Morgunblaðið - 27.04.2005, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 2005 31
MINNINGAR
✝ Sveinn Guðnasonfæddist á Kvía-
nesi í Súgandafirði
23. nóvember 1919.
Hann lést á Sjúkra-
húsi Ísafjarðar 18.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
hjónin Guðni Jón
Þorleifsson, f. 25.
okt.1887, d. 1. apríl
1970, og Albertína
Jóhannesdóttir, f. 19.
sept. 1893, d. 2. jan.
1989, ábúendur í
Kvíanesi og síðar
Botni í Súgandafirði.
Þeim varð ellefu barna auðið sem
hér verða tilgreind í aldursröð:
Sigurður, f. 1914, d. 1959, Guðrún
Pálmfríður, f. 1916, d. 1997, Þor-
leifur Guðfinnur, f. 1918, Sveinn,
Jóhannes, f. 1921, d. 1990, Guð-
mundur Arnaldur, f. 1922, Einar,
f. 1926, Guðni Albert, f. 1928,
Gróa Sigurlilja, f. 1930, María
Auður, f. 1932 og Sólveig Dalrós,
f. 1934, d. 1939.
Sveinn ólst upp í föðurhúsum en
17 ára gamall flyst hann að heim-
an. Árið 1943 kvænist hann Sig-
ríði Ágústínu Finnbogadóttur, f.
9. ágúst 1914, d. 4.
apríl 1997, en for-
eldrar hennar voru
Sesselja Sturludóttir
og Finnbogi Bernód-
usson er bjuggu í
Bolungarvík. Þau
Sveinn og Sigríður
eignuðust eina dótt-
ur, Ingibjörgu, f. 15.
feb. 1956. Hún er
gift Gísla Steinari
Skarphéðinssyni, f.
11. júní 1944, og eiga
þau tvö börn, Sig-
ríði, f. 24. ágúst
1981, og Svein, f. 14.
mars 1986. Sambýlismaður Sig-
ríðar er Smári Karlsson, f. 2. apríl
1976.
Fyrstu búskaparár sín bjuggu
þau Sigríður Ágústína í Bolung-
arvík þar sem Sveinn stundaði
einkum sjómennsku en 1952 flytj-
ast þau til Reykjavíkur. Þar vann
Sveinn við stálsmíðar, bílavið-
gerðir, efnagerð og bensínaf-
greiðslu en lengst af ók hann
leigubifreið eða í 29 ár.
Útför Sveins verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 11.
Við systkinin minnumst afa okkar
með mikilli gleði en jafnframt sökn-
uði. Hann og amma vildu vaða eld og
brennistein fyrir okkur, þvílík var
dýrkunin á barnabörnunum. Það er
því ekki létt verk að setja á blað orð
sem lýsa hversu elskaður og mikil-
vægur hann Svenni afi var. Sökum
þess að við bjuggum fyrir vestan og
afi og amma fyrir sunnan voru
Reykjavíkurferðir okkar vel nýttar í
samveru með þeim. Rúnturinn á
Pusjónum var framan af sá sami: Í
bakarí að kaupa brauð, niður að
Tjörn að gefa fuglunum og að lokum
á Sædýrasafnið þar sem háhyrning-
urinn Siggi og sæljónin virtust alltaf
jafnglöð að hitta hana Siggu litlu.
Þegar fjögurra ára stelpan spyr
hvort afi vilji ekki gefa henni svona
stóra kisu eins og er í búrinu, neydd-
ist hann til að segja nei. En það var
eflaust í eina skiptið sem hann gerði
það. Svo lokaði Sædýrasafnið, Siggi
flutti til Bandaríkjanna og skipti um
nafn, og Svenni litli fæddist. Þá var
afi kominn á nýjan bíl, Monzuna og
stefnan tekin á Húsdýragarðinn.
