Morgunblaðið - 26.03.2004, Side 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 26. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
HÉRAÐSDÓMUR Reykjavíkur
dæmdi í gær hálffertugan karlmann,
Ágúst Magnússon, í 5 ára fangelsi
fyrir kynferðisbrot gegn sex drengj-
um og brot á barnaverndarlögum.
Um er að ræða einn þyngsta dóm
sem kveðinn hefur verið upp í kyn-
ferðisbrotamáli hérlendis. Í málinu
setti ákæruvaldið fram sjaldgæfa
kröfu um öryggisvist að lokinni af-
plánun, en henni var hafnað. Ákærði
hefur tekið sér 4 vikna áfrýjunar-
frest.
Brotin voru framin á árunum
1999–2003. Í málinu var ákærði enn-
fremur sakfelldur fyrir að hafa í
vörslu sinni myndbandsspólur,
DVD-mynddiska, ljósmyndir og
hreyfimyndaskrár sem sýna börn á
kynferðislegan og klámfenginn hátt.
Á nokkrum myndbandsspólum sást
ákærði í kynferðislegum athöfnum
með ungmennum.
Ákærði var dæmdur til að greiða-
fimm fórnarlömbum sínum 1,7 millj-
ónir króna í bætur.
Tældi drengina með
blekkingum á yfirvegaðan
og skipulegan hátt
Í dómi héraðsdóms er rakið
hvernig ákærði á skipulegan og yf-
irvegaðan hátt og með blekkingum,
tældi og/eða misnotaði drengina sem
flestir höfðu litla sem enga reynslu á
kynlífssviðinu. Þrátt fyrir að dreng-
irnir stæðu illa félagslega og ættu við
persónulega erfiðleika að stríða áður
en þeir kynntust ákærða þótti koma
skýrlega fram í framburðum þeirra,
sálfræðiskýrslum og skýrslum vitna
að með háttsemi sinni olli ákærði
drengjunum sálrænu tjóni sem hefur
haft alvarlegar afleiðingar fyrir
sjálfsmynd þeirra og þroska, en
nokkrir þeirra hafa upplifað mikla
skömm og sektarkennd vegna brot-
anna. Þótti dóminum aðferðir þær
sem ákærði beitti sýna einbeittan
brotavilja hans í þeim tilgangi að
fullnægja kynlífsórum sínum gagn-
vart drengjunum.
Greindur með alvarlega
barnagirnd og þráláta kynóra
Miðað við lengd þeirrar refsivistar
sem ákærði var dæmdur til féllst
dómurinn ekki á þá kröfu ákæru-
valds að nauðsyn bæri til að kveða á
um það í þessu máli að ákærði skuli
beittur öryggisráðstöfunum að refsi-
vist lokinni. Krafan var sett fram á
grundvelli þess að ákærði greindist
með alvarlega barnagirnd og þráláta
kynóra eftir að málið kom upp. Segir
í skýrslu sálfræðings að hann ráði
ekki við þessar kenndir sínar og sé
því hætta á að mál af þessu tagi end-
urtaki sig.
Ákærða var gert að sæta upptöku
á tveimur tölvum ásamt öllum fylgi-
búnaði, þar á meðal 5 hörðum disk-
um, 54 geisladiskum, 4 tölvudiskling-
um, 13 myndbandsspólum, 8 mm
myndbandi og 160 útprentuðum ljós-
myndum, sem lögregla lagði hald á á
heimili hans við rannsókn málsins.
Málið dæmdu héraðsdómararnir
Valtýr Sigurðsson sem dómsformað-
ur, Helgi I. Jónsson og Ingveldur
Einarsdóttir. Verjandi ákærða var
Guðmundur Ágústsson hdl. og sækj-
andi Sigríður Friðjónsdóttir sak-
sóknari hjá ríkissaksóknara.
Karlmaður dæmdur í fimm ára fangelsi fyrir kynferðisbrot gegn börnum
Sýndi einbeittan
brotavilja gagn-
vart drengjunum
Morgunblaðið/Golli
Ákærði leiddur í fylgd lögreglumanna til dómsuppkvaðningar í Héraðs-
dómi Reykjavíkur í gærmorgun.
fræðitímaritið Human Molecular
Genetics birt grein eftir vísinda-
menn ÍE þar sem greint er frá nið-
urstöðunum.
