Réttur - 01.10.1982, Page 30

til þess að leita sér frama í fjarlægum
borgum þar sem von er á að einlægt sé
eitthvað nýstárlegt að gerast og menning-
in skemmtilegri og gáskafyllri en nokkru
sinni mun verða heima fyrir; og tvístrast
svo þjóðmenningin á víð og dreif. Ekki
tjóar heldur að neita því að oft og tíðum
er einhver átthagablær á ossetiskum bók-
menntum og þær bera með sér að þær eru
samdar handa fáum lesendum, sem flestir
hverjir eru næsta samkynja í hugsun og
lífsreynslu og líklega ekki ýkja nýjunga-
gjarnir eða tilætlunarsamir í andlegum
efnum. Samt er ekki annað hægt en láta
sér finnast mikið um gróandi og ávaxtar-
sama bókmenningu þjóðar sem fyrir
skemmri tíma en einni öld var ólæs og
óskrifandi og átti sér jafnvel ekki letur.
Og þó vandlátir og ömrulegir fagurkerar
séu stundum eitthvað að sífra og þyki
bókmenntirnar fábrotnar og búralegar,
þá er þó meira um hitt vert að þær fullnægi
andlegum þörfum landsmanna sjálfra og
takist að rýmka hugsunarsvið þeirra og
menningarleg takmörk, og auki þeim svo
þjóðlegan metnað og traust á sjálfum sér
á ókomnum tíðum.
Osló í ágúst 1982.
ATHUGASEMDIR:
Bókstafurinn á cr í ossetiskum orðum hafður um
frammælt a-hljóð, ekki ólíkt því sem Danir bera
fram í orðunt cins og tage, lave, skade; y merkir
einskonar i-hljóð, og er hcr sett til þess að greina
það betur frá í-i; sj er ritað fyrir gómmælt s, líkt því
sem er í þýskum orðum eins og Schiller, Schubcrt.
Að öðru leyti hef ég reynt að forðast smásmygli í
rithætti. Ossetisk mannanöfn eru rituð að innlendum
hætti, ekki með rússnesku lagi eins og oft sést.
I langvinnri sambúð við austræna menn hef ég reynt
að venja mig á þá kurteisi að tala um íslam og
múslimi, en lagt af gömlu orðin múhameðstrú og
tyrkjatrú, með því að þau eru ógeðfelld þeim
mönnum sem að þessum sið hníga. Hér á Norður-
löndum er íslam nú fjölmennust trú önnur en
lúterstrú, og jafnvel fjölmennari sumsstaðar, en
mikið er undir því komið að við temjum okkur að
samneyta þessum nýju löndum okkar eins og sam-
boðið er jafningjum. En því miður er að vísu flestöli
vitneskja okkar um íslamskar þjóðir uppsuða úr
kaldastríðsáróðri krossferðatímanna.
F.Þ.
222