Morgunblaðið - 06.06.2004, Qupperneq 54
FÓLK Í FRÉTTUM
54 SUNNUDAGUR 6. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
JAZZKLÚBBUR
Hótel Borg, Pósthússtræti 11,
sími 551 1440
Tónleikar hefjast kl. 21:00
Miðaverð 1.000 kr.
www.jazzis.net/mulinn
6. júní
Egg og beikon
Sigurður Flosason saxófónn.
Agnar Már Magnússon píanó.
Tónlist eftir þá félaga auk
góðkunnra standarda í
útsetningum þeirra.
NÝTT: Miðasala á netinu
www.borgarleikhus.is
Stóra svið Nýja svið og Litla svið
DON KÍKÓTI eftir Miguel de Cervantes
5. sýn í kvöld kl 20 - blá kort
Su 13/6 kl 20
SÍÐUSTU SÝNINGAR Í VOR
CHICAGO eftir J. Kander, F. Ebb og B. Fosse
Lau 12/6 kl 20,
Lau 19/6 kl 20
SÍÐUSTU SÝNINGAR Í VOR
DANSLEIKHÚS 10/06/2004 SAMKEPPNI
9 verk eftir 14 höfunda
Fi 10/6 kl 20 - Kr. 2.500
Áhorfendaverðlaun - diskótek
BELGÍSKA KONGÓ eftir Braga Ólafsson
Í kvöld kl 20, Su 13/6 kl 20
SÍÐUSTU SÝNINGAR
RÓMEÓ OG JÚLÍA e. Shakespeare
í samstarfi við VESTURPORT
Þri 8/6 kl 20 - AUKASÝNING
Mi 9/6 kl 20, - UPPSELT
Fi 10/6 kl 20, - UPPSELT
Fö 11/6 kl 20 - UPPSELT
Lau 12/6 kl 15
Lau 12/6 kl 20- UPPSELT
SÍÐUSTU SÝNINGAR
TANZ THEATER HEUTE - LJÓSMYNDASÝNING
í samvinnu við Goethe Zentrum - Í FORSAL
Miðasala: 568 8000
Nýr opnunartími: Mánudaga og þriðjudaga: 10:00 - 18:00
miðviku-, fimmtu- og föstudaga: 10:00 - 20:00
laugardaga og sunnudaga: 12:00 - 20:00
www.borgarleikhus.is midasala@borgarleikhus.is
Fim. 24. júní FRUMSÝNING kl. 19.30 - UPPSELT
Fös. 25. júní Sýning nr. 2 kl. 19.30 - UPPSELT
Mið. 30. júní Sýning nr. 3 kl. 19.39
Fim. 1. júlí Sýning nr. 4 kl. 10.30
Fös. 2. júlí Sýning nr. 5 kl. 19.30
Sun. 4. júlí Sýning nr. 6 kl. 17.00
Lau. 10. júlí Sýning nr. 7 kl. 16.30
Lau 10. júlí Sýning nr. 8 kl. 19.30
Ein sérkennilegasta og um leiðskemmtilegasta hljómsveitsem ég rakst á á síðasta árivar bandaríska sveitin Anim-
al Collective, en ég fann á Netinu
plötuna Here Comes the Indian. Sú
var, og er, ævintýraleg í meira lagi,
framúrstefnuleg þjóðlagamúsík þar
sem öllu ægði saman, lög þvældust úr
einu í annað, hættu að vera lög á köfl-
um og urðu hljóðaveisla, textabrot og
ójarðneskar raddir héldu manni við
efnið, og alltaf er manni fannst sem
nú væri búið að ná tölum á því sem
sveitin væri að gera sneri hún út úr
öllu og hélt í allt aðra átt.
Snúið var að ná í þessa skífu sveit-
arinnar, þ.e. að kaupa hana, en tókst
á Netinu. Fyrsta plata sveitarinnar,
Spirit They’re Gone, Spirit They’ve
Vanished, sem kom út haustið 2000,
var aftur á móti nánast ófáanleg þar
til hið góða fyrirtæki Fat Cat, sem
gaf meðal annars út Sigur Rós og
gefur út múm, tók sig til og gaf út aft-
ur þessa fínu plötu á síðasta ári og
aðra plötu hennar líka, Danse Mana-
tee, frá sumrinu 2001, en báðar eru
þær saman á tvöföldum geisladisk.
Ekki er þó bara að Fat Cat hafi
brugðist svo vel við þessari sér-
kennilegu og bráðskemmtilegu tón-
list heldur kemur út um þessar
mundir ný skífa Animal Collective,
Sung Tongs, sem slær hinum við um
frumleika og skemmtilegheit og er þá
miklu til jafnað.
