Réttur - 01.01.1980, Page 47

Pétur Ottesen:
„Ég verð að segja það, að mér virðist
ákaflega alvarlegt og stórt spor stigið,
þegar horfið er frá hlutleysisstefnu
þeirri, sem við höfum fylgt, og í stað
þess að mótmæla harðlega hertöku lands-
ins, eins og gert var, þegar Bretar komu
hingað í þeim erindum, að liverla nú að
því að fela öðru herveldi hervernd hér á
landi.“
Þorsteinn Briem:
,,Mér er ljós munurinn á því að geta
sagt, ef árekstrar verða við hið erlenda
herlið: Það vorum ekki við, sem óskuð-
um eftir að þið kæmuð — eða að fá hitt
svarið frá hinu máttuga herveldi: Þið
báðuð okkur að koma.“
Sigurður Hlíðar vitnaði í mismunandi
orðalag í tilkynningum ríkisstjórnarinn-
ar og Bandaríkjaforseta, „ófrið“ og
,,hættuástand“:
„Hvernig ber að skilja þetta? Er hér
verið að draga úr því skilyrði íslenzku
stjómarinnar, að þeir skulu hverfa burt
strax og ófriðnum er lokið? Er þetta orð
„hættuástand" ekki allteygjanlegt? Og á
þá Bandaríkjaforseti að dæma um það,
hvenær þessu hættuástandi er lokið? Get-
ur ekki verið, að því teljist ekki lokið,
fyrr en löngu eftir að styrjöldinni linnir,
eða er þetta fyrirheit um jrað, að þeir
ætli aldrei að fara aftur? — Ég hjó eftir
þeim orðum hæstvirts ríkisstjóra í dag,
að í |æssu stórmáli ætti hver þingmaður
að fara eftir sannfæringu sinni, og hafa
þessi orð verið að vefjast fyrir mér siðan.
Ég hef spurt sjálfan mig, hvernig ég ætti
að samræma það tvennt að vera með mál-
inn og vernda sannfæringu mína. — Mun
ekki verða kornizt hjá að gera þennan
samning við Bandaríkin, því að hnífur-
inn er á barka okkar. Þessi ríki hafa ráð
okkar allt í hendi sér og geta bannað
alla flutninga til landsins, þau geta kom-
ið í veg lyrir það, að við getum flutt einn
fiskugga úr landi og stefnt þannig fjárhag
okkar og lífi í liættu.“
Jón Pálmason:
„Mér er mjög ógeðfellt að samþykkja
það, að erlendar liersveitir séu hér á
landi, ett vegna þess að ríkisstjórn íslands
hefur þegar samþykkt þetta, og ég tel Al-
þingi ekki hafa aðstöðu til að breyta
þeirri ákvörðun án hættulegra afleiðinga,
og vegna ýmissa upplýsinga, sem ég hef
fengið á þingi og utan þess um það, hvað
knúið hafi ríkisstjórnina til ákvörðunar
sinnar, þá tel ég þó ekki fært annað en
að fallast á það, sem orðið er.“
Til samanburðar skulu sýnd ummæli
formanns Alþýðuflokksins, Stefáns Jó-
hanns Stefánssonar:
„Hlutleysishugtakið, ef svo mætti segja,
er orðið nokkuð ruglað á þessum tímum.
— Það má í raun og veru óendanlega um
J:>að deila, hvort jressi eða hinn verknað-
urinn sé bi'ot á hlutleysi. — Ég hygg líka,
að |)ví sé nokkuð vandsvarað, hvort hér
sé um brot á áðurlýstri stefnu að ræða.“5)
Þingmenn Sósíalistaflokksins mót-
mæltu auðvitað ýtarlega og greiddu einir
atkvæði gegn herverndaróskinni, en báru
auk þess fram þingályktunartillögu jæss
efnis, að
„Ríkisstjórnin fari þess á leit við Banda-
ríkin, Bretland og Sovétríkin, að jrau gefi
sameiginlega yfirlýsingu um, að J)au
skuldbindi sig til að viðurkenna algert
frelsi, fullveldi og friðhelgi Islands að
styrjöldinni lokinni og taka ábyrgð á því,
47