Morgunblaðið - 03.10.2003, Blaðsíða 2
FRÉTTIR
2 FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Hljómar skynjuðu tíðarandann og skutust á stjörnu-
himininn. Árni Þórarinsson tekur Gunnar Þórðarson
tali og Eggert V. Kristinsson rifjar upp söguna.
Smábær spegill heimsveldis
Danski leikstjórinn Lars Von Trier vekur athygli með
Dogville. Skarphéðinn Guðmundsson ræðir við óláta-
belg kvikmyndanna.
Tilviljanir hafa ráðið ferð
Bill Valgardson er þekktasti rithöfundur Kanada af ís-
lenskum ættum. Hann segir Steinþóri Guðbjartssyni
frá tilviljunum lífs síns.
Hljóma á ný
á sunnudaginn
ELDISLAX Í SELÁ
Sérfræðingur Veiðimálastofnunar
staðfesti í gær að eldislax veiddist
um sex km uppi í Selá í Vopnafirði
fyrrihlutann í september. Orri Vig-
fússon leigutaki árinnar segir þetta
að öllum líkindum lax af norskum
uppruna og hann óttist skemmdir á
hreiðrum í ánni. Blöndun við villta
laxinn gefi af sér mjög léleg af-
kvæmi.
Vinnsla hafin hjá Jökli
Vinnsla er hafin á ný hjá Jökli ehf.
á Raufarhöfn. Vinnsla hefur legið
niðri síðan í byrjun júlí þegar um 45
starfsmönnum var sagt upp. Tutt-
ugu starfsmenn hófu störf í gær og
var fólk mjög ánægt að koma aftur
til vinnu að sögn framkvæmdastjóra
GPG á staðnum. Unninn verður
blautverkaður saltfiskur.
Landssíminn seldur
Davíð Oddsson forsætisráðherra
sagði í síðustu stefnuræðu sinni „í
þessum áfanga“ á Alþingi í gærkvöld
að vonir stæðu til að selja Landssím-
ann á þessu kjörtímabili. Rétt hefði
verið að fresta sölu Símans. Hann
sagði að vísindahvalveiðar hefðu
fengið minni andbyr erlendis en
spáð var en sýna þyrfti varfærni og
tillitssemi þegar næsta skref yrði
stigið.
Engin vopn fundin
Vopnasérfræðingur bandarísku
leyniþjónustunnar, David Kay, sagði
í gær að enn hefðu engin gereyðing-
arvopn fundist í Írak. Aftur á móti
hefðu komið fram umtalsverðar vís-
bendingar um að Írakar hefðu haft í
hyggju að smíða efna- og lífefna-
vopn. Leitinni væri þó hvergi nærri
lokið.
„Áhyggjuefni“
Það er „alvarlegt áhyggjuefni fyr-
ir heimsbyggðina“ að Norður-
Kóreumenn hafi lýst því yfir að þeir
séu búnir að endurvinna kjarn-
orkueldsneytisstengur og komast
þannig yfir nægilegt plúton til að
smíða allt að sex kjarnorku-
sprengjur. Þetta sagði Colin Powell,
utanríkisráðherra Bandaríkjanna, í
gær, eftir að yfirlýsing barst frá
n-kóreskum yfirvöldum um að lokið
væri endurvinnslu á um átta þúsund
eldsneytisstöngum. Powell sagði
enga staðfestingu hafa fengist á full-
yrðingu N-Kóreumanna.
VIÐBURÐIR SEM
GERA VIKUNA
SKEMMTILEGRI
FÓLKIÐ spilar raftónlist, býr í Edinborg, dansar me
nöttinn og leikur hjá Lars | |3|10|2003
Yf ir l i t
Í dag
Sigmund 8 Minningar 38/44
Viðskipti 12/14 Kirkjustarf 45
Erlent 18/19 Bréf 48
Höfuðborgin 20 Staksteinar 50
Akureyri 22 Dagbók 50/51
Suðurnes 23 Brids 51
Austurland 24 Leikhús 57
Listir 28/31 Fólk 57/61
Forystugrein 32 Bíó 58/61
Umræðan 36/37 Útv./sjónv. 62/63
Viðhorf 36 Veður 63
* * *
HÆSTIRÉTTUR hefur þyngt
fangelsisrefsingu tveggja manna
sem urðu Magnúsi Frey Svein-
björnssyni að bana í Hafnarstræti í
maí í fyrravor. Að auki slasaði ann-
ar ákærðu tvo menn aðra með lík-
amsárásum í miðborginni rúmum
mánuði fyrr. Í héraðsdómi hlaut
annar ákærðu, Baldur Freyr Ein-
arsson, þriggja ára fangelsi en
Hæstiréttur dæmdi hann í sex ára
fangelsi. Refsing meðákærða, Gunn-
ars Friðriks Friðrikssonar, var þá
þyngd úr tveimur árum í þrjú. Þótti
Hæstarétti ekki annað fært með
hliðsjón af alvarleika brota þeirra
en að þyngja refsingu þeirra.
