Réttur - 01.04.1976, Blaðsíða 69
ið um 107% árið 1974, í Argentínu um
40%, í Brasilíu um 31%, í Ekuador um
22%.
7 Kúbu hefur heilbrigðisástandið gerbreyst.
Sjúkrahús voru 1974 235 (1958 44), tala
lcekna hefur tvöfaldast og 1000 útskrifast
árlega. Ymsum farsóttum, sem áður voru
landlœgar, hefur verið útrýmt að fullu, svo
sem malaríu, kóleru, bólusótt, bama-lömun-
arveiki o. fl. Meðalaldurinn, sem var 54 ár
fyrir byltingu er nú 70 ár. Og barnadauð-
inn, sem áður var mikill, er nú aðeins 29 af
hverjum 1000 nýfæddum, sem er með lægsta
í heimi. Oll læknisþjónusta er ókeypis. —
Hlutfallstalan um barnadauða á fyrsta ári
miðað við 1000 nýfædd, sýnir best heilbrigð-
isástand annarra landa rómönsku Ameríku:
í Haiti er hún 230, víða í Brasilíu 180, (t.d.
í Sao Paulo 90), í Chile 79 — og að meðal-
tali í löndum rómönsku Ameríku 66.
Kúba var fyrst allra landa rómönsku
Ameríku til að útrýma ólæsinu með miklu
átaki, er gert var strax eftir byltinguna. Fyrir
byltinguna voru ein miljón manna ólæs og
hálf miljón aðeins hálflæs, 600 þús. börn
á skólaskyldualdri sóttu ekki skóla, en 10
þús. kennarar voru atvinnulausir á sama tíma.
Nú er öllum oþin leið til menntunar, líka
æðri menntunar, 3,5 miljónir íbiianna, þriðj-
ungur þjóðarinnar, er nú að læra. — Hin
opinbera tala ólæsis í rómönsku Ameríku
annars er 27%, en ólæsið er meira. I E1
Salvador eru 70% íbúanna ólæsir og óskrif-
andi, I Guatemala, Honduras og Paraguay
50%, í Ekuador 44%. 12 miljónir barna
á skólaskyldualdri sækja ekki skóla.
Fyrir byltinguna komu út bækur á Kúbu
í einni miljón eintaka, nú 35 miljónir ein-
taka, tímaritin í 29 miljónum eintaka, blöð'm
í 311 miljónum eintaka. Er nú Kúba fremst
allra rómönsku landa Ameríku á þessu sviði.
— Skal síðar skýrt frá fleiri stórbreytingum.
NAZARETH RAUÐ
„Getur nokkuð gott komið frá Nazareth"
sögðu afturhaldsmenn ofstækistrúar forðum
daga, er sonur eins smiðs tók að boða bylt-
ingarkenningar um jafnrétti mannanna, æsti
upp lýðinn, einkum þá fátæku og hrópaði vei
yfir þá ríku og fariseana — og var eðlilega
krossfestur fyrir af yfirstéttum landsins,
prestum og prelátum, með góðri aðstoð er-
lends hernámsliðs.
Þann 9- desember 1975 fóru fram borgar-
stjórnarkosningar í Nazareth í Galileu í
Israelsríki. Vann lýðræðisleg samfylking
undir forustu Kommúnistaflokks Israels þar
stórsigur: fékk 67,3% atkvæða og 11 borg-
arfulltrúa af 17. Við kosningarnar 1970
hafði kommúnistaflokkurinn fengið 42% at-
kvæða.
Tawfiq Zayyad, sem er frægt arabiskt
skáld og þingmaður Kommúnistaflokksins,
i'ar kosinn borgarstjóri.
Nazareth er ein af stærri borgum Israels
með um 40.000 íbúa, meirihluti þeirra eru
kristnir, en múhamedstrú er og mjög út-
breidd, því arabar eru í meirihluta meðal
íbúanna. Hefur ríkisstjórnin í Israel verið
mjög hlutdræg gagnvart þeim 450 þúsund
aröbum, sem eru ríkisborgarar í Israel, neit-
að þeim um jafnrétti á ýmsum sviðum og
oft ofsótt þá. Meðan Nazareth var stjórnað
af afturhaldsflokkunum var mjög iila hugs-
að um hag íbúanna: engin vatnsleiðsla, ekk-
ert rafmagn, engin skólpræsi, svo nokkuð
sé nefnt og atvinnuástand mjög bágborið.
Engin ný atvinnutæki hafa verið sett þar
síðan 1948 og tveir þriðju af karlmönnum
borgarinnar verða að sækja vinnu út fyrir
borgina. Hin gífurlegu herútgjöld Israels
vegna árásarstefnu stjórnarinnar íþyngja al-
menningi og rýra í sífellu kjörin. Tókst
Kommúnistaflokknum að vinna hin ýmsu
133