Morgunblaðið - 07.01.2004, Blaðsíða 31

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 7. JANÚAR 2004 31
Rétt áður en Dóra greindist með
MND-sjúkdóminn dreymdi aðra okk-
ar á nýársnótt að við þrjár vorum að
fara í ferðalag og vorum búnar að
skipuleggja það vel. Þegar leggja átti
af stað fannst Dóra ekki og varð því
úr að við tvær fórum í ferðalagið. Nú
að leiðarlokum má sjá að draumurinn
getur hafa verið nokkurs konar fyr-
irboði, því við fórum svo sannarlega í
ferðalag, ekki eingöngu til útlanda,
heldur fórum við aukinheldur báðar í
nám. Við þrjár höfðum byrjað saman
að læra í kvöldskóla sem var tíma-
bundið komið á fót í Búðardal rétt
fyrir 1990. Dóra hafði ef til vill meiri
áhuga á náminu en við og því var það
svo sárt að hún gat ekki haldið áfram
að læra. Hún sem varð svo fljót að
vélrita og hafði svo gaman af því,
hætti að geta beitt höndunum til
þess. Hún sem hafði svo gaman af að
keyra, hætti að geta það. Þaðan af
síður gat hún farið til útlanda og varð
því að láta sér nægja frásagnir okkar
af ferðalögunum og þau póstkort og
bréf sem við sendum henni.
Heimili þeirra Dóru og Rögnvald-
ar í Holti í Búðardal var oft á tíðum
eins og brautarstöð þar sem fólk kom
og hittist og alltaf var matur og kaffi
á boðstólum. Húsmóðirin, sem alltaf
hafði nóg að sýsla við á félagsheim-
ilinu sem heimili hennar var, hætti
smátt og smátt að geta unnið verkin.
Það varð henni mjög erfitt og einnig
að vita að engin von væri framundan.
Samt bugaðist hún aldrei og var oft
slegið á létta strengi þegar við kom-
um í heimsókn.
Fyrir tveimur árum gat hún ekki
lengur verið í Búðardal og flutti suð-
ur í íbúð þeirra hjóna í Grafarvogi.
Þar var allt miklu auðveldara um að-
gengi, enda Dóra þá komin í hjóla-
stól. Þrátt fyrir að heilsu Dóru færi
hrakandi hélst sá siður að á heimilinu
var mjög oft gestkvæmt, því þau hjón
voru vinmörg. Fjölskyldan stóð sam-
an um að gera henni lífið sem bæri-
legast og þar stóð Guðrún dóttir
hennar eins og klettur við hlið móður
sinnar. Hún lagði áherslu á að
mamma sín gæti haft hlutina eins og
hún var vön.
Síðasta gjöfin sem Dóra gaf okkur
var glerkúla með mynd af þorpi á kafi
í snjó líkum þeim sem var í Reykjavík
á annan í jólum. Þessi fallega jólakúla
lýsir Dóru vel, en hún vildi alltaf
gleðja þá sem voru í kringum hana.
Hún var engu að síður föst fyrir að
jafnaði og fylgdi málum vel eftir,
enda mikil kvenréttindakona.
Í dag kveðjum við góða konu og
hjartkæra vinkonu og vottum við
Rögnvaldi og fjölskyldu Dóru okkar
dýpstu samúð.
Sigurbjörg Ásgeirsdóttir,
Birna Lárusdóttir.
Nú er hún Dóra frá Grund laus frá
sínum fjötrum. Hinn vaxandi van-
máttur sem fylgdi veikindum hennar
var henni þungbær. Hún var ekki
þeirrar gerðar að ætla öðrum að bera
sinn farangur og var raunar ávallt í
sínu lífi veitandi. Á tiltölulega
skömmum tíma hefur maðurinn með
ljáinn höggvið í þrígang með sama
hætti í ættmeiðinn. Þrjár frændkon-
ur, systkinadætur, hafa ótímabært
orðið að lúta lægra haldi fyrir sjúk-
dómi sem takmarkaðar varnir eru við
enn sem komið er. Vonandi á það eft-
ir að breytast. Nokkur kynni fékk
þjóðin af einum þolanda þessa sjúk-
dóms í sjónvarpinu á annan í nýári.
Sem í hnotskurn mátti sjá hvernig
líkamlegri getu hafði hrakað smátt og
smátt en vitundarlíf hafði að sama
skapi eflzt og þroskazt, hugsunin var
skýr, markmiðin yfirveguð og viljinn
einbeittur með dóminn í farteskinu.
Með sama hætti hafa þessar frænd-
konur mínar haldið til vegarins enda
með lífsviljann að vopni. En eigi má
sköpum renna.
