Morgunblaðið - 28.04.2005, Side 32
32 FIMMTUDAGUR 28. APRÍL 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FYRIR nokkru hófu Sjá ehf. og
Öryrkjabandalag Íslands samstarf
um vottun á aðgengi heimasíðna. Var
gengið út frá alþjóðlegum staðli sem
hefur verið notaður um nokkurt
skeið. Auk þess var
þróaður sérstakur
spurningarlisti sem
tengdist íslenskum að-
stæðum og fleiri fötl-
unum en getið er um í
áður nefndum staðli.
Var myndaður hópur
einstaklinga úr hópi
blindra, heyrnarlausra,
lesblindra, þroska-
heftra og daufblindra
og ýmsum atriðum
bætt við staðalinn í
samræmi við svör þátt-
takenda.
Markmið samstarfs Öryrkja-
bandalagsins og Sjá ehf. er að stuðla
að bættu aðgengi fatlaðra að heima-
síðum. Erlendar rannsóknir hafa
sýnt að bætt aðgengi fatlaðra þýðir
um leið bætt aðgengi annarra.
Í desember síðastliðnum var
fyrsta heimasíðan vottuð og reið Ís-
landsbanki fyrstur á vaðið. Á vegum
bankans var unnið mikið starf að að-
gengismálum og netbanki Íslands-
banka sérstaklega hannaður með að-
gengi í huga. Tölvumenn bankans
voru í nánu samstarfi við erlenda
framleiðendur hugbúnaðar fyrir
blinda og sjónskerta og komu með
ýmsar hugmyndir um breytingar og
úrbætur hugbúnaðarins til þess að
svara betur kröfum notenda. Úr
þessu urðu farsælar framfarir sem
nýtast bæði notendum og veitendum
þjónustunnar.
Næstur í röðinni til þess að hljóta
vottun varð vefur Strætó. Reykja-
nesbær er hinn þriðji sem hlýtur
vottun fyrir aðgengilegan vef.
Rétt er að taka fram að Stjórn-
arráð Íslands gekk á undan með
góðu fordæmi og er vefur ráðuneyt-
anna að mestu leyti aðgengilegur.
Einnig hefur Morgunblaðið lagt ríka
áherslu á aðgengi að vef sínum og er
eina fyrirtækið sem Öryrkjabanda-
lag Íslands hefur veitt viðurkenn-
ingu. Sker vefur Morgunblaðsins sig
úr vefjum annarra fjölmiðla hér á
landi.
En hvað felst í aðgengi að heima-
síðum?
Aðgengið felst í því að efni á
heimasíðum sé sett fram með skýr-
um og markvissum hætti. Myndir
sem notaðar eru sem tenglar skulu
jafnan vera með texta sem lýsir þeim
og er um leið krækja sem hægt er að
smella á. Þannig veit blindur notandi
að hér er um mynd að ræða og hvað
er á myndinni. Um leið veit hann að
þetta er krækja á ákveðna slóð.
Í framtíðinni verða
vefir þannig úr garði
gerðir að heyrnarlausir
geti einnig nýtt sér þá í
ríkara mæli en nú.
Verður þá táknmáls-
viðmót sett inn á vefina
þannig að heyrnar-
lausir geti lesið upplýs-
ingar á sínu eigin
tungumáli.
Nú sækjast stofnanir
og fyrirtæki eftir því að
ná til sem flestra með
auglýsingum sínum og
þjónustu. Þannig hefur
nú almenningur aðgang að hvers
kyns upplýsingum á vegum fyr-
irtækja, stofnana, samtaka og sveit-
arfélaga. Hver sá er býður fram
þjónustu sína á vefnum, ætti að hafa í
huga að upplýsingarnar séu aðgengi-
legar öllum en ekki einungis sumum.
Það ætti að gilda jafnt um opinberar
stofnanir sem einkaaðila.