Rakin aftur til ársins 1540
Langanesveiki, sem fyrst var lýst
af Kristjáni Sveinssyni augnlækni
árið 1939, hefur mjög skýrt og
ríkjandi erfðamynstur. Einstakling-
ar sem erfa stökkbreyttan erfðavísi
frá öðru foreldri fá sjúkdóminn en
aðrir ekki. Í tilkynningu frá Ís-
lenskri erfðagreiningu segir að ætt-
ir 78 sjúklinga hafi verið raktar aft-
ur til eins forföður sem fæddist árið
1540. Einnig sé vitað að einstakling-
ar sem greinst hafa með sjúkdóm-
inn í Færeyjum, Danmörku, Þýska-
landi, Noregi, Svíþjóð, Bretlandi og
í Bandaríkjunum séu af íslenskum
uppruna og tengist þessari ætt.
RANNSÓKNIR Íslenskrar erfða-
greiningar á Langanesveiki eða arf-
gengri sjón- og æðavisnun hafa leitt
í ljós að stökkbreyting í erfðavísi á
tilteknum litningi sem segir til um
samsetningu sk. TEAD1 prótíns,
orsakar sjúkdóminn. Langanesveiki
lýsir sér í skemmdum á augnbotn-
um sem byrja við sjóntaugaenda en
breiðast út eftir augnbotnunum með
aldrinum og getur sjúkdómurinn
valdið blindu.
Alls tóku 81 sjúklingur og 107
ættingjar þátt í rannsókninni og
fannst stökkbreytingin í öllum sjúk-
lingunum en hvorki í heilbrigðum
ættingjum né viðmiðunarhópi.
Rannsóknirnar voru unnar undir
stjórn Ragnheiðar Fossdal líffræð-
ings hjá ÍE í samvinnu við Friðbert
Jónasson augnlækni á Landspítala –
háskólasjúkrahúsi. Hefur erfða-
Stökkbreyting í
erfðavísi orsök
Langanesveiki
BJÖRN Brynjúlfur Björnsson,
formaður Félags kvikmynda-
gerðarmanna, kveðst ánægður
með þá
ákvörðun Noð-
urlandaráðs að
efna til nor-
rænnar kvik-
myndaverð-
launahátíðar í
fyrsta sinn ár-
ið 2005.
„Við sem
þessu tengj-
umst erum auðvitað mjög
ánægð með það. Það er lengi
búið að ræða um þetta en ekki
komist til framkvæmda fyrr en
nú. Ég held að það sé alveg rétt
sem hefur komið fram í mál
menntamálaráðherra að þetta
sé mjög mikilvægt og sýni líka
þá grósku sem er í norrænni
kvikmyndagerð og sé staðfest-
ing og viðurkenning á því starfi.
[...] Þetta á örugglega eftir að
verða mikil lyftistöng, bæði á
Norðurlöndum og auðvitað hér,
að fá svona norrænan Óskar,“
segir Björn Brynjúlfur.
Formaður Félags
kvikmynda-
gerðarmanna
Mikil lyfti-
stöng að fá
norrænan
Óskar
Björn Björnsson
STJÓRNENDUR fyrirtækja innan
Samtaka atvinnulífsins (SA) hafa
mikinn áhuga á því að koma á annarri
skipan á fimmtudagsfrídögum á vor-
in. Hannes G. Sigurðsson, aðstoðar-
framkvæmdastjóri SA, segir fyrir-
tækin telja að fríin dragi úr framleiðni
og afköstum í íslensku efnahagslífi.
Hann á von á því að ákvæði um að
flytja þessa frídaga til verði sett inn í
fleiri samninga en við Starfsgreina-
sambandið og Flóabandalagið, sem
greint var frá í blaðinu í gær. Grétar
Þorsteinsson, forseti ASÍ, telur það
ekki sjálfgefið að svona ákvæði verði í
fleiri samningum, þetta sé og hafi ver-
ið umdeilt mál.
Hannes segir útlendinga og þá sem
stunda erlend viðskipti vera mjög
undrandi á því fyrirkomulagi að hafa
þessa frídaga á fimmtudögum. Þjóð-
félagið lamist verulega á þessu tíma-
bili á vorin. Einnig sé óánægja meðal
fyrirtækja með sumarlokun leikskóla
og vetrarfrí grunnskólanna.
„Það eru tveir kostir í stöðunni að
okkar mati. Annaðhvort að færa frí-
dagana að helgi eða að fella þá niður
og gera þá að hluta af öðru orlofs-
tímabili á öðrum árstíma. Frídögum
er ójafnt skipt yfir árið. Þeir eru
margir á fyrri hluta ársins en engir á
haustin. Rætt hefur verið um orlof á
haustin eða fyrri hluta vetrar en þá
þyrftu allir að koma að því máli, eink-
um stéttarfélög opinberra starfs-
manna eins og kennarar. Við höfum
viljað færa þessa óvinsælu fimmtu-
dagsfrídaga inn í þann farveg en við
eigum langt í land með að ná heildar-
samstöðu í þjóðfélaginu um þetta.
