Fréttablaðið - 22.12.2004, Blaðsíða 47

Eva Bergþóra: „Ástandið er jafnvel
enn verra í sumum löndum í kringum
okkur. Vinkona mín í Bretlandi, sem
átti eigið fyrirtæki, seldi það þegar hún
ákvað að eignast börn og hætti að vinna
og er heima með börnunum sínum. Það
var það eina sem kom til greina. Nú er
hún algjörlega háð eiginmanninum og
upp á hann komin og hefur því misst
ákveðið sjálfstæði.“
UPPRÆTA ÆTTI HUGMYNDIR
UM GÓÐA SKAFFARANN
Eva María: „Íslenskar konur myndu
aldrei sætta sig við að þurfa að velja á
milli starfsframa og þess að eignast
börn. Það er þó mjög stutt síðan al-
gengt var að konur sem gengu í
hjónaband hættu að vinna úti. Hins
vegar getum við Íslendingar ekki leyft
okkur þetta því við þurfum á öllu
vinnandi fólki að halda. Við getum
heldur ekki gert börnunum okkar að
vera þær fyrirmyndir sem eru alltaf
heima og til þjónustu reiðubúnar.“
Sirrý: „Ég hef reyndar tekið viðtöl við
karlmenn sem kvarta undan því að
konurnar þeirra ætlist til þess að þeir
séu aðalskaffarar heimilisins. Að laun
eiginmannanna séu til að sjá heimil-
inu farborða en konurnar noti launin
sín fyrir sjálfar sig. Sem stráka-
mömmu finnst mér þetta áhyggju-
efni. Ég vil ekki að það sé hreinlega
gert ráð fyrir því að þeir verði fyrir-
vinnur.“
Eva Bergþóra: „Og að þeir þurfi ef
til vill að velja sér nám með það eitt
fyrir augum að þurfa að skaffa vel, en
ekki vegna þess sem þá langar til að
læra.“
Eva María: „Það mætti hver og einn
reyna hjá sjálfum sér að reyna að upp-
ræta þessar hugmyndir um góða
skaffarann. Karlmenn eru í raun að
upplifa ákveðin gæði með því að geta
umgengist börnin sín en þeir vita það
ekki ef þeir fá ekki að reyna það á eig-
in skinni. Þess vegna þurfum við á
fæðingarorlofslöggjöfinni að halda.
Mikilverðast er að foreldrar taki alltaf
jafna ábyrgð á börnum sínum. Ef það
væri gert væri þetta ekki svona mikið
mál. Annars verð ég að fá að deila með
ykkur einni reynslusögu um það
hvernig ég iðkaði sjálf kynjamisrétti.
Ég auglýsti eftir heimilishjálp og fékk
gríðarleg viðbrögð, þar á meðal frá
fjölmörgum karlmönnum. Hins vegar
fannst mér fjarstæða að fá karlmann
til þess að þrífa hjá mér. Mér fannst
líklegra að kona myndi þrífa eins og
ég vildi. Ég uppgötvaði þá hvað það er
auðvelt, þegar maður er að ráða í ein-
hverja stöðu, að ráða þann sem er lík-
astur manni sjálfum. Ef þú ert karl-
kyns bankastjóri að ráða einhvern í
vinnu, ræður þú þá ekki einfaldlega
einhvern sem er nokkuð líkur þér?“
Eva Bergþóra: „Karlar eiga miklu
auðveldari framgang en konur. Þeir
geta verið ómenntaðir en samt flogið
upp metorðastigann. Konur fara hins
vegar út og ná sér í öll prófin, gera allt
sem á að gera, en komast síðan kanns-
ki ekkert áfram.“
Eva María: „Já, þær fara síðan í at-
vinnuviðtalið og eru spurðar hvað þær
séu með mörg börn. Karlmenn eru
aldrei spurðir að því.“
Eva Bergþóra: „Ég veit um mann
sem rak lögmannsstofu og stærði sig
af því að hann réði helst bara ófríðar
konur sem væru komnar úr barnseign
og væru ekki með manni. Þær væru
besti vinnukrafturinn, því þær hefðu
ekkert annað en vinnuna.“
AÐRAR KRÖFUR TIL KVENNA
EN KARLA Á VINNUSTAÐ
Sirrý: „Kona hefur spurt mig að því
hvernig ég ætlaði að haga barnapössun
ef ég myndi taka að mér tiltekið krefj-
andi verkefni. Það var ótrúlegt að
upplifa það. Eins þykir það sjálfgefið
að karlmaður sé yfirmaður þegar kon-
ur og karlar vinna saman, jafnvel þótt
konan sé reyndari og gegni í raun yf-
irmannsstöðunni. Þetta eru viðhorfin í
samfélaginu.“
Eva María: „Stundum finnst mér eins
og það sé ætlast til þess að ég stingi
upp á einhverjum „kvennamálum“ á
þeim fjölmiðlum sem ég hef unnið á.
