Morgunblaðið - 09.05.2004, Blaðsíða 26

26 SUNNUDAGUR 9. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
fiÚ GETUR...
Tryggjum hverju barni
heilsuvernd, menntun, jafnrétti, umhyggju
EFLUM MANNÚ‹
...OR‹I‹ HEIMSFORELDRI
Sími 575 1520 I www.unicef.is
©
U
N
IC
E
F/
H
Q
98
-0
84
2/
B
lid
A
ls
b
ir
k
ÞESSA dagana takast landeigend-
ur Gufuár í Borgarfirði á um veiði-
fyrirkomulag í ánni. Gufuá er afar
vatnslítil að jafnaði á sumrin, nema
í rigningartíð, menn taka varla eft-
ir henni, en eigi að síður veiddust í
ánni yfir 400 laxar í fyrra ... í net.
Sigurður Már Einarsson fiski-
fræðingur og deildarstjóri Vestur-
landsdeildar Veiðimálastofnunar
sagði í samtali við Morgunblaðið að
netaveiðin neðst í Gufuá væri að
jafnaði 150 til 200 laxar, en í
þurrkasumrum eins og í fyrra,
væri laxinn tregari upp í berg-
vatnsárnar og þá væri veiðin meiri.
„Gufuáin á sinn litla laxastofn, en
það er enginn vafi á því að eitthvað
af þessari netaveiði úr Gufuá er af
fiski úr öllu vatnakerfinu, ég man
til dæmis eftir merki úr Norðurá
svo dæmi sé tekið,“ sagði Sigurður.
Ekki í pakkanum
Sigurður segir að netaveiðin í
Gufuá, sem er frá Ölvaldsstöðum,
hafi lengi verið umdeild, en ekki
væri um heimildarleysi að ræða,
því veiðifélag Gufuár var ekki með
í gerð heildarsamkomulags um
uppkaup neta úr Hvítá, einhverra
hluta vegna. Gufuá rennur þó í
Hvítá mjög neðarlega og gætir
flóðs og fjöru langt upp eftir
neðsta hluta árinnar, þar sem hún
liðast í djúpum stokkum síðustu
nokkur hundruð metrana. Þarna
hlýtur því mikill fjöldi laxa að
ganga um, a.m.k. fiskur úr Norð-
urá, Gljúfurá og Þverá/Kjarrá, ef
ekki Grímsá, Reykjadalsá og
Flóku, auk Brennu, Strauma og
Svarthöfða. Uppi eru vangaveltur
landeigenda ofar við ána að leigja
ána út eða opna hana fyrir stanga-
veiði, en lax gengur talsvert upp
fyrir þjóðveg eitt.
70 laxar…
Sigurður Már sagði enn fremur
að hann og fleiri hefðu gert marg-
þættar athuganir á Gufuá og þó að
lítil sé, þá sé hún að ýmsu leyti
sambærileg og Urriðaá á Mýrum
sem einnig verður afar vatnslítil í
þurrkatíð. Þessar sprænur geta
bólgnað talsvert í vætutíð og í
haustrigningum léki laxinn sér að
því að ganga langt upp eftir þeim,
15,8 kílómetra í tilviki Gufuár, en
þá er komið að fossi sem telst
ófiskgengur þar eð engin laxaseiði
hafa fundist fyrir ofan fossinn.
„Gufuá hefur að ýmsu leyti góð
uppeldisskilyrði fyrir laxaseiði,
þegar á heildina er litið, og ætti að
geta staðið undir hugsanlegri sum-
arveiði upp á 70 laxa,“ sagði Sig-
urður Már.
Bleikja gefur eftir
Fyrir skemmstu var haldið er-
indi sem byggði á rannsóknum
Hilmars Malmkvist, Finns Ingi-
marssonar og Haraldar Rafns
Ingvasonar, en þeir rannsökuðu
ástand silungastofna Elliðavatns.
Ekki að ástæðulausu, því borið hef-
ur á því hin seinni ár, að bleikj-
ustofn vatnsins hefur látið verulega
undan, en urriði a.m.k. staðið í stað
ef ekki hreinlega aukist. Kom fram
í erindinu, að á árunum 1974-1984
hefði bleikja verið á bilinu 55 til
85% af heildarafla úr vatninu, en á
árunum 1998-2002 hefði hún aðeins
verið 14 til 20% af aflanum og að
líkindum væri bleikjan í dag aðeins
fjórðungur alls silungs í vatninu.
Laxaseiðum í Suðurá og Hólmsá
sem renna í Elliðavatn, hefur einn-
ig fækkað mjög, svo og bleikjuseið-
um í sömu ám. Það sem er ef til vill
eftirtektarverðast við þessar tölur
er, að engar augljósar náttúrulegar
breytingar hafa orðið á vatnasvæð-
inu sem skýrt gætu þessa kúvend-
ingu.
Morgunblaðið/Einar Falur
Veiðimaður í nepjunni við Elliðavatn á dögunum.
Stöng eða
net í Gufuá?
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?