Morgunblaðið - 21.02.2004, Blaðsíða 41
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. FEBRÚAR 2004 41
ÖGMUNDUR Jónasson skrifar
grein í Morgunblaðinu 18. febrúar
og slær því upp að Verslunarráð Ís-
lands vilji beita sér fyrir því að
krabbameinssjúklingar greiði fyrir
þjónustu. Verða þetta
að teljast ábyrgðarlaus
ummæli af Ögmundi.
Það verður að vera
hægt að ræða heil-
brigðismálin án þess að
beitt sé hrópum og köll-
um og fullyrt að þeir
sem leggi sig fram um
að skoða nýjar leiðir til
úrbóta séu sérstakir
andstæðingar íslenska
velferðarkerfisins og
þeirra sem minnst
mega sín.
Ný tækifæri
Verslunarráð gerir sér grein fyrir
því að traust heilbrigðiskerfi er mik-
ilvægur þáttur í samkeppnisstöðu
Íslands. Á Viðskiptaþingi sem haldið
var í síðustu viku kynnti Versl-
unarráð ný tækifæri í heilbrigð-
isþjónustu. Fjölmargir einstaklingar
hafa fagnað því framtaki atvinnulífs-
ins að vinna ítarlegar tillögur um úr-
bætur í heilbrigðisþjónustu. Á Ís-
landi starfar afar hæft starfsfólk á
sviði heilbrigðismála. Það er því
sorgleg staðreynd að öll umræða og
aðgerðir í heilbrigðismálum ein-
kennast af úrræðaleysi og tilvilj-
anakenndum aðgerðum sem koma
illa niður á sjúklingum og starfsfólki.
Við því þarf að bregðast. Grein Ög-
mundar er ekki tilraun til þess að
bregðast við þeim vanda sem við
blasir, heldur ber hún þess frekar
merki að vera hræðsluáróður.
Verslunarráð vill sýna ábyrgð
með því að koma fram með tillögur í
þeirri erfiðu stöðu sem heilbrigð-
ismálin eru í. Markmið Versl-
unarráðs er að bæta þjónustu og að-
gengi sjúklinga að
heilbrigðiskerfinu, auka samkeppni
og samanburð og nýta betur það fé
sem varið er til heilbrigðismála.
Útboð á þjónustu
Með því að bjóða út heilsugæslu,
hjúkrunarheimili og alla aðra þjón-
ustu en bráðaþjónustu á Landspítala
– háskólasjúkrahúsi, getur mikill ár-
angur náðst fyrir þá
sjúklinga sem á þjón-
ustunni þurfa að halda.
Þjónusta sem ekki
telst til bráðaþjónustu
er, svo dæmi séu
nefnd; öldrunarsvið,
fæðingarþjónusta,
tæknifrjóvgunardeild,
þjónusta við geðfatlaða
og langtímameðferð
krabbameinssjúkra.
Með því að bjóða þjón-
ustu út ákveða íslensk
stjórnvöld hvaða þjón-
ustu þau kaupa, sjúk-
lingar fá aukin tækifæri til raun-
verulegs vals um þjónustuna, aðhald
á sjúkrastofnanir eykst og peningum
skattgreiðanda er betur varið. Það
að hagræða í rekstri þýðir ekki að
þjónustan skerðist, þvert á móti er
hægt að bjóða upp á betri þjónustu
og nýta það fé sem sparast til að
sinna öðrum sjúklingum. Mörg
dæmi eru um að úrlausna sé leitað á
dýrasta stigi heilbrigðisþjónust-
unnar, þ.e. á Landspítala – háskóla-
sjúkrahúsi, þegar hægt er að sinna
sjúklingi á fullnægjandi hátt með
einfaldari og ódýrari hætti.
Notendagjöld fyrir
valkvæða þjónustu
Innan Verslunarráðs er áhersla lögð
á að veigamiklir þættir heilbrigð-
isþjónustunnar séu greiddir úr sam-
eiginlegum sjóðum til að gefa öllum
færi á að njóta góðrar heilbrigð-
isþjónustu óháð aðstæðum og efna-
hag. Jafnframt eru þættir í heil-
brigðisþjónustunni þar sem eðlilegt
þykir að notendur greiði stóran eða
fullan hlut sjálfir. VÍ telur nauðsyn-
legt að mörkuð verði stefna um not-
endagjöld í heilbrigðisþjónustu.