Fyrir nokkru þurfti Öryrkja-
bandalag Íslands að skipuleggja
kvöldverð fyrir erlendan hóp. Und-
irritaður hringdi á veitingastað nokk-
urn til þess að leita eftir upplýsingum
um matseðil. Var honum bent á vef
veitingastaðarins. Þegar vefurinn
var skoðaður kom í ljós að þar voru
einungis myndir af matseðlinum,
enginn texti. Undirritaður leitaði því
á vef Hótels Holts. Þótt sá vefur sé
ekki að öllu leyti til fyrirmyndar um
aðgengi tókst þó að finna matseðil og
varð því Holtið fyrir valinu.
Svona hljóta neytendur að hugsa
og á það jafnt við um þjónustu fyr-
irtækja sem sveitarfélaga. Aðgengi-
legar upplýsingar um þjónustu sveit-
arfélaga hljóta að laða almenning til
samstarfs við sveitarstjórnir og auka
gagnkvæm samskipti.
Aðgengilegum vefsíðum hér á
landi fjölgar nú óðum. Íslensk stjórn-
völd hafa sett sér það mark að auka
aðgengi að upplýsingum og eru fatl-
aðir sérstaklega teknir þar sem
dæmi. Aðgengi allra að hvers kyns
upplýsingum ætti að verða hugsjón
Íslendinga sem vilja og ætla sér að
verða í fremstu röð á þessu sviði á
meðal þjóða heims. Þeim sem þurfa á
sérhæfðum tölvubúnaði að halda
fjölgar nú óðum. Þegar aldurinn fær-
ist yfir skerðast gjarnan sjón og
heyrn. Flestir landsmenn hafa nú að-
gang að tölvum og þeir, sem daprast
sýn, vilja halda áfram að nýta sér
kosti tölvuvæðingarinnar. Í mark-
aðssamfélagi nútímans komast
stjórnvöld og fyrirtæki ekki hjá því
að líta til þessa hóps sem vaxandi
fjölda viðskiptavina. Þeir, sem þjóna
ekki hagsmunum hans, hljóta því að
verða undir í samkeppninni. Aðgengi
er því eitt af lykilatriðum velgengni
þjónustu einkafyrirtækja og opin-
berra stofnana.
Vottun á aðgengi vefsíðna
Arnþór Helgason fjallar um
aðgengi fatlaðra að vefsíðum ’Markmið samstarfsÖryrkjabandalagsins og
Sjá ehf. er að stuðla að
bættu aðgengi fatlaðra
að vefsíðum.‘
Arnþór Helgason
Höfundur er framkvæmdastjóri
Öryrkjabandalags Íslands.
ÞANNIG hljóðaði fyrirsögn á grein í
Mogganum fyrripartinn í febrúar. Í
þessari grein ræðir Aðalheiður Inga
Þorsteinsdóttir við Þorkel Helgason
um raforkuöflun og raforkumál.
Telst svona spurning vera réttmæt
þegar um fleiri valkosti er vissulega
að ræða, þótt aðrir séu ekki eins hag-
kvæmir sem stendur?
Vindorkuna þekkir hvert manns-
barn í landinu, allt frá blíðasta and-
vara til ofsaroks. Þótt vindurinn sé
ekki viðvarandi er hægt að nýta
hann í samspili við uppistöðulón
virkjana, á þann hátt að minnka
vatnsrennslið í gegnum raforkuverin
þegar vindur blæs. Þannig má ætla
að hægt væri að halda vatnshæð lón-
anna í fullri hæð allt árið svo losna
mætti við leirfok úr þurrum lón-
stæðum. Þannig mætti einnig hugsa
sér samspil sjávarfalla og uppistöðu-
lóna. Leirfokið er alvörumál sem
taka verður á.
Síðan væri hugsanlegur kostur að
taka meira afl út úr þeim virkjunum
sem hafa lón á bak við sig, svo fram-
arlega sem aðrennslisgöng og fall-
pípur leyfa. Vísindamenn hafa spáð
hlýnun á norðurhveli jarðar nú um
nokkurt skeið og margir ætla að
áhrifa sé þegar farið að gæta í þá
veru. Ef sú verður raunin erum við í
vondum málum hvað Kára-
hnjúkalónið varðar.
