Réttur


Réttur - 01.06.1915, Page 32

Réttur - 01.06.1915, Page 32
- 38 á síarfsafli hans í einn dag, viku, mánuð, missiri, ár eða alla æfi, meðan hann er starffær. Pessi kenning jafnaðar- manna bregður skörpu Ijósi yfir muninn á markaðsverði hinna ýmsu stétta. Eins og hvér bjálki af sænsku timbri hlýtur að vera dýrari upp í sveit á íslandi heldur en þegar hann lá nýfeldur í skógarjaðrinum, því að allur kostnaður við flutninginn hlýtur að leggjast á hann, svo verður einn- ig að gjalda meira fyrir vinnu læknisins heldur en vega- vinnumannsins. Annar þarf engan undirbúning, hinn 10 — 12 ára nám, sem er óhjákvæmilegt til þess að geta leyst starfið af hendi. Markaðsverð á starfsafli læknisins er þess- vegna miðað við það, hve dýrt er að skapa og viðhalda manni með slíkri færni. Ef mannlegur vilji réði markaðs- verði vinnunnar, þá væri ekki óhugsandi að í einhverju læknishéraði yrði farið fram á að fá lækni fyrir venjulegt vinnumannskaup. Sú ósk mundi bera lítinn árangur. Eng- inn læknir fengist fyrir það. Og þó allir menn í heiminum kæmu sér saman um, að óska eftir læknisvinnu fyrir svo lágt gjald, þá hefði það ekki önnur áhrif en þau, að enginn maður legði stund á læknisfræði og sú fræðigrein dæi út. Menn sæu þá ótal betri vegi til að ávaxta peninga, heldur en að eyða þeim í læknisfræðisnám, sem engan arð bæri. Nú mundu auðvaldssinnar spyrja: »Hefir þá hlutfallið milli framboðs og eftirspurnar enga þýðingu?« Jú, nokkra, en yfirleitt mjög lítilfjörlega. Sé framboð og eftirspurn jafnt, þá kemur fram meðalverðið, sannvirðið, framleiðslukostn- aðurinn. Sé frambóðið meira en eftirspurnin, lækkar varan lítið eitt í bili. Og sé eftirspurnin meiri en framboðið, hækk- ar varan lítið eitt yfir sannvirðið. Hversvegna þetta er ætíð mjög lítilfjörlegt á hvorn veginn sem er, verður útskýrt síðar. Nú hefir lauslega verið skýrt frá kenningum auðvalds- sinna og jafnaðarmanna um markaðsverð. I augum jafnað- armanna hefir vinnan úrslita-áhrif á verð hlutanna, en fram- boð og eftirspurn lítilfjörleg stundar-áhrif eins og vindblær- inn sem gárar yfirborð hafsins, svo að öldudalurinn verð- ur lítið eitt lægri og ölduhryggurinn örlítið hærri heldur en
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106

x

Réttur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.