Notendagjöld hér eru með því
lægsta sem þekkist í OECD-ríkjum.
Þetta þýðir með öðrum orðum að
þeir sem nota þjónustuna greiða
minna fyrir hana en í öðrum ríkjum.
Grundvallaratriði í stefnumörkun
um notendagjöld í heilbrigðisþjón-
ustu er að bráðaþjónusta og fólk með
alvarlega og langvinna sjúkdóma
verði ekki látið greiða fyrir þjónustu
en að valkvæð þjónusta verði í meira
mæli greidd af notendum. Versl-
unarráð leggur á það áherslu að
marka þurfi stefnu í þessu eins og
öðru í sambandi við heilbrigðismálin
þannig að notendagjöld verði ekki
tilviljanakennd og að þau verði ekki
ný skattlagning á fólk. Ummæli Ög-
mundar eru því gjörsamlega úr sam-
hengi við hugmyndir Verslunarráðs.
Með ummælum sínum tekur Ög-
mundur rjómann úr ísnum og býður
fólki eingöngu upp á egg og sykur.
Egg og sykur í
boði Ögmundar
Sigþrúður Ármann svarar
Ögmundi Jónassyni ’Ummæli Ögmundareru því gjörsamlega úr
samhengi við hug-
myndir Verslunarráðs.‘
Sigþrúður Ármann
Höfundur starfar hjá
Verslunarráði Íslands.
ÁSTÆÐA er til að óska Árbæ-
ingum hjartanlega til hamingju
með nýtt bókasafn sem opnað
verður að Hraunbæ 119 á sunnu-
dag. Þar með eru tillögur sem
borgarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins fluttu
um málið á árunum
2000–2001 loks orðnar
að veruleika. Bóka-
safnið er glæsilegt og
verður Árbæingum
vafalaust til ánægju
og menningarauka um
ókomin ár.
Árbæingar hafa í
áraraðir óskað þess
að fá útibú Borg-
arbókasafns í hverfið.
Málið komst þó ekki á
hreyfingu fyrr en árið
2000 að frumkvæði
Guðrúnar Pétursdóttur og Júlíusar
Vífils Ingvarssonar, þáverandi
borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokks-
ins, sem fluttu tillögur í nefndum
og ráðum borgarinnar um að sett
yrði á fót bókasafn í Árbæj-
arhverfi.
Þrátt fyrir að menningar-
málanefnd Reykjavíkur samþykkti
tillögurnar einróma gekk ekki
átakalaust að koma safninu á legg.
Í kjölfar samþykktar menningar-
málanefndar var bókasafnið sett á
þriggja ára áætlun hennar. Þegar
áætlunin var lögð fram í borg-
arstjórn í ársbyrjun 2001, var búið
að strika út, með einu pennastriki
og án umræðu, setninguna í áætlun
menningarmálanefndar um bóka-
safn í Árbæjarhverfi
Borgarfulltrúar Sjálfstæð-
isflokks tóku málið því upp aftur,
bæði í borgarstjórn og nefndum
borgarinnar. Smám saman var
málinu þokað áfram og hafist
handa við undirbúning af fullri al-
vöru. Nokkurn tíma tók að finna
bókasafninu húsnæði við hæfi.
Guðrún Pétursdóttir lagði til að
kannað yrði hvort koma mætti
bókasafninu upp í tengslum við Ár-
bæjarskóla með það í huga að
þessar tvær stofnanir styrktu hvor
aðra og sköpuðu Árbæjarhverfinu
sameiginlegan samkomustað og
menningarmiðstöð. Á tímabili var
einnig til skoðunar að koma safn-
inu fyrir í tengslum við fé-
lagsmiðstöðina Ársel. Þrátt fyrir
ótvíræða kosti gengu þessar hug-
myndir ekki eftir og að lokum var
ákveðið að koma safninu fyrir í
leiguhúsnæði í eigu Sparisjóðs vél-
stjóra.
