Fréttablaðið - 28.08.2008, Blaðsíða 26

26 28. ágúst 2008 FIMMTUDAGUR
„Annars vegar er hægt að stækka myntkerfið.
Evran er þar líklega besti kosturinn, þótt það sé
tímafrekt. Hin leiðin er uppgjöf við að byggja upp
alþjóðlega fjármálastarfsemi hér á landi og að
bankarnir finni sér þá annan bakhjarl en Seðla-
banka Íslands með því að flytja höfuðstöðvar sínar
af landi brott.“ Þetta segir Ingólfur Bender,
forstöðumaður Greiningar Glitnis.
Hann ræðir í löngu máli um hlutverk og mikil-
vægi seðlabanka sem lánveitanda til þrautarvara í
grein í Morgunkorni og veltir þar fyrir sér leiðum
til að losa fjármálakerfið við svonefnt „Íslands-
álag“ í erlendri fjármögnun.
Álagið skýrist meðal annars af vantrú erlendra
aðila á getu Seðlabanka Íslands til að varðveita
fjármálastöðugleika hér. „Þykir gjaldeyrisforðinn
ekki nógu stór til þess að geta stutt bankana með
tilliti til lausafjár í erlendum
gjaldeyri en mest af skuldbinding-
um bankanna er í erlendri mynt.“
Ingólfur nefnir einnig að áfall
hjá banka með fjölþjóðlega
starfsemi sé líklegt til að snerta
fjármálakerfi margra landa.
Í því sambandi má minna á
nýlega yfirtöku danska seðlabank-
ans á Hróarskeldubanka, sem var
rökstudd með því að verja þyrfti
fjármálakerfið. Hróarskeldubanki
er ekki stór.
Edda Rós Karlsdóttir, forstöðumaður Greiningar-
deildar Landsbankans, hreyfði við því í grein í
Markaðnum fyrir skömmu að bankarnir hlytu að
fara úr landi, þar sem ekki væri pólitískur vilji
fyrir því að Íslendingar gengju í Evrópusambandið
og í framhaldi af því í myntbandalag Evrópu.
Stjórnendur bankanna þriggja sögðu við Markað-
inn að ekki hefði verið rætt um að flytja starfsemi
eða höfuðstöðvar úr landi.
Ingólfur Bender segir ólíklegt að bankarnir flytji
úr landi við núverandi aðstæður. „Það gæti til
dæmis haft neikvæð áhrif á lánskjör þeirra
erlendis.“ ingimar@markadurinn.is
Kostirnir uppgjöf eða evra
Forstöðumaður Greiningar Glitnis segir ekki komist hjá „Íslandsálaginu“
nema með upptöku evru eða brottflutningi bankanna. Þeir fari þó líklega
ekki við núverandi aðstæður.
INGÓLFUR
BENDER
Sala á flatskjársjónvörpum í heim-
inum jókst um ellefu prósent á
öðrum ársfjórðungi miðað við
sama tíma í fyrra. Salan jókst lang-
mest í Bandaríkjunum, þar sem
flatskjáasala jókst um 28 prósent
milli ára.
Ástæðan er ekki síst talin sú að
verð á flatskjársjónvörpum hefur
fallið mikið að undanförnu. Ódýr-
asta tegund 32 tommu flatskjár-
sjónvarpa sem bandaríska raf-
tækjakeðjan Best Buy selur kostar
innan við 40.000 krónur. Þá benda
athuganir til þess að neytendur
hafi notað stóran hluta skattaend-
urgreiðslu þeirrar sem Banda-
ríkjaþing samþykkti fyrr í ár til að
endurnýja raftæki heimilisins. - msh
Engin kreppa í
flatskjáasölu
Dregið verður úr kostnaði og vöru-
úrval minnkað í Woolworths-versl-
unum gangi áætlanir Baugs og
Malcolms Walker eftir um að eign-
ast keðjuna. Í umfjöllun The Times
um málið um síðustu helgi er full-
yrt að Baugur muni reyna að klára
kaupin í vikunni en fyrsta tilboði
Baugs og Walker í keðjuna var
hafnað. Talið er líklegt að Wool-
worths verði tekið af markaði og
að Malcom Walker verði gerður
forstjóri gangi áætlanir Baugs
eftir. Walker hefur starfað náið
með Baugi og var fenginn til að
blása nýju lífi í matvöruverslana-
keðjuna Iceland sem er í eigu
Baugs en Walker var stofnandi
hennar. Talið er að Walker kjósi að
einfalda rekstur Woolworths og
muni hætta sölu á ýmsum vöru-
flokkum, til dæmis farsímum og
fartölvum. Gunnar Sigurðsson,
forstjóri Baugs, sagði í síðustu
viku að Baugur væri að skoða
málið en ekkert væri fast í hendi.
Baugsmenn hafa lýst því yfir að
þeir gætu auðveldlega rekið versl-
anakeðjuna mun betur en nú er
gert. Woolwoorths rekur rúmlega
800 verslanir í Bretlandi.