Fyrir brot sín þurfa ákærðu að
borga 5,8 milljónir króna í bætur,
málsvarnarlaun og réttargæslu-
þóknun.
Hæstiréttur komst að þeirri nið-
urstöðu að ákærðu hefðu valdið
þeim alvarlegu áverkum sem ollu
dauða Magnúsar Freys að morgni
laugardagsins 25. maí vorið 2002, en
hann lést af völdum áverkanna viku
síðar. Segir rétturinn ákærðu bera
fulla refsiábyrgð og hafi þeim átt að
vera ljóst að atlögur þeirra voru til
þess fallnar að leiða til alvarlegs lík-
amstjóns.
Segir Hæstiréttur að þótt héraðs-
dómur hafi fallist á að Magnús
Freyr hafi átt einhvern þátt í upp-
hafi átakanna væri þó ljóst af fram-
burði vitna að tilefni árásar Baldurs
Freys var smávægilegt. Eftir að
Baldur Freyr hafði verið dreginn of-
an af brotaþola kallaði hann til fé-
laga sinna um að veitast að honum
og sinnti Gunnar Friðrik því kalli.
Eftir árásina forðuðu þeir sér ásamt
félögum sínum burt án þess að
skeyta um afdrif Magnúsar Freys
og létu aðra um að hlúa að honum.
Dómar vegna árásar þyngdir
Ákærðu hlutu 6
og 3 ára fangelsi
FORYSTUMENN verkalýðshreyf-
ingarinnar, um tuttugu manns, fóru
á virkjunarsvæðið við Kárahnjúka í
gær til að ræða við starfsmenn
Impregilo og kynna sér aðbúnað
þeirra. Grétar Þorsteinsson, forseti
ASÍ, segir að samkomulaginu sem
náðist við Impregilo á miðvikudags-
kvöld hafi verið vel tekið. Menn hafi
hins vegar áhyggjur af aðbúnaði
starfsmanna, einkum varðandi
mötuneyti og heilbrigðisþjónustu.
„Við sögðum starfsmönnunum að
við myndum sjá til þess að málum
yrði komið í það horf að samningar og
leikreglur á vinnumarkaði yrðu virt.
Starfsmennirnir virtust vera mjög
ánægðir með það samkomulag sem
við náðum við Impregilo. Við vonum
að þetta séu ákveðin þáttaskil í sam-
skiptum við fyrirtækið. Á fundum í
næstu viku með lögmönnum fyrir-
tækisins vonumst við til að ná við-
unandi samkomulagi um aðra hluti,“
segir Grétar. Hann segir margt vera
með öðrum hætti en ætti að vera
varðandi aðbúnað starfsmanna og
heilbrigðisþjónustu. Mötuneyti séu
„fyrir neðan allar hellur“, snyrtiað-
staða þar takmörkuð og ekkert rými
til að fara í og úr vinnufötum. Hins
vegar séu svefnskálar viðunandi.
Grétar segir að fjölmargir starfs-
menn hafi komið að máli við verka-
lýðsforkólfana og kvartað undan
heilbrigðisþjónustu, einkum yfir
rússneskum lækni sem starfi á svæð-
inu. Verulega skorti á að starfsmenn
treysti lækninum og þeir veigri sér
við að leita til hans. Auk hans starfar
þar íslenskur hjúkrunarfræðingur.
