Réttur - 01.04.1976, Blaðsíða 26

ar forsendu engin íslensk menning, ekkert raun-
verulegt sjálfstæði. Hefðum við glatað efnahags-
legu sjálfstæði okkar höfum við jafnframt glatað
pólitískri stöðu okkar eins og hún er í dag meðal
annars til þess að reka herinn úr landinu, eða til
þess að segja ísland úr Nató eða til þess að heyja
árangursríkja kjarabaráttu.
Landhelgismálið sjálft og öll sú umræða hefur
enn orðið til þess að opna hugi fólks fyrir þjóð-
ernislegum og utanrikispólitískum staðreyndum.
Jafnvel þeir sem hafa verið ákafastir stuðnings-
menn hersetunnar gera sér nú Ijóst það sem við
höfum haldið fram árum saman að herinn er hér
fyrir Bandaríkin og sömu menn gera sér Ijóst að
aðild Islands að Nato er i þágu stórveldanna í Nato
en ekki okkar þágu alveg á sama hátt og aðild
tékka og slóvaka að Varsjárbandalaginu er fremur
í þágu rússa en Tékkóslóvakiu. I landhelgisum-
ræðunni verður undirlægjuháttur forustumanna
stjórnarflokkanna augljós og aumingjaskapur þeirra
kallar aftur á djarfhuga utanríkisstefnu. Stóra
hættan við landhelgismálið er sú að rikisstjórnin
taki að makka um málið á vettvangi Atlanshafs-
bandalagsins svipað og gert var 1961, þegar nauð-
ungarsamningarnir voru gerðir sem fólu í sér að
viðreisnarstjórnin afsalaði rétti íslendinga til þess
að færa landhelgina út frekar, þe. úr 12 sjómílum.
Þess vegna þurfum við nú stöðugt að vera á verði
andspænis þessari hættu um leið og við gerum
allt sem hægt er til þess að koma i veg fyrir
samningana.
SAKAMÁL
Pólitísk umræða siðustu missera væri ekki sér-
stök fyrir landhelgismálið og efnahagsmálin ef ekki
kæmi fleira til. Umræðan að undanförnu manna á
meðal hefur ekki aðeins staðnæmst við þetta eitt,
því að siðustu misserin hefur hvert glæpamálið
á fætur öðru verið í umræðunni. Þessi glæpamál
eru ekki af smærra taginu, þau ná viða yfir og
víða er tekið ,að glitta í slappan siðferðisbúk
mafíanna.
Fyrsta málið af þessu tagi sem kom upp á sl.
ári var svonefnt Ármannsfellsmál. Þar kom það upp
að byggingafélag nokkurt í borginni hafði greitt
miljón í kosningasjóð Sjálfstæðisflokksins í því
skyni að fá eina eftirsóttustu lóð borgarinnar. Þetta
mál var í fyrstu ekki í hámælum en komst þó fyrr
i hámæli en ella þar sem hörð valdabarátta stóð
yfir á sama tíma innan Sjálfstæðisflokksins, þar
bitust mafíurnar ótt og títt. Þetta mál fékk þann
ólukkulega endi að íhaldið var sýknað af misferl-
inu; ekki þóttu efni til ákæru þar sem ekki var
sannað að bein tengsl hefðu verið á milli lóðaút-
hlutunarinnar og miljónarinnar. I Bandaríkjunum
þar sem réttarfar stendur að ýmsu leyti feti
framar en hér hefði ekki þurft að sanna þessi aug-
Ijósu tengsl á milli miljónarinnar og lóðarinnar. Það
eitt hefði nægt þar til þess að koma stjórnmála-
mönnum frá að lóðin og miljónin höfðu nær sam-
tímis farið í gegnum hendurnar á sama manninum.
Albert Guðmundsson og Birgir Isleifur Gunnars-
son hefðu báðir verið reknir frá embættum í öll-
um venjulegum ríkjum þar sem réttarfar hefur feng-
ið að þróast eðlilega.
Næsta mál sem skaust upp á síður dagblaðanna
var svonefnt Alþýðubankamál. Þar kom í Ijós að
bankinn hafði lánað fáeinum fyrirtækjum stórfelldar
fjárfúlgur, þannig að bankinn hafði ekkert eftir til
þess að lána alþýðufólki og alþýðusamtökunum
eins og honum hafði verið ætlað í upphafi. Nú
er þetta mál til meðferðar I dómstólakerfinu. Sjálf-
sagt verður þar ekki heldur ástæða til málshöfð-
unar vegna þess að í rauninni hafi öll stjórn Al-
þýðubankans verið fyrir innan lög og rétt; ekki
verði efni til málshöfðunar o. s. frv. Þannig er
íslenskt réttarfar, það getur dæmt þúfutittlingana
til bana fyrirhafnarlaust, stórveldin fá að fara
sínu fram. Það er nefnilega ekki glæpsamlegt skv.
islenskum lögum að lána bröskurum og glæpa-
hringum peninga alþýðunnar.
Þriðja málið og sennilega það stærsta hefir
verið rætt mikið manna á meðal síðustu dagana.
Þar er um að ræða smygl, yfirhilmingar, tékka-
svindl í stórum stil og jafnvel mannsmorð. Einnig
í þessu máli er réttvísin ákaflega svifasein, nema
þegar hún þarf skyndilega að tefja málin. Það
gerðist tam. þegar tveir menn fundu að því við
dómsmálaráðuneytið að mannorð þeirra væri í
stórfelldri hættu fyrir hverskyns órökstuddum rógi.
Þá brá dómsmálaráðuneytið við ótt og títt og benti
á það hvað þessum guðsenglum liði dapurlega að
þurfa að engjast í rógsfljóti ósanngjarnrar alþýðu.
Það gerðist og í þessu máli að fyrirtæki eitt sem
þar kom snemma við sögu varð uppvist að van-
skilum á sköttum. En yfirvöldin sáu óðara í gegn-
um fingur við forsjármenn þess; þeir stofnuðu
annað fyrirtæki, en söluskattssvindlið var i fjögur
ár I rannsókn, sem nú er nýlega lokið.
90