Avey Tare og Panda Bear
Animal Collective er byggt á sam-
starfi þeirra félaga Avey Tare og
Panda Bear, eða David Portner og
Noah Lennox, sem móðir þeirra
nefndi svo. Þeir hafa verið samherjar
í tónlist í rúman áratug, hófu víst að
setja saman tónlist 1992 og þá búnir
að vera vinir lengi. Formlegt sam-
starf þeirra sem Animal Collective
hefur þó ekki staðið nema síðustu
fjögur ár, en lengst af þeim tíma voru
liðsmenn sveitarinnar fjórir, þeir
Avey og Panda og svo Brian „Geolog-
ist“ Weitz og Josh „Deaken“ Dibb.
Fyrsta platan, áðurnefnd Spirit
They’re Gone, Spirit They’ve Van-
ished, var reyndar aðeins unnin af
þeim Avey og Panda, en á næsta
verki höfðu hinir slegist í hópinn. Á
nýrri plötu eru þeir svo aftur orðnir
tveir, Avey og Panda.
Á þeim fjórum árum sem sveitin
hefur starfað hefur hún verið býsna
dugleg við útgáfu, áður eru taldar
tvær plötur og svo sú sem kemur nú
út, en tónleikaplatan Hollinndagain
kom út í takmörkuðu upplagi 2002 og
önnur tónleikaútgáfa til á síðasta ári,
Campfire Songs, og svo sú plata sem
nefnd er í upphafi þessarar sam-
antektar, Here Comes The Indian.
Telst býsna vel af sér vikið að gefa út
sex plötur á fjórum árum, en Avey
Tare á einnig nokkur lög á plötu sem
hann deilir með David Grubbs og Fat
Cat gaf út 2003. Til viðbótar við þetta
er svo að sveitin hefur verið iðin við
tónleikahald, lék meðal annars með
múm á nokkrum tónleikum í síðasta
mánuði og hitaði einnig upp fyrir Fo-
ur Tet.
Raddir sem hljóðfæri
Menn grípa gjarnan til samlíkinga
þegar lýsa á Animal Collective, enda
erfitt að draga upp mynd af tónlist-
inni annars. Meðal annars tína menn
til Holy Modal Rounders, Simon &
Garfunkel, The Beach Boys, Syd
Barrett, The Incredible String Band,
Gilberto Gil, Milton Nasciemento,
Black Dice og svo má telja, kannski
ekki svo hjálpleg samlíking eftir allt.
Eitt einkenna sveitarinnar er að hún
syngur ekki eiginlega texta, frekar
orð á stangli, setningarbrot eða orð-
leysur, samhengislaus hljóð. Avey,
sem hefur yfirleitt orð fyrir þeim fé-
lögum, segir að hann hafi eitt sinn
samið texta til að syngja en fljótlega
áttað sig á að það væri tóm della.
„Víst eru textar mikilvægir, en ég hef
ekkert sérstakt að segja sem verður
að koma á framfæri og því finnst mér
og okkur báðum reyndar, betra að
nota raddirnar sem hljóðfæri. Það
gefur líka gríðarlega möguleika, opn-
ar nýjar víddir.“
Grunnurinn að Sung Tongs, sem
snara má sem „sungnir söngvar“ að
sögn hljómsveitarmanna, er einmitt
raddir þeirra félaga og fjöldi annarra
radda til viðbótar, oft raddir barna
sem fellur að yfirlýstum tilgangi
þeirra að skoða lífið með barns-
augum. Undirleikur er svo á kassa-
gítara, barða og beyglaða, marg-
radda og margræða. Rafeindahljóð
heyrast líka hér og þar, stundum til
að ýta undir framandleika, en svo líka
til að gera stemninguna hlýlegri.
Tónlist á sunnudegi
Árni Matthíasson
Margradda
og margrætt
Fáar hljómsveitir sigla eins sérkennilega leið og
Animal Collective sem sendi frá sér sjöttu plötuna
á fjórum árum, Sung Tongs, um daginn.
Avey Tare og Panda Bear bregða á leik úti í skógi.
MERKILEGT verður að teljast
hvernig Rúnar Júlíusson fer að því að
halda sér svo ferskum sem raun ber
vitni. Hann hefur verið að í rúm fjöru-
tíu ár og sent frá sér sæg af plötum en
hefur sjaldan verið betri – plata sem
hann sendi frá sér á
síðasta ári er sú
besta sem hann hef-
ur gert. Best af öllu
er að Rúnar er enn
ófeiminn við að
breyta út af, gera
eitthvað nýtt, eins og heyra má á
þeirri plötu sem hér er gerð að um-
talsefni, Trúbrotin 13.