Með því að fá þetta ákvæði inn í
samninginn við Starfsgreinasam-
bandið erum við að halda málinu á
dagskrá. Þarna hafa fyrstu skrefin
verið stigin,“ segir Hannes.
Mismunandi viðhorf
Grétar Þorsteinsson segir ASÍ ekki
hafa tekið formlega afstöðu til flutn-
ings frídaga. Vitað sé um deildar
meiningar innan landssambanda
ASÍ.
Með ákvæðinu í samningi stærsta
landssambandsins sé verið að skapa
ákveðið fordæmi en ekki sé sjálfgefið
að flutningur frídaganna verði tekinn
upp í öðrum samningum. Málið ráðist
af viðhorfum manna í hverju lands-
sambandi fyrir sig. Áhuginn sé
greinilega mikill hjá atvinnurekend-
um að knýja þetta í gegn. „Þetta hef-
ur borið á góma æði oft undanfarin ár
og þá hefur komið í ljós að viðhorfin
hafa verið mismunandi. Ég tel að það
sé óbreytt,“ segir Grétar.
Fyrstu skref stigin með flutning á fimmtudagsfrídögum
Fríin sögð draga úr
framleiðni og afköstum
ar og brást þannig trausti hennar
og trúnaðarskyldum sínum. Brotin
höfðu djúpstæð áhrif á líf stúlk-
unnar og sálarheill og ákærða
mátti vera það ljóst.
Stúlkan lagði fram kæru á síð-
asta ári, þá 19 ára gömul, en í kær-
unni kom fram að ákærði hefði mis-
notað stúlkuna frá því hún mundi
eftir sér og fram að þeim tíma er
hún fór að heiman 18 ára gömul.
Ákærði neitaði eindregið sök en í
tengslum við málið var framkvæmd
áttu sér stað á heimili ákærða, í bíl
hans og vinnuvélum sem hann hafði
lagt á afviknum stöðum, í fjallgöng-
um í nágrenni Reykjavíkur og víð-
ar.
Hæstiréttur vísar til forsendna
héraðsdóms sem sagði um ákærða
að hann hefði gerst sekur um sér-
lega grófa kynferðislega misnotkun
gagnvart stúlkunni og við ákvörðun
refsingar bæri að líta til þess að
hann misnotaði sér freklega vald
sitt yfir henni sem stjúpfaðir henn-
HÆSTIRÉTTUR dæmdi í gær
rúmlega fertugan karlmann í 5 og
½ árs fangelsi fyrir kynferðisbrot
gegn stjúpdóttur sinni. Með dómi
sínum staðfesti Hæstiréttur dóm
Héraðsdóms Reykjavíkur frá 28.
október 2003. Aðeins einu sinni áð-
ur hefur jafnþungur dómur verið
kveðinn upp í kynferðisbrotamáli
hérlendis.
Brotin áttu sér stað margítrekað
á 12 ára tímabili og hófust þegar
barnið var sex ára gamalt. Brotin
húsleit hjá honum og fundust þar
klámblöð og myndbandsspólur.
Málið dæmdu hæstaréttardóm-
ararnir Markús Sigurbjörnsson,
Garðar Gíslason, Guðrún Erlends-
dóttir, Hrafn Bragason og Pétur
Kr. Hafstein. Verjandi ákærða var
Helgi Jóhannesson hrl. og sækj-
andi Ragnheiður Harðardóttir sak-
sóknari hjá ríkissaksóknara.
Nafn sakborningsins er ekki birt
af tillitssemi við þolandann í mál-
inu.
Dæmdur í 51⁄2 árs fangelsi fyrir kynferðisbrot gegn stjúpdóttur sinni
Dæmdur sekur fyrir sérlega
grófa kynferðislega misnotkun
KONA sem lögreglan í Árnessýslu
handtók vegna rannsóknar, sölu og
dreifingar fíkniefna í umdæminu og
var úrskurðuð í gæsluvarðhald sl.
sunnudag var látin laus í gær. Fjórir
karlmenn voru einnig handteknir
vegna málsins en þeim var sleppt að
loknum yfirheyrslum.
Lögreglan á Selfossi handtók fjóra
karla og eina konu vegna rannsóknar
sem tengist gruni um sölu og dreif-
ingu fíkniefna í umdæminu. Þremur
körlum var sleppt að loknum yfir-
heyrslum á föstudag. Ekki þótti það
þjóna hagsmunum rannsóknarinnar
að fara fram á áframhaldandi gæslu
yfir konunni. Leitað var í nokkrum
húsum vegna rannsóknar málsins.
Lagt var hald á nokkurt magn af
hassi og lítilræði af amfetamíni.
Laus úr
gæsluvarð-
haldi