Alvarlegar blikur
Við aukna leysingu þrýstist vatnið
undir jökulinn og hann tekur að lyft-
ast og skríða fram eins og risaýtu-
tönn sem engu eirir. Þá er hætt við
að lónstæðið verði ekki lengi að fyll-
ast. Með vaxandi aurburði í lónið fer
ekki hjá því að nota verður mikið
vatn til skolunar jarðefna í gegnum
botnrásina. Í slíkum tilfellum gætu
vindorkuverin nýst þannig að meira
vatni mætti fórna til hreinsunar í
gegnum botnrásina. Þessi hreins-
unarmál gætu orðið svo alvarleg að
við neyddumst jafnvel til að ná í vatn
til Jökulsár á Fjöllum vegna skuld-
bindinga við Fjarðarál. Að fá aur í
leiðiskóflur og vatnshjól er háalvar-
legt mál því núningsslitið á slit-
flötum vex með öðru veldi af fallhæð-
inni.
Staðsetning vindorkuvera er mik-
ið nákvæmnisverk sem krefst mik-
illa vindmælinga víða um land, þar
sem tillit verður að taka til sjón-
mengunar og hagkvæmni í flutningi
orkunnar. Á veturna er orkan alla-
jafna verðmætust og þótt stillur ríki
oft á þeim árstíma yfir landinu getur
víða verið töluverður kuldapúðrandi,
einkanlega þar sem og þegar kalt
loft streymir ofan af hálendinu niður
á lægri svæði. Á sumrin mætti hugsa
sér að nýta innlagnir, þ.e. þekkt haf-
golusvæði.
Af tvennu illu
Betra er að nýta tímabundið hvert ár
skolunarvatn frá Jökulsá á Fjöllum,
þó um þjóðgarðsvatn sé að ræða.
Upp geta komið svo alvarleg vanda-
mál að ekki verði komist hjá því að
brjóta lög og reglur. Vatnið má nýta
þegar fáir sakna þess eða kannski
öngvir. Það er betri kostur en að
gera Langasjó að einu jökullóninu
enn, því sú viðbótarorka sem með
því fæst frá Þjórsársvæðinu tryggir
ekki orkuna frá Fljótsdalsvirkjun.
Að ásælast sífellt nýjar, ósnortnar
öræfaperlur til að nýta og leggja
undir raforkuver hlýtur að jaðra við
helgispjöll. Síðustu áratugi hafa orð-
ið ótrúlegar tækniframfarir á flest-
um sviðum og hugarfarsbreyting al-
mennings hefur fylgt hratt í
kjölfarið. Hverjum dytti t.d. í hug að
virkja Skeiðsfoss og sökkva Stíflu í
Fljótum í dag? Refurinn helgar sér
land með því að hlandmerkja sér það
en aðrir fara bara öðruvísi að.
GESTUR GUÐMUNDSSON,
Melabraut 7, Blönduósi.
Jarðvarmi eða vatnsafl?
Frá Gesti Guðmundssyni
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið, Kringlunni 1, 103 Reykjavík Bréf til blaðsins | mbl.is
ÞAÐ var ánægju-
legt að lesa grein
Dags B. Eggerts-
sonar, borgarfulltrúa,
í Morgunblaðinu í
gær um formanns-
kjörið í Samfylking-
unni. Þar upplýsir
hann t.d. um að það
gæti gerst að hann
léti slag standa og
slæist í lið með okkur
vinstri mönnum við
að byggja upp öfluga
og sameinaða stjórn-
málahreyfingu. Það
er ánægjulegt.
Það er orðið langt
síðan Dagur lýsti því
fyrst yfir að hann
gæti hugsað sér að
koma til liðs við okk-
ur jafnaðarmenn.