- ghh
Baugur vill einfalda reksturinn
WOOLWORTHS Nýverið kom fram kom í Times að Baugur myndi reyna að klára
kaupin á Woolworths í vikunni. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Verðbólga mælist nú 14,5
prósent og hefur ekki verið
meiri í átján ár. Gengis-
veiking íslensku krónunnar
skýrir hækkunina að mestu
leyti auk þess sem húsnæðis-
liðurinn veldur fráviki.
„Þetta er nokkurn veginn í sam-
ræmi við það sem menn hafa gert
ráð fyrir nú um nokkurt skeið þótt
verðbólga sé meiri en reiknað var
með á þriðja ársfjórðungi í spá
okkar,“ segir Arnór Sighvatsson,
aðalhagfræðingur Seðlabankans.
Spá bankans hljóðaði upp á 13,3
prósenta verðbólgu á fjórðungn-
um. „Þetta kom okkur ekkert sér-
staklega á óvart.“
Vísitala neysluverðs hækkaði
um 0,9 prósent frá í júlí og stendur
verðbólga í 14,5 prósentum, sam-
kvæmt útreikningum Hagstofunn-
ar. Til samanburðar mældist hún
13,6 prósent í síðasta mánuði. Hún
hefur ekki verið meiri síðan í júní
árið 1990.
Þetta er undir verðbólguspám
greiningardeilda bankanna, sem
sáu 14,7 til 14,8 prósenta verð-
bólgu í spilunum. Greiningardeild-
irnar sögðu í spám sínum verð-
bólguna komna í hæsta gildi og
reiknuðu með að hún myndi lækka
úr þessu. Það er í samræmi við
spá Seðlabankans líkt og hún birt-
ist í Peningamálum, ársfjórðungs-
riti bankans, í síðasta mánuði.
Verð á bensíni og olíu lækkaði
talsvert á milli mánaða en verð-
hækkun á fötum og skóm í kjölfar
útsöluloka vegur á móti. Þá hækk-
aði verð á mat og drykkjarvörum
á sama tíma.
Greiningardeild Glitnis bendir
á að hratt hafi dregið úr árshækk-
un allra eignaflokka á íbúðarhús-
næði en hún nam 3,3 til 4,7 pró-
sentum í mánuðinum. Það sé mikil
breyting frá áramótum þegar
hækkunin nam allt að átján pró-
sentum. Megi reikna með að frek-
ar dragi úr eftir því sem líði á árið.
Arnór segir hjöðnun húsnæðis-
verðbólgunnar hægari en gert
hafi verið ráð þótt verðið hafi
lækkað.
Gengisáhrifin koma mjög sterkt
inn í verðbólgutölurnar enda krón-
an nokkuð lægri nú en spá Seðla-
bankans gerði ráð fyrir, að sögn
Arnórs. Hann vildi þó ekkert segja
til um hvort Seðlabankinn ætlaði
að grípa til aðgerða, svo sem með
aukningu gjaldeyrisvaraforðans
til að styðja frekar við gengið og
draga hraðar úr verðbólgu, eins
og þrýst hafi verið á um.
jonab@markadurinn.is
ARNÓR OG DAVÍÐ SEÐLABANKASTJÓRI RÆÐA MÁLIN Aðalhagfræðingur Seðla-
bankans segir verðbólgutölurnar nokkurn veginn í samræmi við spár bankans þótt
lokaniðurstaðan hafi reynst ívið hærri. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Verðbólgan er
lituð af gengis-
falli krónunnar
BREYTING MILLI MÁNAÐA*
Liðir Breyting (í %)
Neysluvörur:
Matur og drykkjavörur +1,8
Föt og skór +4,7
Bensín og olía -3,9
Húsnæðisliðir:
Efni til viðhalds húsnæði +6,3
Kostn. v. húsnæðis -0,3
Lækkun markaðsverðs -0,11
* Hagstofa Íslands
EVRUTÁKNIÐ VIÐ SEÐLABANKA EVRÓPU Við höfuðstöðvar
Seðlabanka Evrópu í Frankfurt gnæfir risastórt evrumerki.
Forstöðumaður Greiningar Glitnis segir evru nærtækasta við
að stækka hér myntkerfið. Hinn kosturinn sé að gefa alþjóð-
lega fjármálastarfsemi upp á bátinn hér á landi.
NORDICPHOTOS/AFP
Fasteignaverð í tuttugu stærstu
borgum Bandaríkjanna féll minna
í júní en undanfarna mánuði. Verð-
fallið nam 0,5 prósentum, sem er
mun minna en fyrr í ár.
Hagfræðingar telja margir að
tölurnar bendi til þess að botninn
sé í nánd á fasteignamörkuðum og
kaupendur byrjaðir að taka við
sér. Könnun Conference Board á
væntingum neytenda sýnir einnig
að þeim hefur fjölgað sem hyggj-
ast kaupa íbúðarhúsnæði á næstu
sex mánuðum.
Á móti hefur verið bent á að
nærri fjörutíu prósent allra fast-
eignaviðskipta í júlí hafi verið
nauðungarsölur og aldrei fleiri
óseldar eignir á söluskrám. - msh
Dregur úr verð-
falli fasteigna