„Starfsmennirnir bentu á sem
staðfestingu á frammistöðu þessa
læknis að eftir að hann kom hefði
fækkað verulega smáóhöppum og
veikindatilfellum, ekki vegna þess að
hann væri svona góður læknir held-
ur af öðrum ástæðum. Menn annað-
hvort leita ekki til hans eða eru mjög
ósáttir við viðbrögð hans. Ef eitt-
hvað kemur upp eru þeir nánast
reknir út að vinna áfram,“ segir
Grétar.
Verkalýðsforystan hitti einnig að
máli yfirmenn Impregilo á svæðinu.
Grétar segir þann fund hafa verið
vinsamlegan. Yfirmenn fyrirtækis-
ins hafi fullvissað þá um að ekkert
annað stæði til en að virða gildandi
samninga og leikreglur hér á landi.
Áhyggjur af mötuneyti
og heilbrigðisþjónustu
TALSMAÐUR Impregilo í Mílanó,
Federico Manzella, segir í tölvupósti
til Morgunblaðsins að fyrirtækið
staðfesti vilja sinn til samnings-
viðræðna við verkalýðshreyfinguna
hér á landi. Viðræður hefjist um
miðja næstu viku um öll deilumál
vegna erlendra starfsmanna við
Kárahnjúkavirkjun og vonandi náist
alhliða samkomulag um þau atriði
er snúa að ráðningu og launakjörum
þeirra starfsmanna.
Manzella segir að evrópskir
verkamenn við Kárahnjúkavirkjun
séu á einstaklingsbundnum ráðning-
arsamningum, annaðhvort beint við
Impregilo, starfsmannaleigur eða
undirverktaka. Skilmálar þeirra
samninga séu í samræmi við gild-
andi lög í þeirra heimalöndum og á
Íslandi. Hann segir að launagjöld
vegna þessara starfsmanna séu í
samræmi við gildandi virkjanasamn-
ing og launagreiðslur ennfremur.
Staðfestir samningsvilja við
verkalýðsfélögin
TVÆR þotur Íslandsflugs verða í
vetur í verkefnum fyrir Ryanair og
hafa heimahöfn í Dublin á Írlandi.
Þoturnar eru af gerðinni B737-400
og munu sinna farþegaflugi til ým-
issa áfangastaða Ryanair.
Þoturnar eru í fyrstunni leigðar til
þriggja og fimm mánaða en Ómar
Benediktsson, framkvæmdastjóri
Íslandsflugs, tjáði Morgunblaðinu að
líklegast yrðu þær í verkefnum hjá
Ryanair út veturinn.
Íslandsflug rekur nú sjö B737-þot-
ur og 5 af gerðinni Airbus, auk
tveggja Dornier-véla í innanlands-
verkefnum. Fram kemur í nýju
fréttabréfi Félags íslenskra atvinnu-
flugmanna að íslenskir flugmenn
muni á næstunni geta átt kost á stöð-
um á Airbus-þotum félagsins. Þær
hafa til þessa verið mannaðar er-
lendum flugmönnum. Gæti þjálfun
íslenskra flugmanna hafist þegar
líða tekur á veturinn.
Íslandsflug
flýgur fyrir
Ryanair
SIGURLÍN Margrét Sigurðardóttir, varaþingmaður
Frjálslynda flokksins, tók í gærkvöld þátt í umræðum
um stefnuræðu forsætisráðherra á Alþingi og flutti þar
jómfrúræðu sína á táknmáli. Hefur það ekki gerst í
þingsölum áður en Sigurlín er fyrsti heyrnarlausi þing-
maðurinn sem tekur sæti á Alþingi.
Sigurlín boðaði m.a. í ræðu sinni, að hún myndi
leggja fram frumvarp um að táknmál hlyti viðurkenn-
ingu sem móðurmál heyrnarlausra. Sagði hún að í
frumvarpinu yrði m.a. lagt til að efla táknmálskennslu í
háskóla og auka rétt heyrnarlausra til túlkaþjónustu,
en það væri í raun forsenda þess að táknmál hlyti við-
urkenningu.
Sigurlín fylgdist með umræðunum á fartölvu fyrir
framan sig en á skjánum var mynd af túlki sem túlkaði
jafnóðum ræður þingmanna úr ræðustól. Þegar Sig-
urlín flutti ræðu sína sat túlkurinn við ræðupúltið og
flutti mál hennar.
Ljósmynd/Bragi Thor Josefsson
Þingræða á táknmáli flutt í fyrsta sinn