Réttur


Réttur - 01.06.1915, Page 84

Réttur - 01.06.1915, Page 84
- 90 - Nýjar sfefnur. er 15 kr. — Það þótti kapítalistum of hátt og færðu það niður í 12 kr. — en þá var gert verkfall. Af þessu kaupi þurftu verkamennirnir að greiða jafn- mikið og jarðeigendurnir til opinberra þarfa, að því leyti sem skattar eru óbeinir — þ. e. tollar á nauðsynjum. Pað er nú engin furða þó að ýmsar kenning- ar risu upp á 19. öldinni til þess að bæta úr óréttinum og jafna mismuninn — og góðir og réttsýnir menn bentu á ráð til að draga úr fátæktinni, en auðga þjóðina í heild. Alkunnastar eru skoðanir jafnaðarmanna, er gengu svo langt í sínum fylstu kröfum — að heimta afnám eigna- réttarins; og vildu að þjóðfélagið léti reka allan iðnað og framleiðslu yfirleitt, en greiddi hverjum einstaklingi fyrir vinnu sína, eftir því sem hann iegði sig fram, o. s. frv. — Þetta hefir eigi reynst vel framkvæmanlegt; en ýmsar aðrar greinar jafnaðarmenskunnar hafa mjög rutt sér til rúms á sfðari áratugum og unnið stórmikið í áttina — en það eru verkamannafélögin, framleiðslufélág bænda og iðnaðar- manna, og verzlunarfélög meðal alþýðu, tryggingarsjóðir og stofnanir. — Ef til vill vík eg nánar að þessu síðar. En nú næst kem eg að aðalefni þessa erindis — og skýri frá þeirri kenningu, sem kom fram á síðasta fjórðungi 19. aldar til þess að lækna þau mein, sem eg drap á — á þann hátt að opna almenningi greiðari aðgang að jörðunni, auðsuppsprettunum, með gagngerðri breyting á skatta- löggjöfinni. ,, Sú stefna var einkum kend við amerískan rit- Henrv r J höfund og þjóðmegunarfræoing Henry George. a ' F*ó höfðu einstöku menn bent á þessa leið fyrri en hann, s. s. Riccardo, H. Spencer, Stuart Mill og fl. H. G. er fæddur 1839, og bjó fyrstu ár æfi sinnar í San Fransiscó og hafði ofan af fyrir sér með daglauna-atvinnu. Um það bil fundust gullnámurnar í Californíu, og þá var sem óðast verið að nema land í vesturfylkjum Bandaríkj- anna. Eftirspurnin var gýfurleg, einstöku menn náðu tök- um á stórum svæðum, okruðu á þeim og urðu grósserar.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106

x

Réttur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.