Bókasöfnin og hverfavæðingin
Á þessum tímamótum er ekki úr
vegi að líta yfir þróun bókasafns-
mála í borginni á sl. árum. Á menn-
ingarárinu 2000 var bókasafnsú-
tibúið í Vesturbænum lagt niður
sem starfrækt hafði verið frá árinu
1936; „slátrað í menningarveisl-
unni,“ eins og Elín Pálmadóttir
komst eftirminnilega að orði í
blaðagrein sinni um málið. Þá
stendur eftirfarandi setning í
starfsáætlun Borgarbókasafns fyr-
ir árið 2004: „Rekstri Seljasafns
verður (væntanlega) hætt í sum-
arbyrjun.“ Seljasafn er einkum
ætlað börnum og unglingum og
safnkosturinn tekur mið af því.
Varla telja íbúar þetta í samræmi
við margboðaða hverfavæðingu R-
listans?
Borgarfulltrúar Sjálfstæð-
isflokksins óska Árbæingum til
hamingju með nýja bókasafnið og
minna á að þar verður opið hús á
opnunardaginn milli kl. 14 og 18.
Til hamingju, Árbæingar!
Kjartan Magnússon og
Hanna Birna Kristjánsdóttir
fjalla um nýtt bókasafn ’Með bókasafni í Árbæer tillaga borgarfulltrúa
Sjálfstæðisflokksins
loks orðin að veruleika.‘
Kjartan
Magnússon
Höfundar eru borgarfulltrúar
Sjálfstæðisflokksins.
Hanna Birna
Kristjánsdóttir
MIKLAR sviptingar áttu sér
stað hjá útgerðarfyrirtækinu og
fiskvinnslunni Þorbirni Fiskanesi í
Grindavík ehf. Óvænt
og án fyrirvara urðu
margir hluthafar að
taka ákvörðun um
það undir þrýstingi
að selja hlut sinn í
fyrirtæki sem hefur
verið kjölfestan í lífs-
starfi margra hlut-
hafanna. Valdatafl
átti sér stað, með
miklum breytingum
sem ekki sér fyrir
endann á.
Þið annars ágæta
Þorbjarnarfólk. Á
þessari stundu finnst
Fiskanesarminum í
Þorbirni Fiskanesi
ehf. ákaflega sann-
gjarnt að fá nokkur
svör við öllum þeim
stóru spurningum,
sem brenna á okkur
og öllum þeim sem málið varðar
með tilliti til atvinnu, afkomu og
metnaðar fyrir hönd Grindavíkur.
Skýring ykkar er að meirihluti
væri að tapast.
Nú spyrjum við, áður eigendur
Fiskaness hf., af hverju var ekki
boðaður stór hluthafafundur, þar
sem væri einfaldlega spurt hvað
væri til ráða, ef sú staða væri
komin upp, að við værum að missa
frá okkur stóran hluta útgerðar og
fiskvinnslu Þorbjarnar Fiskaness
úr sjávarplássinu Grindavík.
Hefði ekki verið ögn viturlegra
að kalla saman stóran hluthafa-
fund, fá einfaldlega á
hreint hverjir vildu
selja og hverjir vildu
halda sínum hlutabréf-
um í fyrirtækinu Þor-
birni Fiskanesi ehf.
Fara á stúfana eins og
það heitir á góðri ís-
lensku, safna liði og
standa saman.
Mér finnst, sem
fyrrum eiganda í Þor-
birni Fiskanesi ehf.,
að við eigum skilið
haldgóða skýringu á
öllum þessum gjörn-
ingi.
Í dag er fyrirtækið í
eigu fjögurra aðila,
nánar tiltekið Þor-
bjarnararmsins.
Eru það þessar að-
gerðir sem eru það
allra besta sem hægt
var að gera í stöðunni?
Hvað verða margir bátar seldir
og hversu mikill kvóti?
Hvað missa margir vinnuna?
Við biðjum um skýr og afdrátt-
arlaus svör.
Skýr og afdráttar-
laus svör óskast
Birna Óladóttir skrifar
um Þorbjörn Fiskanes ehf.
Birna Óladóttir
’… við eigumskilið haldgóða
skýringu á öll-
um þessum
gjörningi. ‘
Höfundur er fyrrverandi
eigandi í Fiskanesi hf.
Ást og umhyggja
Barnavörur
www.chicco.com