hafði lagt til, að sóknardagafjöldinn
yrði óbreyttur, en þverpólitískur
meirihluti á lögþinginu taldi rétt að
taka tillit til þess, að sóknargeta fisk-
veiðiflotans eykst með ári hverju.
Samþykkti hann því að fækka sókn-
ardögunum um 2%. Færeyska haf-
rannsóknastofnunin lagði til í júní, að
sóknin í þorsk, ýsu og ufsa yrði
minnkuð um 25% á þremur árum, en
færeyska landsstjórnin hefur að
mestu farið að ráðum sérstakrar
sóknardaganefndar, sem skipuð er
fulltrúum fiskiskipaflokkanna,
strandveiði-, línu- og togskipa. Fær
hver flokkur ákveðinn sóknardaga-
fjölda, sem síðan er skipt á milli skipa.
Sóknardögum í færeysku
lögsögunni fækkað um 2%
Þórshöfn. Morgunblaðið.
KOMIÐ hefur í ljós kirkjugarður
frá árdögum kristni á Íslandi við
fornleifauppgröft í Keldudal í
Hegranesi í Skagafirði. Fund
kirkjugarðsins bar þannig að, að
Þórarinn Leifsson, bóndi í Keldudal,
gróf grunn fyrir nýju íbúðarhúsi og
fékk mannabein í skófluna. Starfs-
menn Hólarannsóknar hafa verið að
störfum í sumar og í fyrrasumar við
að hreinsa ofan af kirkjugarðinum,
sem er óvenju heillegur og mikill
fengur fyrir íslenska fornleifafræði.
Í kirkjugarðinum hafa alls fund-
ist 52 grafir, bæði grafir fullorðinna
og barna. Bein eru ótrúlega vel
varðveitt miðað við að jarðsett var í
garðinum fyrir árið 1104, en þá
gaus Hekla og lá gjóskulag yfir öll-
um garðinum.
Að sögn Guðnýjar Zoëga forn-
leifafræðings hafa nú fundist leifar
húss undir kirkjugarðinum. Það hús
gæti verið úr heiðni. Í Keldudal
fannst fyrr í sumar heiðið kuml,
með beinum fjögurra manna. Í
kumlinu fannst meðal annars for-
láta útskorinn klæðaprjónn úr
beini. Engar heimildir voru til um
að kuml eða kirkjugarður væru í
landi bæjarins. Sýnir þetta að menn
hafa verið jarðsettir þar jafnt í
heiðni sem kristni. Virðist sem
kirkjugarðurinn hafi verið fallinn í
gleymsku þegar á 13. öld þegar rit-
un heimilda hófst.
Rannsókn sem varpar ljósi
á miðaldasamfélagið
Í viðtali við Ragnheiði Trausta-
dóttur, fornleifafræðing og stjórn-
anda Hólarannsóknar, í blaðinu í
dag kemur fram, að í sumar hafi
verið rannsakað á Hólum, í Keldu-
dal og einnig í fornri höfn Hólabisk-
upa við Kolkuós. Rannsóknirnar séu
unnar á þverfaglegum grunni, og
nýtist niðurstöður þeirra til að
varpa ljósi á miðaldasamfélagið á
Íslandi.
Mikil áhersla er lögð á að tengja
sem flest fræðasvið við rannsókn-
irnar, þannig að saman geti nið-
urstöður þeirra orðið sem víðtæk-
astar. Þegar hafa komið í ljós mikil
bæjarhús á Hólum, og meðal annars
hefur fundist prentsmiðja frá 18.
öld.
Morgunblaðið/Kristinn
Beinagrind í gröf sinni í kirkjugarðinum í Keldudal, Hegranesi í Skagafirði. Hringlaga veggur umlykur garðinn, en hann er talinn vera frá frumkristni.
Menn hafa verið jarðsettir
þar jafnt í heiðni sem kristni

Jörðin geymir/10
Kuml og kirkjugarður úr frumkristni fundin í Hegranesi í Skagafirði
BANDARÍSKIR hermenn í norður-
írösku borginni Kirkuk og höfuð-
borginni Bagdad og brezkir her-
menn í Basra í Suður-Írak urðu fyrir
árásum í gær. Fjórir bandarískir
hermenn særðust.
Bandaríska hernámsliðið hefur á
liðnum mánuðum sætt síendurtekn-
um árásum, en ekkert hefur hingað
til fregnast um slíkar árásir á her-
námssvæði Breta í Suður-Írak, þar
sem flestir íbúanna eru sjía-músl-
imar, sem sættu mikilli undirokun á
valdatíma Saddams Husseins. Að
sögn vitna var varpað handsprengju
að brezkum herbíl á benzínstöð í
Basra í gærmorgun. Mannfjölda
dreif að sem hermenn dreifðu aftur
með því að skjóta upp í loftið og loks
gúmmíkúlum.
Sprengjutilræðið við jórdanska
sendiráðið í Bagdad á fimmtudag,
sem kostaði nítján manns lífið og yfir
50 manns særðust í, hefur vakið
grunsemdir um að hryðjuverka-
menn tengdir al-Qaeda-samtökun-
um séu farnir að láta til sín taka í
Írak. Rannsókn málsins beinist m.a.
að því hvort Ansar al-Islam, samtök
sem bandarísk yfirvöld telja í
tengslum við al-Qaeda, séu viðriðin
það.
Hermenn
sæta árás-
um í Írak
Bagdad, Basra. AP, AFP.
FLESTIR Rússar hafa gefið
frá sér vonina um að verða
nokkurn tíma auðugir. Aðeins
18 af hundraði þeirra segjast
aðspurðir telja að nokkrar horf-
ur séu á því að þeir komist í áln-
ir. Kemur þetta fram í niður-
stöðum skoðanakönnunar sem
birtar voru í Moskvu í gær.
Um tveir af hverjum þremur
Rússum (68%) gera sér engar
grillur um að verða nokkurn
tíma ríkir, samkvæmt niður-
stöðum könnunarinnar.
Mikill munur var þó á því
hvað fólk skilgreindi sem ríki-
dæmi. 12% svarenda töldu 5.000
rúblna tekjur á mánuði mikið fé,
en það samsvarar 12.700 ís-
lenzkum krónum. 20% settu há-
tekjumarkið við 10.000 rúblur.
Gefa frá
sér von um
ríkidæmi
Moskvu. AFP.