Svenni og Svenni gátu eytt heilu
dögunum þar við að heilsa upp á seli,
spjalla við refina og fylgjast með
hreindýrum. Veturinn sem við fjöl-
skyldan bjuggum í Reykjavík upp-
lifðum við ömmu og afa sem fastan
punkt í tilverunni, við fórum til
þeirra á hverjum degi og það var
þeim ómetanlegt. Stutt var að labba
frá Kleppsvegi yfir á Dalbraut í nýju
íbúðina þeirra og fannst afa alltaf
jafn gaman að rifja upp þegar við
systkinin komum gangandi, um
miðjan vetur, yfir „heiðina“ til
þeirra.
Síðustu árin hans afa, eftir að
amma dó, notaði hann vel. Ekki
þýddi að rykfalla heima í stofu og því
var hann öflugur í félagslífi aldraðra
í Reykjavík. Hann var í dansi, synti
daglega, spilaði á spil, fór í ferðalög
um landið og erlendis og naut fé-
lagsskaps hennar Ásu vinkonu sinn-
ar við það. Þau voru góðir vinir sem
kunnu að njóta lífsins og slógu hvergi
af. Kátara fólk var ekki að finna á
ættarmóti afa og systkina hans í
Botni sumarið 2003.
Í nóvember 2003, rétt fyrir 84 ára
afmæli afa, var honum kippt út úr líf-
inu á svipstundu. Að liggja í rúmi og
geta sig nánast hvergi hrært eru lík-
legast verstu örlög sem afi hefði get-
að hugsað sér. Vel þjálfað hjarta og
lungu héldu í honum lífinu og ein-
stakt æðruleysi og geðprýði gerðu
honum þetta auðveldara. Afi kom
vestur og fékk að eyða sínum síðustu
mánuðum í faðmi fjölskyldunnar og í
nálægð við bræður sína og þeirra
fjölskyldur. Hann sýndi mikinn
styrk og dugnað og var alltaf með á
nótunum. Hvatti okkur systkinin
áfram í námi og starfi og lýsti ítrekað
yfir ánægju sinni með ráðahag Siggu
og Smára. Um páskana var ljóst
hvert stefndi með hrakandi heilsu.
Afi var þreyttur, saddur lífdaga og
eflaust feginn að losna úr þeim fjötr-
um sem líkami hans var orðinn.
Minning hans megi lengi lifa.
Sigríður og Sveinn Gíslabörn.
Látinn er hann frændi minn
Sveinn Guðnason bifreiðarstjóri. Það
er alltaf erfitt þegar kallið kemur en
eftir langvarandi veikindi getur það
líka verið líkn. Hann Svenni frændi
var mikill vinur minn og var það mér
alltaf mikil tilhlökkun að hitta hann,
alveg frá því ég man fyrst eftir mér.
Það fylgdi honum alltaf svo mikil
gleði og kátína, og þó stundum gæti
hvesst var það yfirleitt fljótt úr og
stutt í hláturinn. Löngum stundum
var setið og talað um gamla kalla og
kellingar að vestan sem Svenni
kunni ótal sögur af og svo bókmennt-
ir Kiljans og þá sérstaklega Bjart í
Sumarhúsum, sem var hans uppá-
hald, en mér er næst að ætla að
Svenni hafi kunnað „Sjálfstætt fólk“
utanað. Var þá mikið hlegið og mikil
bakföll tekin.
Og eftirminnilegar eru stundirnar
í Botni þegar unnið var við laxeldið.
Allt sem þau systkin úr Botni hafa
tekið sér þar fyrir hendur er efni í
heila bók. Þar fór Sveinn fyrir og lét
sér detta í hug hverja „vitleysuna“ á
fætur annarri, þar á meðal að stífla
fjörðinn og búa til lón til að sleppa
seiðum í og veiða úr. Það var byggð
sleppitjörn hér og klakhús þar og allt
varð að vera eftir fyrirmælum Sveins
sem var í stöðugu sambandi við alla
helstu laxaspekúlanta landsins. Og
ófáar voru ferðir hans uppí tilrauna-
stöðina í Kollafirði. Þetta tókst svo
vel að eitt árið veiddust þar á annað
þúsund laxar. Ég sé Svenna ljóslif-
andi fyrir mér í nýjum og fallegum
vöðlum, reyrðar upp undir hendur og
hann rennandi blautur, því ákafinn
var svo mikill að ekki tók hann eftir
þó uppfyrir flæddi. Og einu sinni
snerist hann líka við og flaut eins og
flotholt með lappirnar upp. Oft var
nú hlegið að þessu þó ekki hafi litið
vel út um tíma.