Ungur varð ég þess aðnjótandi að
systir Dóru varð systir mín. Sú stað-
reynd leiddi óhjákvæmilega til þess
að nöfn þeirra systra systur minnar
sem vestur fluttu bar oft á góma í
mínum uppvexti. Fjarlægðin tak-
markaði hins vegar nánari kynni á
þeim tíma. Hugstæð er þó ferð vestur
í Dali; í Saurbæinn. Fyrir dyrum stóð
að ferma skyldi frændsystkinin Stur-
laug í Hvammsdalskoti og Dóru á
Grund. Mikið ferðalag og eftirminni-
legt í amerískri „drossíu“; ferð sem
alla tíð kemur mér í hug síðan í hvert
sinn sem ég á leið um Dali. Auk sögu-
legrar uppfræðslu úr heimi Laxdælu,
hvar Kjartan var veginn og fleira í
þeim dúr, var staldrað við vestarlega
á Svínadal gegnt heiðarbýlinu Hvols-
seli. Saga Hvolssels sem sjálfstæðrar
ábýlisjarðar spannar aðeins hálfa öld.
Þar hefur vafalaust verið harðbýlt
svo snjóþungur sem Svínadalurinn
er. Hvolssel var einasta ábýli sem afi
okkar og amma höfðu um sína daga
en annars var húsmennskan þeirra
hlutskipti eins og svo margra ann-
arra á þeirra dögum. Einsamall varð
afi okkar eftir hérlendis, 16 ára gam-
all, þegar foreldrar hans og systkini
fluttu til Vesturheims; fyrsta fjöl-
skyldan í Dölum sem tók þann kost.
Því má segja að afi okkar hafi orðið
einstæðingur á unglings aldri. En
hann eignaðist sína eigin fjölskyldu,
konu og sex börn sem öll komust til
fullorðinsára. Í Hvolsseli bjuggu þau
um nokkurra ára skeið á fyrsta ára-
tug síðustu aldar og á komandi vori
mætti minnast þess að rétt hundrað
ár eru síðan þau fluttu í Selið. Þar
fæddist Jói föðurbróðir minn og faðir
Dóru, yngstur sinna systkina. Ég hef
þá hugmynd um þessa föðurforeldra
okkar að þeir hafi ógjarnan látið hlut
sinn eða borizt með straumnum
hugsunarlaust. Af stuttri frásögn
sem er að finna í sögu landpóstanna
má ráða að afi okkar hafi kunnað því
illa að vegið væri að þeim sem ekki
gátu borið hönd fyrir höfuð sér. Lík-
legt er að sterk skapgerð foreldranna
og afstaða þeirra til manna og mál-
efna hefur mjög mótað lífsviðhorf
barnanna. Ævinlega til varnar þeim
sem minna máttu sín; niðrandi umtal
ekki liðið en líka stundum full fámál-
ug ef þeim féll ekki. Þessi einkenni
held ég að hafi orðið arfahlutur Dóru
í ríkum mæli; trygg og traust, föst
fyrir en líka glaðsinna og gestrisin
sem æði margir fengu að reyna hjá
húsfreyjunni í Holti í Búðardal.
Síðar minnist ég þess að Dóra var
komin suður. Hverra erinda veit ég
ekki en þá dvaldi hún um tíma á
heimili foreldra minna. Einkum er
mér minnisstætt mikið dálæti Dóru á
söngvaranum Hauki Mortens. Þó lék
orð á að góðsöngvarinn einn ætti ekki
aðdáun hennar óskipta. Á því kunni
ég svo sem engin skil enda ekkert að
grufla í hennar málum. En svo spurð-
ist að þar í blandaðist piltur sem kall-
aður væri Valdi. Sé minni mitt ekki
þeim mun brigðulla í þessu efni þá er
þeirra samferð nú búin að vara í því
sem næst hálfa öld.
Um varanlega búsetu fylgdu þau
ekki straumnum suður. Bú sitt settu
þau saman í heimahéraði vestur í
Búðardal þar sem heitir í Holti. Haf-
izt var handa við atvinnurekstur sem
þjónustaði marga og var þess háttar
og við þær aðstæður að ekki voru
glögg skil á milli heimilis og vinnu-
staðar. Því eru það æði margir sem
hafa í gegnum tíðina notið þess að
sötra úr kaffibolla í eldhúsinu hjá
henni Dóru. Má og auðsætt vera að
gestrisni hennar var tæpast bundin
við kaffið eitt. Þótt mér væri ekki tíð-
förult um Dali þá minnist ég þess
varla að hafa komið svo að Holti að
ekki væri þar einhver á bekk fyrir.
Þangað var virkilega notalegt að
koma og þess minnist áreiðanlega
margur Dalamaðurinn.
Fyrir rúmum áratug varð vart
þeirra einkenna að ekki væri allt með
felldu um heilsufar Dóru. Síðan hefur
smátt og smátt hallað undan fæti. Svo
fór að hjólastóllinn varð hlutskipti
hennar en jafnvel úr honum sinnti
hún sínum störfum eftir föngum svo
lengi sem handstyrkur leyfði. Við
tóku vetursetur syðra en fyrir vestan
á sumrum. Já, Dalirnir heilla en tvö
síðustu árin var þess enginn kostur
fyrir Dóru að fá þess notið. Fyrir
sunnan var fjölskyldan nálægari og
auðveldara um óhjákvæmilega að-
stoð sem þó fyrst og síðast hvíldi á
hennar prýðilega eiginmanni.