Segja má að Dagur
hafi verið upp undir
mannsaldur á leiðinni
til okkar jafn-
aðarmanna og er
þetta ánægjuleg þró-
un og gott að sjá að hann nálgast
markið. Það var ánægjulegt fyrir
15 árum, fyrir 10 árum, fyrir 5 ár-
um og er auðvitað enn þá ánægju-
legt. Það er alltaf jafn ánægjulegt
að Dagur skuli vera á leiðinni í
slaginn fyrir stórum jafnaðar-
mannaflokki. Líka
núna þegar hann er að
nálgast miðjan aldur.
Stóru skrefin voru
stigin fyrir nokkrum
árum, t.d. með tilurð
Samfylkingarinnar.
Meðal annars á stofn-
undi hennar þann 5.
maí árið 2000. Við sem
vorum á stofnfund-
inum gleymum því
aldrei. Það voru sögu-
legir dagar og mörk-
uðu þáttaskil í þróun
mála á vinstri bakk-
anum.
Síðan þá hefur
gengið á ýmsu og okk-
ur tekist ágætlega til.
Við erum á réttri leið
með núverandi for-
ystu.
Ég vona hinsvegar
að sú ánægjulega þró-
un sem lýsti af grein
Dags haldi áfram og
hann komi til liðs við
hreyfinguna. Hann er
hjartanlega velkom-
inn. Það er alltaf pláss fyrir góða
menn.
Ánægjuleg þróun
Björgvin G. Sigurðsson svarar
grein Dags B. Eggertssonar
Björgvin G. Sigurðsson
’Dagur hefurupp undir
mannsaldur
verið á leiðinni
til okkar jafn-
aðarmanna og
er það ánægju-
leg þróun …‘
Höfundur er þingmaður
Samfylkingarinnar.
ALLT frá upphafi skólastarfs árið
1961 hafa börn í Öldutúnsskóla í
Hafnarfirði þurft að
sækja leikfimi fjarri
skóla. Ýmist í íþrótta-
húsið við Strandgötu
sem sum sækja gang-
andi eða í íþróttahúsið
við Kaplakrika með
rútubifreið. Til lengri
tíma er þetta ástand
óæskilegt og er nú
tímabært að gera þar
bragarbót á.
Framkvæmdum við
færslu Reykjanes-
brautar upp fyrir
kirkjugarð Hafnfirð-
inga er nú að mestu
lokið. Glæsilegt um-
ferðarmannvirki er
risið sem tengir íbúa-
byggð Áslands og Set-
bergs við miðbæ Hafn-
arfjarðar. Þessi
framkvæmd er til fyr-
irmyndar og sýnir að
hægt er að leysa á
vandaðan hátt teng-
ingu milli byggða-
kjarna. Þegar breyt-
ingarnar á svæðinu
eru skoðaðar sést að
mikið landsvæði hefur
myndast milli nýju
brautarinnar og
byggðar í Kinnum og
að Öldugötu. Þetta svæði gefur
marga möguleika til að leysa hús-
næðiseklu og auka útisvæði Öldu-
túnsskóla. Tillögur hafa verið um að
Kirkjugarðar Hafnarfjarðar fái
svæðið að mestu en hugmynd mín er
að skólalóð Öldutúnsskóla verði
stækkuð í þessa átt og hluti af svæð-
inu verði nýttur fyrir ungu kynslóð-
ina sem er að vaxa úr grasi. Svæðið
sem á gildandi skipulagi er merkt
fyrirhuguðum leikskóla verði tengt
lóð Öldutúnsskóla fyrir ofan efsta
fjölbýlishúsið við Öldugötu.
Undanfarin ár hefur þeirri skoðun
vaxið fylgi að starfsemi grunnskóla
og leikskóla eigi að tengjast meira
og aukin samvinna verði milli þess-
ara skólastiga. Í framtíðinni má bú-
ast við að leikskólar verði hluti af
skólakerfinu og með það í huga þarf
tímanlega að huga að breytingum á
skipulagi. Oft hefur verið of litlu
svæði úthlutað til skólabygginga.