Sveinn var mér til halds og trausts
þegar ég keypti fyrsta bílinn, sautján
ára gamall. Það skyldi nú passað
uppá strákinn og ekki átti að láta
plata sveitamanninn. Svo hart var
fram gengið, að eftir að vera búinn
að fá allskyns aukahluti og afslátt útá
þetta og hitt, þá bað bílasalinn mig
eldrauður í framan vinsamlegast að
fara með þennan mann og láta sig
ekki sjá hann aftur. Og alltaf þegar
farið var með bát í slipp til Reykja-
víkur var Sveinn ráðinn sérlegur bíl-
stjóri sem keyrði áhöfnina það sem
fara þurfti,og sagði sögur um leið.
Árið 1979-1980 lá ég á spítala í
Reykjavík í tvo til þrjá mánuði. Þá
fékk ég heimsókn á hverjum einasta
degi allan tímann og datt enginn úr.
Þar áttu stærstan hlut hann Svenni
og svo Guðni Egill móðurbróðir
minn. Ég hef ævinlega verið þeim af-
skaplega þakklátur fyrir þetta.
Svenna þótti útivera og náttúru-
skoðun mjög skemmtileg og ekki eru
nema nokkur ár síðan hann brá undir
sig betri fætinum og fór norður í
Hornvík, þá kominn fast að áttræðu,
einn með svefnpoka og tjald og gekk
um allt, m.a. uppá Hornbjarg.
Minntist hann oft á að þetta hefði
verið ein hans mesta upplifun.
Fyrir u.þ.b. einu og hálfu ári fékk
Svenni slag og lamaðist öðrum meg-
in. Þetta var honum afskaplega erfitt
og nefndi hann oft við mig að frekar
hefði hann viljað fara alveg. Það var
erfitt fyrir mann eins og Svein að
þurfa að vera uppá aðra kominn,
mann sem alltaf hafði staðið á eigin
fótum eins og vinur hans Bjartur í
Sumarhúsum. Þó áttum við eftir
þetta margar skemmtilegar stundir
saman, við sögur og söng. Það var
hans lán að eiga þá að þau Ingu og
Gísla. Þau eru búin að sinna honum í
veikindunum af mikilli fórnfýsi. Megi
Guð blessa þau og styrkja svo og
börn þeirra Siggu og Svenna sem nú
syrgja afa sinn.
Guð blessi minningu Sveins
Guðnasonar.
Guðni Albert Einarsson.
Það munu nú liðin hartnær 40 ár
síðan ég kynntist þeim manni er í
dag verður sunginn til moldar frá
Fossvogskirkju. Er ég kvæntist
bróðurdóttur Sveins Guðnasonar
varð ég um leið þeirra forréttinda að-
njótandi að tengjast honum fjöl-
skylduböndum. Það sem einkenndi
Svein alla tíð var barngæska hans,
lífsgleði og óþrotleg frásagnargleði.
Stundum er sagt að svo virðist sem
þeir er koma úr fjölmennum barna-
hópi, ekki síst hafi þeir átt við kröpp
kjör að búa, hafi ef til vill sterkari til-
finningar til barna og fjölskyldu en
hinir sem hafa átt náðugri daga í fá-
mennum systkinahópi og búið við ör-
yggi nútímans. Sé þessi kenning rétt
sannast hún á Svenna sem bjó við
þröngan kost í tíu systkina hópi á
fyrri hluta liðinnar aldar því fáa veit
ég sem fylgdust jafngrannt með
framgangi nýborinna ættingja og
tóku framþróun þeirra með jafn-
fölskvalausri hlýju og ósigrum þeirra
með jafn einlægri samhryggð og
Svenni. Hvert barn í fjölskyldunni
átti í honum ekki aðeins sannan vin
heldur einnig tilgerðarlausan leik-
félaga. Hann varð með börnum barn
og með fullorðnum óþrotleg upp-
spretta frásagna. Hann var þeirri
gáfu gæddur að hafa orð úr hvers
manns munni. Löngu gleymdir sér-
vitringar úr afskekktum byggðum
Vestfjarða lifnuðu við í frásögn hans.