Við þau þáttaskil sem nú eru orðin
viljum við Guðrún þakka fyrir frænd-
semi, vináttu og tryggð. Rögnvaldi,
börnunum og fjölskyldum þeirra og
öðrum vandamönnum sendum við
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Jón G. Guðbjörnsson.
Elskuð systir okkar
RAGNHEIÐUR THORARENSEN
Vesturbrún 17
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni
í Reykjavík miðvikudaginn 7. janúar
kl. 15.00.
Elín Hrefna Thorarensen, Katrín Erla Thorarensen,
Svala Thorarensen, Alma Thorarensen,
Oddur C.S. Thorarensen.
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar, tengda-
móðir, amma og langamma,
GUÐFINNA SIGURDÓRSDÓTTIR,
Álftarima 3,
Selfossi,
lést á Landspítalanum á gamlársdag.
Jarðaförin fer fram frá Selfosskirkju fimmtu-
daginn 8. janúar kl. 14.00.
Karl Eiríksson,
Valdimar Karlsson,
Sigurdór Karlsson, Helga R. Einarsdóttir,
Sigríður Karlsdóttir, Gunnar Jónsson,
Katrín I. Karlsdóttir, Karl Björnsson,
Hrafnhildur Karlsdóttir, Þröstur Hafsteinsson
og fjölskyldur.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir, afi og langa-
fi,
HELGI FELIX ÁSMUNDSSON
frá Neðri-Brekku,
Grettisgötu 36b,
lést á Landspítala Landakoti laugardaginn
3. janúar.
Ásmundur Markús Helgason,
Sveindís Helgadóttir, Rúnar Ágústsson,
Erla Helgadóttir, Stefán Stefánsson,
Björk Helgadóttir, Ívar Magnússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, systir,
amma og langamma,
ELÍSABET GUÐNADÓTTIR,
Hulduhlíð, Eskifirði,
sem lést á Fjórðungssjúkrahúsinu í Neskaup-
stað sunnudaginn 4. janúar, verður jarðsungin
frá Eskifjarðarkirkju laugardaginn 10. janúar
kl. 14.00.
Bjarni Stefánsson, Bára Hafsteinsdóttir,
Barbara Stefánsdóttir, Kristján Vigfússon,
Magnús G. Jónsson,
ömmu- og langömmubörn.
Áskær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
SIGURÐUR Á. JÓNSSON,
lést á hjúkrunarheimilinu Skógarbæ að morgni
mánudagsins 5. janúar.
Þórdís Gerður Sigurðardóttir, Björn Snorrason,
Sigrún Sigurðardóttir, Jónatan Ólafsson,
Jón Sigurðarson, Margrét Thorsteinsson,
Kjartan Sigurðsson, Guðrún Gyða Ólafsdóttir,
Vilborg Þórunn Sigurðardóttir, Heimir Einarsson,
barnabörn og barnabarnabarn.
Ástkær unnusti minn, sonur okkar og bróðir,
ÁKI MÁR SIGURÐSSON,
Brúsastöðum,
Vatnsdal,
lést föstudaginn 2. janúar.
Jarðarförin fer fram frá Blönduóskirkju laugar-
daginn 10. janúar kl. 13.30.
Jarðsett verður í Undirfellskirkjugarði.
Díana Huld Sigurðardóttir,
Gróa Margrét Lárusdóttir, Sigurður Ólafsson,
Arndís Sigurðardóttir,
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og afi,
ÞORSTEINN JAKOBSSON
fyrrverandi stýrimaður og hafnarvörður,
Hrafnistu, Hafnarfirði,
áður Giljalandi 33,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Bústaðakirkju föstu-
daginn 9. janúar kl. 13.30.
Unnur Þorsteinsdóttir, Björn L. Örvar,
Bjarni Þorsteinsson, Annetta A. Ingimundardóttir,
Haraldur S. Þorsteinsson, Ingunn Hansdóttir,
Jakob F. Þorsteinsson, Vanda Sigurgeirsdóttir
og barnabörn.
Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
MARÍA SIGURÐARDÓTTIR
frá Hlíð,
sem lést á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri þriðjudaginn 30. desember
sl., verður jarðsungin frá Ólafsfjarðarkirkju laugardaginn 10. janúar
kl. 13:30.
Þeir, sem vilja minnast hennar, láti dvalarheimilið Hornbrekku í Ólafsfirði
njóta þess.
Ásta Dómhildur Björnsdóttir, Ásgrímur Gunnarsson,
Hrönn Jóhannsdóttir, Einar Kr. Haraldsson,
Sigurður J. Jóhannsson, Jóna Berg Garðarsdóttir,
Gunnar L. Jóhannsson, Svanfríður Halldórsdóttir,
Jóhanna Lovísa Stefánsdóttir,
barnabörn og langömmubörn.