Ég veit að konur þurfa oft að berjast á
fréttastofum fyrir því að fá einhverja
feita bita. Ég veit um konur sem hafa
hreinlega spurt að því hvort þær þurfi
að vera með tippi til að fá að fjalla um
ákveðin mál. Og jafnframt hvort það
sé nauðsynlegt að fréttamaður sé með
brjóst ef hann eigi að fjalla um mýkri
mál.“
Eva Bergþóra: „Það virðist einnig
vera þannig að þó svo að maður reyni
að leita að kvenkyns viðmælanda vegna
frétta eru konur oft ekki tilbúnar til
þess að tjá sig og benda oft á einhvern
karlmann sem þær telja að væri betur til
þess fallinn að tjá sig um málið. Konan
telur oft að hún sé eitthvað að trana sér
fram og hún eigi ekki að vera að því.“
Eva María: „Ég hef einmitt verið að lesa
bókina hennar Jóhönnu Kristjónsdóttur,
Arabíukonur. Þar kemur fram að ljótasti
ágalli kvenna sé að vera sérframtrönuleg-
ur. Það eimir svakalega eftir því hjá okk-
ur. Sérframtrönuleg kona er bara skass.“
Sirrý: „Ég hef aldrei upplifað það að það
sé erfitt að fá konur í viðtal.“
Eva Bergþóra: „Það er ótrúlega erfitt að
fá konur til þess að koma í fréttaviðtal,
jafnvel í málum sem snúa beinlínis að
þeim. Ég hef meira að segja lent í því
með Bríetarnar að þær vildu ekki tjá sig
um ákveðið mál sem varðaði jafnrétti.“
Sirrý: „Það þykir hins vegar alltaf merki-
legra ef karlmenn eru að tjá sig um jafn-
réttismál en konur.“
Eva Bergþóra: „Konur mættu standa
betur saman og reynast hver annarri
betur.“
Eva María: „Gagnrýni kvenna í garð
annarra kvenna tengist eflaust einhverri
frumhvöt þar sem konur þurftu að
keppa um besta karlinn. Það er hins
vegar engin góð ástæða fyrir henni nú.“
Eva Bergþóra: „Það eru yfirleitt konur
sem hringja upp á Stöð 2 og kvarta und-
an framkomu kvenna í sjónvarpinu ef þær
þykja til að mynda hafa spurt of harðra
spurninga. Þá er kvartað undan einhverju
sem karlmenn hefðu aldrei hlotið gagn-
rýni fyrir.“
Eva María: „Við erum hálfgerðir arabar
ennþá. Konur mega ekki vera ákveðnar og
aggressífar. Þær eiga bara að vera huggu-
legar og indælar og mjúkar og þægilegar.“
Eva Bergþóra: „Já, og brosa og spyrja
fallega.“
Sirrý: „Ég held við mættum gera meira
af því að nafngreina konur. Gerður
Kristný benti eitt sinn á það opinberlega
að karlar eru mun oftar nafngreindir í
fjölmiðlum en konur. Ef vitnað er í grein
eftir karlmann í öðrum fjölmiðli er höf-
undur greinarinnar yfirleitt nefndur á
nafn. Ef höfundurinn er kona þykir nóg
að nefna fjölmiðlinn sem greinin birtist
í. Við verðum að gera það sama og karl-
arnir gera, að nafngreina hver aðra.
Þannig styrkjum við sjálfar okkur og
aðrar konur.“
Eva María: „Já, Sigríður Arnardóttir,
takk fyrir það. Ég styð ykkur, stelpur.
Það verða mín lokaorð.“
Sirrý: „Okkur hverjar? Þú verður að
nafngreina okkur.“
Eva María: „Já, auðvitað. Ég styð ykkur
stelpur, Sigríði Arnardóttur og Evu
Bergþóru Guðbergsdóttur.“
F213MIÐVIKUDAGUR 22. desember 2004
Sirrý, Eva María og Eva Bergþóra segjast vita til þess að konur á fréttastofum hafi hreinlega spurt hvort þær þurfi að vera með tippi til að fá að fjalla um ákveðin fréttamál.