Ekki aðeins orðfærið og hugsunar-
hátturinn heldur einnig hreyfingar,
taktar og mergjuð tilsvör stigu fram
ljóslifandi í fordómalausum frásögn-
um Sveins. Að sitja við þvílíkan
sagnabrunn var einstök upplifun.
Mér er ekki síður minnisstæð lífs-
gleði hans og lífsþróttur. Fyrir all-
mörgum árum höfðum við hjónin
sammælst um að ganga með honum
um Hornstrandir. Þar þekkti Svenni
hverja þúfu og við hugðum gott til að
njóta þekkingar hans og frásagnar-
gleði. Því miður reyndist það svo að
eitthvert veraldlegt ullabjakk hélt
okkur föngnum í byggð og okkur til
sárra vonbrigða komumst við ekki á
vit þessara ævintýra. Sveinn lét þó
slíkt ekki aftra sér og þá hátt á átt-
ræðisaldri, gekk hann einn um Horn-
strandir í rúma viku, nestaður hangi-
kjötslæri og skæddur vaðstígvélum
að gömlum sið. Við nutum þó reyks-
ins af réttinum í ógleymanlegri frá-
sögn hans er hann kleif fjöll og óð ár
og læki og bjargaði meðal annars
frönskum ferðamönnum frá hungur-
dauða með bita af hangilærinu.
Ég minnist Svenna á ættarmóti í
Botni fyrir allmörgum árum. Í þeim
hópi var hann í senn yngstur og lífs-
reyndastur. Um kvöldið var dansað í
miklu samkomutjaldi en dansinn
barst fljótlega í blíðviðrinu út um
víða völlu. Og þegar ungir partíhauk-
ar skriðu svefnugir úr tjöldum sínum
í morgunsárið sveiflaði Svenni enn í
kringum sig í dansi þrekmestu fljóð-
unum. Ljómandi af lífsgleði og spari-
skórnir blautir af náttfallinu.
Undanfarið ár eða ríflega það
dvaldi Sveinn á sjúkrahúsinu á Ísa-
firði og naut einstakrar umönnunar
dóttur sinnar og tengdasonar, að
hluta lamaður eftir heilablóðfall.
Aldrei varð maður þó þess var að það
áfall skerti í nokkru lífsgleði hans og
gamansemi. Þótt örðugt væri orðið
að skilja mál hans tók hann gestum
alltaf með sömu hjartahlýjunni og
hafði jafnan spaugsyrði á hraðbergi.
Heilablóðfall og afleiðingar þess
var fyrir honum bara eitthvað sem
gerist á langri leið, ef til vill aðeins
pipar í lífsins plokkfisk.
Hér áður fyrr trúðu menn því að
framliðnir höfðingjar gengju í fjöll
og hefðu þar yfir gamanmál. Þótt
tími slíks átrúnaðar sé liðinn vil ég
gjarnan trúa því að sá höfðingi sem
við kveðjum í dag stiki nú um vest-
firsk fjöll klæddur vaðstígvélum,
nestaður hangilæri, genginn í end-
urnýjun lífdaganna.
Dóttur hans, tengdasyni, barna-
börnum og öðrum vandamönnum
sendum við Sigga okkar innilegustu
samúðarkveðjur.
Það er gott góðs að minnast.
Ásgeir.
SVEINN
GUÐNASON
Þú varst vön að
minna pabba á að hann
væri með heldur sítt
hár af fullorðnum
manni að vera. Hann
hló bara og kyssti okkur, sagðist
koma um þrjúleytið.
Um leið og hann komst í hvarf tók
við ævintýralegur dagur. Bara við
tvær amma, ég og þú.
Laufskálinn kl. 9.00, Rás 1. Kaffi í
glasi og brauð, Egils-þykkni úr póní-
bolla, Þórsspil, Ólsen Ólsen sem þú
leyfðir mér aldrei að vinna. Keppn-
ismanneskja. Kallaðir mig skoffín.
Fréttir og skeytin kl. 10.00, Rás 1.