Á henni er viðfangsefnið trú og
kærleikur, eitthvað sem Rúnar sagði,
í viðtali fyrir skemmstu, sig hafa lang-
að til að gera allan feril sinn, en hann
segist hafa verið alinn upp í trúarleg-
um söngvum.
Útsetningar á plötunni eru einkar
skemmtilegar, víða að finna hug-
myndaríkar fléttur. Heyr til að
mynda orgelleikinn í „Er mamma
söng“, útsetninguna á „Ó, þá náð að
eiga Jesúm“, þar sem þessi gamla
lumma verður að kántrísætabrauði,
og einfalda og um leið magnaða út-
setningu á lagi Rúnars af síðustu sóló-
plötu hans, Hunangsilmi, sem nú er
sungið við innblásinn orgelleik, hrein-
asta afbragð og besta lag plötunnar.
Það lag er reyndar á plötunni í ann-
arri útsetningu sem er ekki síðri en
allt öðruvísi, því þar er lagið í hörku
Karíbahafssveiflu.
Raddir eru líka vel heppnaðar,
Rúnar syngur af tilfinningu og rödd-
un er góð, sérstaklega bassasöngur
Davíðs Ólafssonar, og gaman er að
heyra þau Rúnar og Maríu syngja
saman lagið „Að eilífu“, í smekklegri
útsetningu, því þó það stingi nokkuð í
stúf við trúarþema plötunnar, er kær-
leikurinn líka guðlegur.
Það kemur nokkuð á óvart að á
plötunni séu aukalög, enda tíðkast
það varla þegar verið er að gefa plöt-
ur út á geisladiskum eingöngu, alla-
jafna eru aukalögin viðbót við áður út-
gefna vínylplötu, en þegar grannt er
skoðað eru þetta rökrétt skipti því
síðustu lögin þrjú á plötunni eru tals-
vert frábrugðin þeim sem á undan eru
komin í stíl og stefnu, auk þess sem
tvö þeirra eru af Það þarf fólk eins og
þig sem kom út á síðasta ári. Megnið
af plötunni er eins konar rokkuð
kántrítónlist, „alt-country“ ef vill, en
fyrri aukalögin tvö, sem tekin eru upp
á tónleikum, áðurnefndur „Hunangs-
ilmur“ og „Gott að gefa“, í eins konar
reggíbúningi eða réttara sagt kar-
íbskum búningi, mikil gleðilög og sér-
staklega er það síðarnefnda mikið
stuðlag. Síðasta lagið er svo upptaka
frá 1951, er Rúnar var sex ára gamall
og söng „Ó, Jesú bróðir besti“ fyrir
afa sinn, en smekklegu undirspili hef-
ur verið bætt við.
Þó þetta sé plata Rúnars Júlíusson-
ar er þetta ekki síður plata þeirra
sona hans Júlíusar og Baldurs því
þeir fara á kostum í útsetningum og
spilamennsku, en Þórir Baldursson á
líka frábæran leik á plötunni, eins og
hans er von og vísa.
Eins og getið er í upphafi hefur
Rúnar Júlíusson ekki verið betri en
einmitt nú er hann er kominn á sex-
tugsaldurinn. Síðasta plata hans, Það
þarf fólk eins og þig, var hans besta
plata og sú sem hér er gerð að umtals-
efni er hreint afbragð, persónuleg og
skemmtileg trúarjátning.
Tónlist
Trúbrotin
hans Rúnars
Rúnar Júlíusson
Trúbrotin þrettán
Trúbrotin þrettán, plata G. Rúnars Júl-
íussonar. Lög eftir hann og ýmsa erlenda
höfunda, textar flestir eftir Þorstein Egg-
ertsson. Útsetningar á plötunni og undir-
leikur að mestu í höndum þeirra Júlíusar
Freys og Baldurs Þóris Guðmundssona, en
einnig leikur Þórir Baldursson á orgel, pí-
anó og harmonikku, Magnús Einarsson á
gítar og mandólín, Vilhjálmur Guðjónsson
á gítar og Daníel Karl Cassidy á fiðlu. Ýms-
ir syngja raddir, þeirra helstur Davíð Ólafs-
son. Geimsteinn gefur út 2004.
Árni Matthíasson
Fréttasíminn 904 1100