Morgunblaðið - 03.10.2003, Blaðsíða 48

48 FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ






 


    

  
  
!      

  
 

 #$ % &
$ 
'
 
((   
  
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
MARGT getur orðið þess valdandi að
menn fara í meðferð. Þó hygg ég að
þegar þetta orð, meðferð, kemur upp
hugsi menn fyrst um áfengis- og fíkni-
efnameðferð. En til er margvísleg
meðferð. Meðferð eftir slys, sjúk-
dóma, lyfjameðferð og áfengismeð-
ferð.
Meðferð fólks er tilkominn vegna
ósigurs í lífinu. Vel má líta á sjúkdóma
og slys sem ákveðinn ósigur. Við get-
um alltént verið sammála um að veik-
indi og slys eru engir sigrar. En hlut-
irnir bara gerast og manneskjan þarf
hjálp við að komast aftur til starfa og
inn í samfélagið. Menn geta í mörgum
tilfellum sigrast á sínum sjúkdómi sé
réttum aðferðum beitt.
Þegar fólk fellur fyrir helsi áfengis
og lyfja verður það stundum áber-
andi, sem lögregla þarf að hafa af-
skipti af. Innbrot, ofbeldi og aðrir
vondir hlutir eru oft fylgifiskar
stjórnlausrar drykkju. Í mörgum til-
fellum kallar óheftur drykkjuskapur
á afbrot, en fólk vitkast og fer í með-
ferð. Í meðferðinni hefst uppbygging-
arstarf á sjálfri manneskjunni. Hún
sjálf er hennar vinna á meðan á með-
ferðinni stendur. Enginn sem tekur
slíkt val er atvinnulaus. Á þann hátt
ber líka að líta á þessa hluti.
Vanræki manneskjan sjálfa sig
mun það leiða hana aftur á þann stað
sem hún kom frá. Hún þarf því að
koma fyrst, til að annar veruleiki í lífi
hennar komi rétt út.
Höfundur þekkir vel til þessara
mála eftir nokkurra ára starf hjá
kristilega meðferðarheimilinu Byrg-
inu. Stundum fær hann þessa spurn-
ingu hvort þessir menn séu ekki að
vinna neitt. Þá leggja þeir alla áherslu
á vinnuna sem unnin er með hönd-
unum, eins og hún skipti öllu máli.
Þeir gleyma því að til að maðurinn
geti stundað sitt starf þarf á undan að
koma til innri uppbygging. Hann
verður að læra að bregðast við hinu
ýmsa áreiti í kringum sig með réttum
og skynsamlegum hætti áður en lífið
fyrir utan byrjar og hversdagurinn
tekur við. Flest fólk hefur unnið verk-
lega vinnu. Fyrir margan manninn er
það ekkert nýtt. Það sem er hins veg-
ar nýtt oft og tíðum er manneskjan
sjálf og glíman við vandamálin sem
hún er að burðast með. Ástandið hjá
sumu fólki getur einfaldlega orðið
þannig að vandamálið vex því yfir höf-
uð. Með slíkan pakka kemur hún í
sína meðferð. Brotið ker sem hrópar
hið innra á hjálp. Að dreifa huganum
með handavinnu er ágætt en leiðir
viðkomandi samt ekki inn á braut sig-
ursins. Dreifing hugans fær mann-
eskjuna til að gleyma um stund erf-
iðum tímum í sínu lífi í stað þess að
snúa sér ákveðið að honum og vinna
að því sem framkallar varanlegan sig-
ur. Fólk sem velur að fara í meðferð
eftir til að mynda ósigur af völdum
vímuefna og eyðir kannski einu til
tveimur árum til að byggja sig upp
andlega er fólk í fullu starfi sem sam-
félagið í raun viðurkennir með því að
það veitir fjárhagslega aðstoð meðan
á meðferð stendur.
Enginn deilir í annan stað um að
hófleg líkamleg vinna eftir aðstæðum
hvers og eins, meðfram hinni
vinnunni, gerir gott.
KONRÁÐ RÚNAR
FRIÐFINNSSON,
Byrginu, Ljósafossi, 801 Selfossi.
Hvað er meðferð?
Frá Konráði Rúnari Friðfinnssyni
ÉG get ekki orða bundist um hvernig
mér finnst reykingabann á stofnun-
um vera farið að ganga út í öfgar. Ég
á aldraða móður sem reykir mikið og
hefur gert lengi.
Nú er hún orðin 85 ára og orðin
lasin og þarf þar af leiðandi oft á
umönnun á sjúkrastofnunum að
halda.
Þar er hennar reykingum ekki vel
tekið. Það mætti halda að hún ætlaði
að fremja einhvern meiri háttar glæp
ef hún minnist á að fá sér sígarettu.
Á einni deildinni var hreytt í hana
að það mætti hvergi reykja þar
nærri. Hún yrði að fara upp á 4. hæð
til að fá sér sígarettu og fólkið á deild-
inni hefði nú annað að gera en að vera
að transporta með hana í þessum til-
gangi. Við dætur hennar fórum að
sjálfsögðu með hana upp í reykher-
bergið. Þegar þangað var komið
blasti við ófögur sjón. Reykherbergið
var eins óvistlegt og hugsast gat. Yf-
irfullir öskubakkar og lyktin eftir því.
Og það sem vakti athygli mína var
orðsending uppi á vegg þess efnis að
aðeins sjúklingar mættu reykja
þarna. Reykingar starfsfólks væru
þar stranglega bannaðar. Þar með
var það ljóst að starfsfólkið og sjúk-
lingar gátu ekki samnýtt aðstöðuna.
Hvers vegna skil ég ekki.
Mér finnst þetta vera hreinasta
vitleysa. Hvers vegna þarf þetta að
vera svona? Er ekki nóg að vera gam-
all og veikur þó ekki sé maður líka
niðurlægður fyrir það eitt að hafa
ánetjast reykingum á yngri árum?
Eru sígarettur á bannlista hér á
landi? Ég get ekki betur séð en þær
séu seldar fyrir okurverð mjög víða.
Er þá hægt að banna fólki að reykja
inni á spítölum þegar fólk er tilneytt
til að vera þar heilsu sinnar vegna?
Ég kalla það sama og bann að fólk
þurfi að fara upp margar hæðir eða
lengst niður í kjallara til að reykja
(eins og það er sums staðar), þegar
aðstoð þarf til nánast allrar hreyfing-
ar.
Þegar móðir mín var ung þótti fínt
að reykja en nú er litið á reykingafólk
sem þriðja flokks þegna. Hverjum er
þarna um að kenna?
Það skal tekið fram að sjálf reyki
ég ekki, er reyndar hætt fyrir meira
en 10 árum. Ég styð heilshugar til-
raunir til að draga úr reykingum eins
og kostur er. Ég get hins vegar ekki
varist þeirri hugsun að þjóðfélagið
beri að miklu leyti ábyrgð á reyking-
um margra eldri þegna sinna og eigi
að viðurkenna það.
GUÐBJÖRG
GUÐMUNDSDÓTTIR,
Nýlendugötu 41, 101 Reykjvík.
Eru mannréttindi
brotin á reykingafólki?
Frá Guðbjörgu Guðmundsdóttur