Heimurinn í ólestri. Þú vildir að ég
yrði fimleikakona. Stóðst á höndum
með mér. Reyndir að kenna mér að
fara í brú. Datt á rassinn. Sagðir að
RAGNA
GESTSDÓTTIR
✝ Ragna Gestsdótt-ir fæddist í
Garðsvík á Sval-
barðsströnd 7. apríl
1928. Hún lést á
hjúkrunarheimilinu
Skjaldarvík 5. apríl
síðastliðinn og var
útför hennar gerð
frá Glerárkirkju 15.
apríl.
ég yrði listamaður,
besta leikkona Íslands.
Hafðir trú á mér.
Morgunleikfimi með
Halldóru Björnsdóttur
kl.10.15, Rás 1. Meira
kaffi. Bursta fölsku
tennurnar. Með gulum
tannbursta. Eitt stykki
prjónapeysa rakin upp
í hengla. Aldrei dauð
stund. Ég að lesa ,,full-
orðinsbókmenntir“.
PK-tyggjó. Frysti-
kistudans.
Samfélagið í nær-
mynd, kl.11.00, Rás 1.
Hugað að hádegismat. Kartöflur,
uppstú og soðin ýsa. Vitni að því þeg-
ar ég borðaði fisk í fyrsta skipti.
Himinlifandi. Skopparaboltaleikur-
inn. Þrennir lopasokkar. Fyrir há-
degi.
Síðasta lag fyrir fréttir, kl. 12.19,
Rás 1. Eftir matinn. Undir baðvask-
inum að róta í rúllunum þínum.
Eyrnalokkar, hringir og glingur
skoðað. Aðdáun. Látúnspúðurdós.
Ég á hana ennþá.
Auðlindin kl. 12.40, Rás 1. Göngu-
túr. Blístur. Það eru bara götustrák-
ar sem blístra. Við blístrum ekki.
Dömur í bleikum kjól og fínni kápu.
Samt með nagaðar neglur. ,,Gerðu
allt sem þig langar að gera, en ekki
gleyma að verða fullorðin.“ Einn
daginn. Pabbi sækir mig kl. 15.30.
Laumulegt uppáhald. Mig langar
ekki að fara. Má ég ekki bara alltaf
vera hjá ömmu, pabbi? Kemur ekki
lengur að sækja mig. Enn með sítt
hár. Hringir í mig hinum megin af
landinu. Segir mér að þú sért dáin,
amma mín. Miklu verra en allar mar-
traðirnar. Ég vaknaði alltaf á end-
anum.
Ekki núna. Ég er ekki lengur
skoffín. Ég er fullorðin. Næstum.
Fyrirgefðu að ég braut rauðu jóla-
kúluna. Ég var tveggja og hún bara
of falleg. Eins og þú, amma. Glæsileg
alltaf.
Og ég skulda þér ekki lengur þrjú.
Gosi, drottning og meira að segja ás.
Spaðaás.
Ég mátti ekki vera eftir, en þú
varðst það. Alltaf hjá mér. Hlýjan í
hjartanu mínu. Að eilífu, eilífu. Upp
á æru og trú. Með litlaputtakrók.
Eins og þú kenndir mér.
Fagur fiskur í sjónum, bröndóttur
á halanum og þín sonardóttir
Hólmfríður Helga.
LEGSTEINAR
Steinsmiðjan MOSAIK
Hamarshöfða 4 • 110 Reykjavík
sími 587 1960 • www.mosaik.is
Stjúpfaðir okkar og frændi,
MATTHÍAS JÓNSSON
fv. kennari í Skógaskóla,
andaðist föstudaginn 15. apríl.
Útförin fór fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Einar Gíslason,
Ragnar Gíslason,
Svala Helgadóttir,
Helga Sigríður Böðvarsdóttir.
Ástkær faðir okkar, afi og langafi,
GUNNÞÓR PÉTURSSON
fyrrv. sjómaður,
Fannborg 1,
Kópavogi,
lést á líknardeild Landspítala Hringbraut sunnu-
daginn 24. apríl.
Útförin auglýst síðar.
Börn, barnabörn og barnabarnabörn.