Við búum hér við þau gæði og for-
réttindi að hafa mikið landsvæði til
ráðstöfunar og kosti þess eigum við
að nýta m.a. til að huga vel að að-
stöðu fyrir menntastofnanir í fram-
tíðinni. Þær þurfa að hafa möguleika
til að vaxa og þróast eftir þörfum á
hverjum tíma. Það gerist of oft að
ráðast þarf í mun kostnaðarsamari
framkvæmdir en ella hefði þurft
vegna skorts á fyrirhyggju í upphafi.
Það þarf ekki að nýta öll opin svæði
með byggingum og malbiki, opin
svæði eru gæði sem við eigum að
meta og nýta fyrir börn jafnt sem
fullorðna. Þau eiga að vera hluti af
því umhverfi sem við búum í og börn
fái tækifæri á að kynnast og þrosk-
ast í.
Það er ljóst að Öldutúnsskóli þarf
á meira landrými að halda til að upp-
fylla þær skyldur sem til hans eru
gerðar. Við eigum að nýta þetta
tækifæri til að huga að þeirri að-
stöðu sem við viljum búa börnum
okkar. Með þeim möguleika að færa
Öldugötu til norðurs og breyta
hringtorginu sem tengir Öldugötu
og Kaldárselsveg myndast stórt
samfellt svæði sem
tengst gæti núverandi
skólalóð. Þar mætti
reisa byggingu sem
hýsti íþróttasal auk
þess að leysa önnur
húsnæðismál skólans
eins og skort á stofum
fyrir handmennt og
betra bókasafni með
góðri lesaðstöðu. Í dag
er lítil aðstaða fyrir
nemendur til að borða í
skólanum miðað við
kröfur til heilsdags-
skóla og mætti gera
hana betri.
Aðstaða fyrir sam-
komur og sýningar svo
sem leiklist og tónlist er
mjög lítil og þarf að
bæta. Sérdeild fyrir
eldri grunnskólanema í
Hafnarfirði er rekin í
Öldutúnsskóla og fjöldi
barna þar og ásókn í
deildina kallar nú þegar
á aukið húsnæði. Að
lokum má benda á að
útiaðstöðu, leiksvæði,
lóð og aðkomu að skól-
anum má verulega
bæta.
Ég legg því til að
bæjaryfirvöld standi
fyrir hugmyndasamkeppni um til-
lögur að nýtingu á þessu svæði fyrir
byggingu á íþróttahúsi ásamt ann-
arri aðstöðu sem foreldrar, kennarar
og skólastjórn í Öldutúnsskóla telja
nauðsynlega miðað við lög og kröfur
um skólahald. Einnig að leitað verði
eftir því hvernig hægt er að tengja
leikskóla og grunnskólann saman
bæði hvað varðar húsnæði og fag-
lega samvinnu. Ennfremur þarf að
huga að þeirri framtíðarsýn að tón-
listarskóli verði rekinn innan veggja
skólans. Það er nauðsynlegt að leita
eftir nýjum aðferðum og þróa þær
sem fyrir eru til að geta tekið fram-
förum. Nú er tækifæri, nýtum það.
Íþróttahús
við Öldutúnsskóla
Árni Sv. Mathiesen leggur
fram tillögu um að lóð
Öldutúnsskóla verði stækkuð
Árni Sv. Mathiesen
’Tillögur hafaverið um að
Kirkjugarðar
Hafnarfjarðar
fái svæðið að
mestu en hug-
mynd mín er að
skólalóð Öldu-
túnsskóla verði
stækkuð í þessa
átt …‘
Höfundur er varaformaður
foreldrafélags Öldutúnsskóla.
❖ Opið virka daga 10-18
❖ Laugardaga 10-16
Nýbýlavegi 12
Kópavogi
s. 554 4433
Föt fyrir
allar konur